maradona hayranı bendeniz; o yıllarda henüz 19 yaşında üniversite sınavlarına hazırlanan delikanlı olarak bu finali dört gözle bekliyordum. eee dile kolay bu dünya kupası finallerine kamerun yenilgisi ile başlayan arjantin üst üste zorlu maçlar oynayarak finale kadar gelmişti. bu kadar zorluktan sonra gelinen finalde de artık ikinci dünya kupası maradona ve arkadaşlarına yakışırdı yani...
almanya maça olduk a iyi başlamış sağlı sollu ataklarla goygochea'nın kalesini zorluyordu. carlos bilardo yönetimindeki arjantin takımında ise anlamsız bir gerginlik hali hakimdi... maçın hakemi ise meksikalı avrupa kıtasında oynanan bu finalin sahte kahramanı olmak için pusuda bekliyordu adeta... tüm ikili mücadelelerde takdir haklarınıa hep almanlara kullanıyordu. ama dünya kupası boyunca hep futbol şansı yanında olan arjantin bu sefer kaderi ile başbaşa idi. maç yine uzatmaya gider mi derken o uğursuz dakikada olmayan bir pozisyonda hain hakem codessal'ın penaltı düdüğü stadı ve ekranları başımıza yıktı. topun başına gelen brehme müthiş bir soğukkanlılıkla topu goygochea'nın uzanamayacağı köseye itekledi. kalan dakikalarda arjantin'in sonuçsuz atakları işe yaramadı. kupa serenomisi hâla gözümün önündedir. ağlayan isyan eden maradona ve arjantin milli takımı "sıcak bir italya90 akşamında" soğuk bir yenilgi ile veda ediyordu. maradona yı ağlatan avrupa yağcısı codesal hem kendi ülkesinde hem de arjantin'de büyük tepkiler çekti.
raphael honigstein'ın "dördüncü yıldız: alman futbolunun kendini yeniden keşfi ve dünyayı fethi" adlı kitabından;
italya’da dünya kupası’nı kazandıktan tam altı yıl sonra klinsmann önderliğindeki almanya 1996 avrupa şampiyonasında da zafere ulaşacak ancak bu başarıyı takip eden uzun yıllar boyunca milli takım uluslararası bir başarı sağlayamayacaktı. 1996’da başarıya ulaşan milli takım çok yetenekli oyunculardan kurulu değildi ve üstüne üstlük yaşanan sakatlıklar nedeniyle birçok oyuncu alışa geldikleri pozisyonlardan farklı yerlerde görevlendirilmişlerdi. fakat yaşadıkları zorluklar ve genel olarak rakiplerin onlara karşı duyduğu “düşmanlık” almanya’ya güçlü bir takım kimliği kazandırmış, ve yarı finalde ev sahibi ingiltere’yi turnuva dışına iten almanya wembley’de kupayı kaldırmayı başarmıştı. klinsmann almanya’da bir kahraman gibi karşılanmış ancak bu kahraman ne völler’in sevimliliğine ne de beckenbauer’in karizma ve cazibesine sahipti ve bu yüzden o dönemde bu ikiliye gösterilen ilgi kupanın kahramanı klinsmann’a gösterilmemişti.
roma (cumhuriyet) - bu gün saat 07.00'den yarın aynı saate dek roma’da alkollü içki satışı ve genel yerlerde alkollü içki tüketimi yasaklandı.
* federal almanya üst üste üç kez (1982-1986-1990) finale yükselen ilk ülke oldu. italya iki kez (1934 - 1938), brezilya iki kez (1958-1962) üst üste final oynamışlar ve kupayı kazanmışlardı. f. almanya ise iki finali de kaybetti. f, almanya, italya 90 ile birlikte son 5 kupadan 4'ünde final oynamış oluyor.
* arjantin avrupa'da oynanan bir dünya kapsamında ikinci kez finale yükselen g. amerika takımı oldu. arjantin, kupayı alırsa brezilya (1958-isveç) ile birlikte avrupa'da kupayı kazanan ilinci g. amerika ülkesi ünvanı elde edecek
* maradona bu gece 19. kez dünya kupasında top koşturan arjantinli futbolcu ünvanını kempes'in (18 kez) elinden alıyor. maradona f. almanya'ya iki gol atarsa dünya kupasında en fazla gol atan arjantinli futbolcu ünvanı da (cullermo - 8 gol) kazanacak. maradona 78 maçta en fazla milli olan futbolcu.
14. dünya kupası finalinde 1986 şampiyonu arjantin ile son 2 dünya kupası’nın ikincisi federal almanya roma olimpiyat stadı’nda karşı karşıya gelecek. saat 21.00’deki maçtv'den naklen yayımlanacak ve 1 aylık “kupa” serüveni sona erecek.
final öncesi federal almanya, arjantin önünde favori gösteriliyor. f. almanya'da hassler ve uwe bein’in yerine litbarski ile thon'un oynaması beklenirken maradona’yı, kohler, buchwald ve berthoid üçlüsünden biri marke edecek.
brezilya, yugoslavya ve italya'dan 'şansı' ile sıyrılıp finale geldiği ileri sürülen arjantin, finale kart cezalısı caniggia, giusti, batista ve olarticoechea'dan yoksun olarak çıkacak. 1986 şampiyonunun bu maçtaki gol umutları dezotti ve burruchaga.
