izmir savcılığı, olaya adı karışan 12 futbolcunun yeniden ifadesinin alınmasını istedi
izmir, özel
karşıyaka - kasımpaşa maçındaki şike iddialarının tahkikatını üzerine alan izmir savcılığı, istanbul savcılığından, olaya adı karışan 12 futbolcunun yeniden ifadelerinin alınmasını istemiştir.
soruşturmayı yürüten izmir savcı muavinlerinden kemal akçin, karşıyakalı idarecilerin de ifadelerinin alınması için karşıyaka savcılığında teşebbüse geçmiştir. ifadeler alındıktan sonra tahkikat dosyaları mahkemeye sevkedilecektir.
merkez ceza heyeti, beden terbiyesi müfettişlerinin hazırladığı «şike maç» dosyasını incelemiş ve görüşünü devlet bakanına bildirmiştir.
futbol federasyonun da dosyayı bu hafta inceleyeceğini bildiren ilgililer, kararın en geç bir hafta sonra basına açıklanacağını söylemişlerdir.
karşıyaka'nın hükmen mağlûp sayılıp, sayılmayacağı bilinmemekle beraber, karşıyaka maçından önce para aldıkları tespit edilen kasımpaşalı futbolcuların altı aydan, üçer seneye kadar cezalandırılacakları ileri sürülmektedir.
karşıyaka dün 25 metrelik mesafede üç dakika süren bir yürüyüş yapmıştır.
yeşil - kırmızılı kulüp mensupları ve taraftarlarının küme düştüklerine dair duydukları bir haber üzerine, ellerinde dövizler olduğu halde yaptıkları bu yürüyüş çok kısa sürmüş, gösteri ve yürüyüş kanunun emrettiği şekilde müsaade almadıkları için dağılmışlardır. karşıyakalılar
şike tahkikatında devlet bakanı malik yolaç'ın tarafgirlik yaptığını ve keyfi hareket ettiğini iddia eden bir deklârasyon yayınlayarak protesto etmişlerdir.
deklârasyon devlet bakanı malik yolaç'ı peşin hükümlülükle ilham etmekte ve tahkikatın çok önceden hazırlanmış bir program çerçevesinde yürütüldüğünü belirtmektedir. yine bu deklarasyonda «büyük ve mümtaz bir muhitin takımı şahsi kanaatlere ve siyasi yatırımlara alet edilerek cezalandırılması fantazi olur.» denmektedir. karşıyaka kulübü başkanı ibrahim kahya, bakan yolaç'la bir telefon görüşmesi yapmıştır.
kahya - bizi dinlemeden nasıl bu karara varırsınız?
yolaç - ben kimsenin tesiri altında değilim. kanaatimi de ilk defa size açıkladım.
kahya - o halde bir gazetede çıkan açıklamayı niçin tekzip etmiyorsunuz?
yolaç - kararımızı yarın (bugün) açıklayacağız.
kâhya - siz, gürsel ve zeytinoğlu karşıyakalı oldukları halde «ben onlara rağmen karar verebilirim» psikozu içindesiniz. ayrıca istanbul'u kazanmak için siyasi yatırım yapıyorsunuz.
rıdvan, erol, adnan, sedat, yılmaz, raşit, erol yanık 3'er yıl, özkay, ergun, mete ikişer yıl, arif, altuğ, turgut, gazanfer 1 er yıl boykot aldılar
ankara, özel
merkez ceza heyeti şike olayına isimleri karışan 15 futbolcuya ceman 31 yıl ceza vermiştir.
türk spor tarihinde ilk defa vukubulan bu olayun resmi açıklaması şu şekildedir:
«beden terbiyesi genel müdürlüğü ceza kurulu «karşıyaka kulübü hakkında ceza tayinine yer olmadığına karar verdiğini» açıklamıştır.
itirazı kabil olan bu kararda şu hususlar yer almaktadır:
«beden terbiyesi genel müdürlük ceza kurulu 23.5.1964 tarihinde izmir'de oynanan karşıyaka-kasımpaşa türkiye lligi futbol maçının danışıklı yapıldığının ihbarı üzerine tahkik komisyonunca ikmal edilen tahkikat dosyasını inceleyerek 18.6.1964 tarihinde karara bağlamış ise de, genel müdürlüğümüzün diğer kurullarını etkilememek için ceza kurulu kararı bugüne kadar açıklanmamış ve tebliğe gönderilmemiş idi.
ancak diğer kurullar yönetmeliklerine göre, bir karara varabilmek için tahkikatın genişletilmesine başvurduklarında bu husustaki kararın açıklanmasında bir sakınca kalmadığı görülerek ceza kurulunun kararı tebliğe göndeilmiştir.
ceza kurulu incelediği dosya münderecatına göre:
kasımpaşa kulübünün eski futbolcularından oluğ halen istanbul camialtı kulübünde mukaveleli futbolcu olan rıdvan kacamer'in aracılığı ile kasımpaşa kulübnü futbolcularından ahmet deniz, erol orguni adnan kacamer, sedat kaçmaz ve yılmaz ak'ı müsbakada, karşıyaka kulübünün galibiyetini sağlamak için maddi menfaat karşılığı anlaşma yaptıklarına.,
kasımpaşalı bu futbolcuların takım arkadaşları özkay kurtara, ergun çetin, mete basmacı ile amatör olan raşit dağdeviren ve erol yanık'ı ikna ve kendilerine ilhak ettiklerine,
müsabakadan evvel beykoz kulübünden teşvik primi alan kasımpaşa idarecilerinin durumdan şüphelenerek anlaşma elebaşılarından erol orgun, adnan kacamer, sedat kaçmaz ve yılmaz ak'ı takımdan çıkardıkları, böylece müsabakada bunların yerine başka oyuncular oynattıkları,
ahmet deniz ile anlaşmaya katılan diğer sporcuların müsabakada kasden yeteri derecede gayret göstermedikleri,
müsabakadan sonra rıdvan kacamer'in getirdiği 18