cumhur cambazoğlu
roma — bu gece roma'da, futbolda dünyanın en büyüğü belli oluyor. 8 haziranda milano'da 24 ülkenin katılımı ile başlayan italya 90, 1 aylık serüvenden ve tv başında geçen uykusuz gecelerden sonra roma'da sora eriyor.
federal almanya ve arjantin 14. dünya kupasına sahip olmak amacıyla roma olimpiyat stadı'nda türkiye saati ile 21.00'de karşı karşıya geliyorlar. kupa öncesi şampiyonluğun en güçlü adayları arasında gösterilen italya, hollanda ve brezılya'dan sıyrılıp finale kadar gelen arjantin ve federal almanya 4 yıl önce meksika'da yine finalde oynamışlardı. final eleme grubundaki ilk karşılaşmasında yugoslavya gibi güçlü bir rakibi 4-1 yendikten sonra kupanın en büyük favorisi olan f. almanya güçlü brezilya, yugoslavya ve italya'yı lansı ile alt ettiği ileri sürülen arkantin karşıısında bu maçın favorin gösteriliyor.
maradona mı, mattheus mu? bu gece dünya kupası hangi kaptanın omuzları üzerinde yükselecek? t üm futbolseverlerin kafasında şampiyonun kim olacağı ile birlikte maradona'yı bu gece kimin tutacağı da var. backenbaur geçen finaldeki hızını kaybeden maradona'nın bu handikapını gidermek için sürekli deplase olduğunu bildiği halde takımın dikkatini arjantin kaptanına yöneltip burrachaga ve dezotti'yi hafife almanın intihar oalcağını düşünüyor. maradona ile adam adama oynayacak 3 futbolcu var. buchwald, kralı en iyi durdurabileceklerin başında yer alıyor. ancak uzun boyu büyük engel. roma takımında forma giyen berthold da italya liginde maradona'yı tanıyor. skhuravy ile van basten'i sahadan silen kohler de formda. ancak backhenbaur kohler'i dezotti'nin üzerine verebilir. 4 yıl önce maradona'yı tutan mattheus bu kez arjantin tarafından kıskaca alınacak. f. alman takımında hassler, bein'in yerine thon ve letbarski ilk 11'de finale çıakbilir. arjantin'de caniggia, batista, giusti ve oalrticoechea gibi 4 yıldızı sarı ve kırmızı kart cezaları nedeniyle oynayamıyorlar. tribünlerde 40 bin alman ve 12 bin arjantinli taraftar 6 bin polis tarafından kontrol edilecek. maradona bu maçta son kez arjantin milli formasını giyeceğini açıkladı. arjantin ve f. almanya meksika 86 finalinde giydikleri formaları bu finalde taşımayacaklar. neclenbauer öğrencileri beyaz forma ve siyah şortla sahaya çıkarlen arjantin komple mavi forma ile oynayacak. iki takım 86 da yeşil -beyaz (f. almanya) ve mavi - beyaz (arjantin) formalarla final oynamışlardı.
italya 90 finalini birkaç yıl önce uruguay uyruğundan meksika uyruğuna geçen dr. edgaldo mendez codesal yönetecek. fifa ilk kez bir orta amerikalı hakemi dünya kupası finalini yönetmek için görevlendirdi. codesal, italya - abd ve kamerun - ingiltere maçlarında da orta hakem olarak görev almıştı. bu gece coderal'ın yardımcılıklarını michal listkiewicz (pol.) ve armando perez hoyos (kolombiya) yapacak.
şimdiye kadar ingiliz hakemler 3 final, brezilya ile fransızlar 2’şer final yönetmişlerdi.
bu gece roma olimpiyat stadı'ndaki finali italya cumhurbaşkanı francesco cossiga'nın savetlisi olarak f. almanya cumhurbaşkanı richard von weizsaecker, f. alman başbakanı helmutkohl ve alman sosyal demokrat parti başkanı oscar la fontaine de maç için rome'ya geldi. arjantin cumhurbaşkanı caros menem ise yarın sabah bir milli bayrama katılacağı için roma'ya gelemeyeceğini açıkladı.
bu gece 14. kez oynanacak dünya kupası finalinin programı şöyle: 20.00: dünya kupası roma olimpiyat stadı'na üstü açık bir otomobille sokulacak. otomobil pistte bir tur gezdirildikten sonra kupa şeref tribününün önünde hazırlanan podyuma konacak. dünya kupası maç sonuna dek burada kalacak. 20:50'de f. almanya ve arjantin takımları şeref tribününü sıralanacaklar. fifa başkanı havalange'nin 30 saniye sürecek konuşmasından sonra iki finalist ülkenin marşları dinlenecek. maçları takiben sahaya giren unicef'in 23 çocuğu 22 futbolcuya forma ve orta hakeme top armağan edecek. maç sonrası: hakemin bitiş düdüğünden hemen sonra takımlar atletizm pistinde toplanacak. önce mağlup takımın oyuncularına madalyaları verilecek, sonra şampiyon takımın kaptanı podyuma davet edilip dünya kupası sunulacak. aynı anda sahanın dört bir yanından 20 manken ortaya doğru ilerlerken özel efekt ve ışıklarla bu serenomi renklendirilecek. şampiyon takım zafer turunu atacak.
beklenen kadrolar
arjantin teknik direktörü carlos bilardo bu gece finalde oynayacak ilk onbiri şöyle açıkladı: goycochea - simon, serruzela, rugeri, basualdo, sensini, troglio, lorenzo, burruchaga, maradona, dezotti. f. almanya teknik direktörü nackenbauer ise maçtan 1 saat önce kadroyu açıklayacağını söyledi. ancak otoritelere göre f. almanya'nın bu maçtakiolası kadrosu şöyle olacak: illgner - berthold, brehme, kohler, augenthaler, buckwald, littbarski, thon, voeller, matthaus, klinsmann.
30 yaşındaki arjantinli futbol yıldızı. "artık son dünya kupası’nı oynuyorum. zavallı duruma düşmeden futbolu bırakmak istiyorum. hayatımda zavallı olmaktan çok korktum” diyor
roma (cumhuriyet) — az gelişmiş veya gelişmekte olan ülkelerin en önemli sorunlarından biri kültürdür. kültür denince neyin alaşılacağı ülkelerin kendi koşullarına göre değişiklik göstermesine karşın, ülkesinin ve dünyanın sorunlarıyla yakından ilgilenen, güncel olaylar hakkında yorum yapabilen insanlara genelde kültürlü denebiliyor. futbolla kültür ise ne yazık ki az gelişmiş ülkelerde birlikte olamıyorlar. istisnaların dışında futbolcular kültürel etkinlikleri yakından izleyemiyor. bunlarının zamanları yetmiyor, büyük bir çoğunluğun ise sosyal çevresi ve futbol yoluyla zengin olma isteği dünyaya dar bir açı ile bakmalarına neden oluyor. sonrada, kültürlüleşmek için ekeonomik olarak güçlü duruma erişseler de bulundukları ortamın rahatlığı, aşırı ilgi ve kültürel alt yapı eksikliği, kültürle ilgili sorunlarının olduğunu anımsatmıyor bile.
arjantinli fakir bir ailenin çocuğu iken futboldan kazandığı paralar ve şöhret neeniyle dünyanın sayılı insanları arasına girdi. bu dünya şampiyonasında bitti bitcek derken arjantin'in finale kalmasıyla gene gündeme geldi. maradona italya'nın güneyinde çok seviliyor. özellikle napoli diego'nun ikinci vatanı gibi. arjantin'in napoli'de oynadığı maçları izlemeye gelen 70 bini aşkın futbolsever, stadı arjantin için değil maradona sevgisi nedeniy ile dolduruyor. ama roma ve daha kuzeye gelindikçe maradona sevgisi yergiye, bazen de aşağılamaya kadar gidiyor. onun italya 90'nın çeyrek final öncesi maçlarında kötü oynaması artık işinin bittiği görüşünün yaygınlaşmasına neden oldu. ama brezilya maçında attırdığı gol ve daha sonra arjantinin finale kadar gelmesi maradona karşıtlarını oldukça kızdırdı. "80 dakiaka sahada dolaştı ve bir hareket yaptıktan sonra gene şımardı" şeklinde eleştiriler başladı. maradona'nın brezilya maçından sonra yaptığı açıklamada, arjantin'in şampiyonluk şansının olduğunu söylemesi, italya televizyonunun, "bir maradona programı" hazırlmaya kadar götürdü. programa katılan gazete yöneticileri ve spor yorumcuları maradona'yı ağır şekilde eleştirerek "o sadece iyi bir futbolcu, ama son derece kültürsüz. çok zengin olmasına karşın kültürsüzlükten bir türlü kurtulamadı. italya'da çok yabancı futbolcu gördük. ama maradona gibi basitine hiç rastlamadık. örneğin platini tam bir aristokrattı" şeklinde yorum yaptılar.
televizyon programı sürerken görüntüleri ekrana gelen maradona ise "ben 30 yaşındayım ve son dünya kupamı oynuyorum. zavallı duruma düşmeden futbolu bırakmak istiyorum. hayatımda en çok zavallı duruma düşmekten korktum" diyor.
roma - italya 90'ın finali için federal almanya ve arjantin bugün karşılaşıyorlar. italya'nın nemli ve sıcak havasında 24 takımın tam 1 ay süren mücadelesinden sonra federal almanya ve arjantin final oynama, iki takımdan biri de dünya şampiyonu olma onuruna erişecek.
ne almanya ne de arjantin çeyrek final eleme maçlarından önce final için fazla şanslı görülmüyordu. futbol otoritelerince almanya ancak yugoslavya'yı 4-1 yendikten sonra adaylığını kanıtlayabildi. arjantin'in ise buraya kadar nasıl geldiğini hâlâ anlayamayanlar var. federal almanya, çekoslovakya, hol landa ve ingiltere gibi dünyada ekol olmuş takımları elerken, arjantin de italya ve brezilya gibi dünya kupasını üçer kez kazanmış ekipleri saf dışı bıraktı. bugün kazanarak takım da brezilya ve italya gibi dünya kupasını üçüncü kez kazanma onuruna erişecek.
bu dünya şampiyonasında oynanan maçlara baktığımızda kupaya yakın takım federal almanya’dır. federal almanya finale oynadığı futbolun sonucu olarak bileğinin hakkıyla geldi. bütün maçlarını çok disiplinli oynadı ve aşırı sıcaklara karşın güç konusunda sıkıntısının olmadığını kanıtladı. federal alman ya sadece ilk 11'iyle değil tüm yedekleriyle gerçek bir ekip. sahaya çıkanla kulübede oturan futbolcular etrafında büyük fark yok. top rakibe geçtiği zaman bütün futbolcular prese katılarak, topu yeniden kazanmak için büyük bir mücadele veriyorlar. topu kazandığı anda ise brehme, matthaus, bein, voller gibi yıldızlar futbol becerilerini ortaya koyarak federal almanya’yı başarıya taşıyorlar.
federal almanya için bu şampiyona 3-5-2'yi en iyi uygulayan takım diyebiliriz. orta beşlinin solunda oynayan brehme takımın en önemli silahlarından sol taraftan yapılan akınla başlangıcında hep brehme ve çoğu zaman bitiminde de iki ayağını da etkili kullanarak toplara sert vuruyor ve iyi ortalar yapıyor. uzaktan yapağı vuruşlarla güç kazandırdı takımına. aynı şeyleri matthaus içibn de söyleyebiliriz. orta alanda buluştuğu topları her durumda rakip ceza alanına taşıyor. güçlü, teknik ve çalışkan bir futbolcu. orta alanın diğer yıldızları ise bein ve thon ikisi de çok çalışkan ve teknik kapasiteleri yüksek futbolcular. özellikle bein ceza alanı etrafında buluştuğu toplarda çabuk yön değiştirerek gol pozisyonu bulabiliyor.
katı savuama
arjantin ise federal almanyanın tam ersi futbol oynayan bir ekip. kolektif futboldan daha çok yıldızlarının bireysel yeteneklerine güveniyor. finale gelmesinde en önemli etkenlerden biri de katı savunma anlayışıdır. çok adamla savunma ve maradona - cannigia ikilisinin anlaşması arjantin'i finale taşıdı. kaleci goycochea'nın penaltı kurtarmadaki başarısı ise diğer bir etken.
ancak arjantin final maçına eksik kadroyla çıkıyor. en önemlisi de canigia'nın oynamaması. bu futbolcunun yokluğu arjantin’in bütün oyun planını bozacak. arjantin gene katı savunmayı düşünüyorsa federal almanya fizik gücü ve kanat ataklarıyla bu savunmayı aşacak. federal almanya'ya avantaj sağlayacaktır. çünkü almanlar tek yönlü futbol oynamıyorlar. kanat ataklarının yanında ortadan ikiye birleri de başarıyla yapıyorlar ve en önemlisi arjantin kapandığı an brehme ve matthaus'a uzaktan şut atma şansı verecektir. iki futbolcunun uzaktan attığı 5 gol var.
roma — bu gece roma olimpiyat stadının santra yuvarlağı roma sokaklarının kaosunu yaşayacak. final için karşılaşacak f. almanya ve arjantin'den biri, maçın bitiminde sahanın ortasında toplanarak şampiyonluk mutluluğunu yaşayacak. doğal olarak diğeri kaybetmenin üzüntüsünü.
f. almanya ve arjantin'in özelliği orta alanda 5'er futbolcu bulundurmaları. orta beşlinin kenarlarında oynayan futbolcular kombine ataklara katıldıkları gibi savunma görevlerini de ihmal etmiyorlar. turnuva boyunca bütün takımlar orta alanlarını güçlü tuttukları ve asıl kavganın bu alanda verilmesi gerektiğine inandığı için kale önlerinde pozisyon zenginliği fazla olmadı. dolayısıyla italya 90'da belleklerde etkili futbolun kalmamasına orta alan kavgası neden oldu.
arjantin, burruchaga 1986 yılındaki finalde f. almanya’ya 3. golü atmıştı. burruchaga bu maçta da arjantin’in gol umudu olarak oynayacak.
matthaus farkı
matthaus almanya'nın orta alandaki beyni. orta alanda buluştuğu topları voeller ve klinsmann'ın koşu yoluna atıyor. bu ikilinin adam çekmesinden doğacak boşluklara ise güçlü driplingleri ile kendi giriyor. voeller ve klinsmann bu turnuvanın en anlaşmış ikilisi olarak görüldü. almanya'nın 6 golünde bu ikilinin imzası var. voeller, futbolculuk yetenekleri gelişmiş iyi tekniği olan futbolcu. klinsmann ise patlayın ve dağıtıcı.
maradona bu maçta zorunlu olarak derinlemesine oynayacak. yani hem gol atmayı hem de etkili paslar vermeyi düşünecek. büyük olasılıkla maradona, buchwald tarafından marke edilecek. gannigia yerine oynayacak dezotti daha hızlı oyuncu olduğundan aynı hıza sahip kohler ile marke edilecek. augentailer ise kohler ve buchwald'ın arkasında süpürücü olarak oynayacak. ataklara katılmayacak.
arjantin de savunmasında üç bek bulunduracak. simon libero, önünde ise monzon ve ruggeri markajcı olarak oynayacak. böylece iki takım da birbirlerine benzer taktik ile sahada mücadele etmeyi planlayacak.
f. almanya orta alanda daha etkili futbolculara sahip. oynayanlarla oynamayanlar hemen hemen aynı değerde. bein, litbarski, hassler ve thon orta alanda kalan iki yer için beckenbauer dördünden ikisini seçecek.
maradona ve matthaus'un benzer özellikleri hayli fazla. ikisinin de baş harfi "m”, ikisi de 29 yaşında, 10 numarayı giyiyorlar, ikiside italya'nın önde gelen takımlarında oynuyorlar. takımların kaptanlar ve bu dünya kupası'nın yıldızları. dört yıl önceki meksika 86'da henüz yeni parlamaya başlayan bu yıldız olan matthaus final maçında maradona’yı marke etmekle görevliydi. bu görevinde başarısı maradona’ya gol attırmamaktı. başarısızlığı ise maradona'ya yaptığı bir faulün luis brown tarafından gole çevrilmesi ve yine maradona'nın verdiği iki pasın valdano ve burruchaga tarafından gole dönüştürülmesiydi.
kullandığı serbest atış: f. almanya 21, arjantin 13
cezaalanı içinden şut: f. almanya 7, arjantin -
cezaalanı dışından şut: f. almanya 6, arjantin 1
kaleyi bulan şut: f. almanya 1, arjantin -
dışarı giden şut: f. almanya 10, arjantin 1
köşe atışı: f. almanya 2, arjantin 2
ofsayta düşüş: f. almanya 6, arjantin -
sarı kartlar: dezotti, troglio, voeller, maradona
kırmızı kart: monzon, dezotti (arjantin)
gol: 1-0 dk. 83 [penatıdan] brehme
---
roma (cumhuriyet) — 14. dünya kupası finalde arjantin'i brehme'nin penaltı golü ile 1-0 yenen f. almanya kazandı. son üç dünya kupası’nda finale yükselen finalde şansını yitiren f. almanya bu kez mutlu sona ulaştı. maçtan sonra adeta sevinç yumağı oluşturan alman oyuncular dünya kupasını alırken de ay boyunca uğraşıp sonunda dünya şampiyonu olmayı kutluyorlardı. yaklaşık 73 bin seyircinin izlediği finalde tribünlerin büyük çoğunluğunu f. alman seyirciler oluşturuyordu. maçtan sonra ise bu tribündeki seyirciler tribünlerde bayram havası yaşatıyorlardı.
maça iyi başlayan taraf ise f. almanya'ydı. italya 90 dünya kupasının en istikrarlı ve tempolufutbolunu oynadığı belirtilen f. almanya rakip kalede maç boyunca pek çok gol pozisyonu yakaladı. arjantin ise pasif bir oyunu tercih ederek ani atakla gol peşine düştü. maçın 4. dakikasında brehme’nin soldan ortasında voeller’in vuruşu dışarı gitti. 13. dakikada ise yine ceza alanı içinde topla bulaşan brehme'nin kafa vuruşu az farkla dışarı gitti. f. almanya ilerleyen dakikalarda gol gelmeyince f. almanya tempoyu arttırıp presle gol arama yoluna gitti.
maçın 2. yarısında da sahanın tek almanya'ydı. 58. dakikada f. almanya gole maç boyunca ilk defa bu kadar yaklaştı. defasın değişmez elemanlarından olan augenthaler gol için çıktığı anda arjantin savunmasının duraklamasından yararlanıp ceza alanı içinde topla buluştu ve kaleci de karşı karşıya kaldı. tribünler gol için ayağa kalkarken augenthaler kaleci goycoechea'yı çalımlamaya çalıştı. araya giren dezotti ve monzon tehlikeyi uzaklaştırdı. 66. dakikada klinsmann'ı sağ çaprazdan ceza alanına girmeden önce düşüren monzon kırmızı kartla oyun dışında kaldı. maçın bitmesine 7 dakika kalmıştı.
kronometreler 83. dakikayı gösterirken matthaus orta alandan aldığı topu ceza alanına giren voeller'e aktardı. voeller, sensini ile olan mücadelesinde kendini yerde bulurken hakemin kararı da penaltıydı. topun üzerine gelen brehme goycoechea'nın yanından topu ağlara gönderdi. hakemin verdiği tartışmalı penaltı kararına arjantinli oyuncular uzun sûre itiraz ettiler. maçın kalan bölümünde dağılan arjantin defansının daha fazla üzerine gitmeyen f. almanya artık dünya şampiyonluğunu kutlamaya başlamıştı. hakem codesal'ın bitiş düdüğü ile f. alman oyuncular sevinç gözyaşlarınu tutamazken şeref kürsüsünde diğer gözyaşı dökenler ise arjantinlilerdi.
maçtan sonra muhteşem kapanış töreni ile birlikte f. alman oyuncular sırtlarında sırıl sıklam formaları, yüzlerinde gözyaşları ve ellerinin ortasında dünya kupası ile tur atarken arjantinli oyuncu, teknik adam ve seyirciler ise tek bir şey düşmüştü, o da rakibi alkışlamak.
roma — italya 90'da arjantin'in oynadığı hiçbir maçın futbol kalitesi olmadı. brezilya ve italya’ya karşı oynadıkları pasif futbolla finale kadar geldiler. aynı taktikle gelip çıktıkları final maçında da hiçbir değişiklik yoktu. sözüm ona 3-5-2 oynuyorlar ama 3-5-2 orta alanda kaliteli futbolcular bulundurup yaratıcı futbol oynamal için uygulanır. orta alanda bulunan 5 futbolcuyu savunmada olduğu gibi atakta da kullanmak gerekiyor. eğer orta alandaki oyuncuları savunmanın önüne dizip hiç atağı düşünmüyorsanız, buna 3-5-2 değil, 'catanecio'nun günümüz koşullarına uyarlanması denir. arjantin bunu gerçekten çok iyi uyguluyor. hem de italya 90’ın tüm maçlarından önce, futbolcularla birlikte sahaya çıkan 'fair-play’ bayrağına rağmen. ne fair-play'i? arjantin tüm maçlarında futbolu çirkinleştirmek için elinden geleni yaptı. italya 90'ın finaline çıkarken de daha birinci dakikadan başlayarak zamandan çalmaya başladılar. 90 dakika bazen de 120 dakika çalmakla biter mi? maradona gibi dünya klasına erişmiş bir futbolcu f. almanya ataktayken kendini yere atıyor ve bunu gören f. alman futbolcular topu taca atarak gerçek centilmenler gibi davranıyorlardı. maradona ise onların bu davranışlarım kullanmaya çalıştı.
arjantin'in bu olumsuz tutumu nedeniyle italya 90'ın kapanışı belki de tüm dünya kupalarının en zevksiz finali oldu. f.almanya kapanan arjantin savunmasını açmak için çok uğraştı. zaman zaman net gol pozisyonları da yakaladı, ama klinsmann ve voeller günlerinde değildi. son vuruşlarda başarılı olamadılar. onlar gol kaçırdıkça, arjantin'in direnci daha da arttı. 10 kişi kaldıktan sonra dayanma güçleri kalmadı.
meksikalı hakem codesal final için formda gözükmedi. f. almanya'nın 2 penaltısını vermedikten sonra daha hafif olan üçüncü pozisyonu biraz düşündükten sonra penaltıyla değerlendirebildi.
sonuç olarak f. almanya 90'ın futbol düzeyi beklenen düzeyi yakalayamadı. bir gün önce oynanan üçüncülük maçı bizi bu final için umutlandırdı, ancak eleme maçlarının başlamasıyla birlikte süregelen sıkıntılı ve düzeysiz futbol finale de yansımış oldu.
roma - finale gelinceye kadar istekli, disiplinli ve kolektif oyunlar oynayan almanya tüm dünyaya büyük olduğunu göstermiştir.
dünkü final maçını da iyi oynamasa bile kazanınca tüm dünyaya 1990'ın en büyüğü olduğunu kanıtladı. dünkü final maçı yarı final ve italya - ingiltere maçının kalitesine bile yanaşamadı. bunda da şüphesiz arjantin'in atak gücünün eksik oluşunun rolü büyüktü. cannigia'sız arjantin, oyunu rölantiye alıp maçı kontratakla kazanma veya oyunu penaltılara götürmek düşüncesinde olunca sürekli atak yapan almanya oldu. arjantin kalecisi ve savunması da hata yapmayınca uzun süre gol gelmedi. ancak hakem bana göre ağır penaltı kararıyla işi uzatmaya bırakmadı.
almanya dün şampiyonluğunu ilan ederken arjantin'den daha ustun bir oyun oynadı. ancak bu oyun bu şampiyona yakışır güzellikle ve kalitede değildi.
kısaca f. almanya maç boyunca üstün oynadı, fakat ne ceza alanı içinde etkili olabildi, ne de uzaktan şutlarla kaleci goycochea'yı rahatsız edebildi. ama finali hak eden f. almanya. arjantin karşısında kupayı da hak etmişti. güzel oyunuyla ulaşması gereken kupaya, brehme'nin penaltısıyla uzandı. arjantin bu futboluyla finale yakışmadı. daha öncesine de yakışmamıştı zaten. yine de futbol taktik ve eldeki malzemeyi iyi değerlendirme üzerine kurulu. önceki maçlardaki mucizevi, üstün oynayan, fakat gol atamayan f. almanya karşısında da tekrarlayabilirlerdi. ama olmadı. hak yerini buldu.
4 yıl için futbolda dünyanın en büyüğü f. almanya artık.
berlin - 'deutschland weltmeister" - "almanya dünya şampiyonu!" alman sporseverlere birleşmeden de büyük armağanı milli takım verdi. dünya kupası final maçı sırasında almanya'nın bütün her yerinde olduğu gibi berlin’de de sokaklar boşaldı, bira kıtlığı başgösterdi ve heyecan doruğa ulaştı. almanlar ekran başında uzun süre heyecanı yatıştıracak golü beklediler ve neredeyse uzatmayı hesaba katarken penaltıyla gelen gol, "almanya şampiyon" nidalarıyla etrafı çınlattı. saat 21.50'de hakem son düdüğü çaldığında berlin'de gökyüzü havai fişeklerle, “deutschland deutschland" bağırışlarıyla çınlıyordu.
doğu berlin'de alman milli takımına gösterilen tezahürat batı’yı aratmadı. millet meclis'nin eski komünist parti merkez komitesi'nin bulunduğu “karl marx alanı" ülkedeki rota değişikliğinin sembolik göstergesi olarak mercedes yıldızıyla süslü dev bir ekranla stadyuma çevrilmişti. binlerce futbolsever aralarında çok sayıda aşırı sağcı "dazlaklar” ellerinde eski "reich" bayraklarıyla alanı doldurdu.
almanya’nın dünya kupası'bı alacağına neredeyse kesin gözle bakılıyordu, ama “neredeyse" kupanın üçüncü kez almanya'ya gelmesi, bu sefer kalıcı olarak gelmesi için önce bir gol atmak gerekiyordu ve alman takımı bu golü atmak için uzun süre bekledi. galibiyetin penaltıyla kazanılması “yazık" olsa da fark etmedi. önemli olan kupayı almaktı ve “beckenbauer'in askerleri" kupayı aldılar.
disiplinli, düzenli yaşamıyla övülen almanya’da galibiyet sonrası sokak alayları bize galibiyet sonrası fenerbahçe, beşiktaş sokaklarını aratmadı. klakson çala çala giden kilometrelerce uzunluğundaki araba konvoyları batı berlin’in göbeğindeki "kıdamen" caddesini ve doğu berlin’deki "unter den linden"i bütün gece gürültüye boğdular. polis, futbolseverlerin kutlamalarına müdahale etmedi.
f. alman taraftarlar takımlarına tezahürat yapmakla yetinirken maradona'ya küfreden italyanlarla arjantinliler arasında yer yer kavgalar çıktı. f. almanlar ve italyanlar, maradona'ya karşı tribünlerde güç birliği yaptılar.
cumhur canbazoğlu
roma - italya 90 dünya kupası finalinin heyecanı maçtan saatlerce önce roma olimpiyat stadı çevresinde toplanan f. almanya, arjantin ve italyan taraftarlarının gösterileriyle başladı. f. almanya taraftarları takımlarına tezahürat yapmakla yetinirken maradona'ya küfreden italyanlarla arjantinliler ararında yer yer kavgalar çıktı. dünya kupası başlamadan önce italyanlar tarafından kapatılan ve karaborsada 4 milyon türk lirasına alıcı bulan final biletleri "gök-mavililer"in üçüncülükle yetinmeleri ile stadın önünde 200 bin liretten (440 bin liraya) satıldı.
iki gün önce finale 12 bin arjantinli'nin geleceği söylentisi boş çıktı. olimpiyat stadı'nda 50 bin alman, 1000 kadar da arjantinli taraftar vardı. f. almanlar ve italyanlar maradona'ya karşı tribünlerde güçbirliği yaptılar.
olimpiyat stadının tribünlerinde dalgalanan 10 kadar türk bayrağı da dikkat çekti. f. alman milli takımı saat 20.10'da sahaya çıkıp ısınmaya başladı. saat 20.00'de üstü açık bir otomobille statta gezdirilmesi gereken "dünya kupası" 17 dakikalık bir gecikmeyle piste girdi. 4970 gram ağırlığındaki kupayı otomobilin üzerinde 2 hostes taşıyordu.
şeref tribünü önünde hazırlanan özel podyuma konulan kupayı 8 görevli korumaya aldı. ısınmak için sahaya çıkan arjantinli futbolcular seyircilerden büyük tepki gördüler. programa göre 30 saniye konuşması gereken fifa başkanı havalange konuşmasını yapamadı.
bu maçta arjantin milli formasını son kez giyeceğini açıklayan maradona bitiş düdüğünden sonra gözyaşlarını tutamadı. şeref tribünü önünde toplanan f. alman futbolcular ise zafer şarkıları söylediler. italya 90'ın "fair play" ödülünü ingiltere milli takımı kaptanı lineker ve teknik direktörü bobby robson aldı. arjantin takımının dünya ikinciliği madalyaları italya cumhurbaşkanı francesco cassiga tarafından verilirken, maradona ağlamasını sürdürdü.
roma (cumhuriyet) - her şey türkiye saati ile 30.34'te stat spikerinin iki takımın kadrolarını açıklamasıyla başladı. hoparlörlerden maradona'nın adı duyulduğunda olimpiyat stadı'nda protesto ıslıkları kulakları sağır ediyordu. daha sonra arjantin milli marşı sırasında tribünler maradona'yı ıslıklamayı sürdürdüler. o da stadyumun iki dev ekranına yansıyan küfürle seyircilere lanet yağdırdı. maç sırasında hakemin bütün kararlarına karşı geldi. bitiş düdüğüyle beraber matthaus, maradona'nın yanına yaklaşıp elini sıkmak istedi. arjantin kaptanı gözyaşlarını tutamıyordu. tv kameraları gözünden süzülen yaşları ekrana getirince statta yine kıyamet koptu. maç çıkışında basın merkezi yerine otobüse doğru ilerleyen maradona, kapıda gazetecilerin sorularını şöyle yanıtladı:
"ıslıklar mı hiç etkilenmedim. ağlamamn nedeni, hakem codesul'ın maçın başında bizi mağlubiyete mahkûm etmesiydi. beni milano'da da ıslıklamışlardı. roma'da aynı protestoyu bekliyordum zaten. bu maç, milli formayla son karşılaşmamdı. bundan sonra napoli takıkında furbol yaşamıma devam edeceğim. inanır mısınız, bugün futbol kariyerimin en kötü günü. bileğimin hakkıyla finale gelen arjantin'i nasıl durduracaklarını düşünüp duruyorlardı. şimdi herhalde italyanlar ve almanlar bu haksız galibiyeti beraber kutluyorlardır."
maradona maçı anımsadıkça gözlerine yine yaşlanıyordu: "tamam, maç belki de f. almanya'nın hakkıydı. ama böyle bir penaltıyla kupayı almaları şampiyonluklarına gölge düşürdü. penaltı, aslında arjantin'e karşı değil, bana karşı bir hareketti. hakemin benden ne alıp veremediği olduğunu bilemiyorum. final, böyle bir hakemin eline teslim edilemezdi. o pozisyondan önce codesal, bizim net bir penaltımızı vermedi. sahada hakem elbisesi giymiş mafya vardı."
dünya kupası'nın sahibi f. almanya'nın teknik patronu franz beckenbauer:
şampiyonluğumuza kimse laf edemez
1974’te futbolcu, 1990’da da teknik direktör olarak dünya şampiyonluğu’na ulaşan franz beckenbauer, “bir kez bile kalemizde tehlike yaşamadan maçı bitirdik. penaltı kararı tartışılabilir, ama inanın ki sonuç değişmezdi, öyle ya da böyle biz bu maçı alırdık" dedi.
cumhur canbazoğlu
roma - futbolcu olarak dünya şampiyonu (1974), teknik adam olarak yine dünya şampiyonu (1990) franz beckenbauer futbolun en büyük kupasını alıp bir süre için teknik direktörlüğe aeda ediyor. dünden itibaren tüm yaşamını ailesine ve arkadaşlarına ayıracağını söyleyen beckenbauer, bundan böyle alman milli takımı'nı berti vogst'a devredeceğini belirtiyor. dünya şampiyonluğunu kucakladıktan sonra bir imparator edası ile roma olimpiyat stadı'ndaki basın merkezine gelen beckenbauer, gazetecilerin sorularını yanıtlarken "arjantin'e 90 dakika nefes aldırmadık. bir kez bile kalemizde tehlike yaşamadan maçı bitirdik. mutluyuz, çok mutluyuz. sanırım kimsenin şampiyonluğumuza söyleyeceği söz yoktur. çünkü bu zafer yedi güzel oyunun üzerinde yükseldi. doğruyu söylemek gerekirse arjantin, bir dünya kypası finali için zayıf bir takımdı" dedi.
gazeteciler imparatır franz'ı sıkıştırmak istediler. soruların çoğu völler'in ceza alanı içinde düşürülmesine yöneliyordu. beckenbauer bu pozisyonla ilgili olarak "tabii, penaltı kararı tartışılabilir. ama inanın sonuç değişmezdi. öyle ya da böyle biz bu maçı alırdık. bu maçın skorunu tabii ki gol tayin edecekti. ama bu golü federal almanya'dan başkasının atamayacağı da kesindi. arjantin, finale sanki yinilmemek için çıkmıştı" diye konuştu.
beckenbauer, şampiyon takımda en çok kimi beğendiği şeklindeki soru üzerine de şöyle konuştu: "bu zafer, tüm takımın. federal almanya'dan başka şampiyonluk kimin hakkıydı ki? dünya şampşyyonasının en güzel oyunlarını biz ortaya koyduk. ama yine de bir kahraman göstermemi isterseniz, şüphesiz buckwald. illgner'den klinsmann'a kadar herkesi kutlarım. beni üzen tek nokta ise finalde italya ile karşılaşmamak oldu. italya 90'ın bu güçlü takımı finalde oynamalıydı. inanıyorum ki biz italya'yı da yenerdik. böyle süper bir maç da futbol kalitesi pek yüksek olmayan bu dünya kupası'nın yüz akı olarak tarihe geçerdi. ama ne yazık ki karşımızda zavallı bir takım bulduk. finale yalnız oyun bozmak için çıkmışlardı."
f. alman çalıştırıcı, maradona ile ilgili 2 gün önce yaptığı açıklamayı maç sonrası da yineleyerek "maradona, gerçekten iyi bir futbolcu. ama artık dünyanın 1 numarası mattheus. maradona'ya saygı duyuyorum. oyununu izlemeyi seviyorum ama o kadar" dedi.
iki almanya'nın birleşmesi durumunda milli takımın gücünün artıp atmayacağı biçimindeki bir soruyu yanıtlayan beckenbauer, "biz dünya şampiyonuyuz, yani en güçlüyüz. gelecekteki alman takımı d. alman futbolcuların da katılımı ile gücüne güç katacak. ve yenilmezliğini sürdürecek."
almanya'yı bıraktıktan sonra abd'yi çalıştırıp çalıştırmayacağu sorulduğunda ise alman antrenör, kaçamak cevap verip "daha ortada bir şey yok, ama alman milli takımı'nı bırakıp abd'ye gitmek yanlış bir hareket olur. teknik direktörlüğü sürdüreceksem, dünya şampiyonu takımın başında kalmayı tercih ederim" dedi.
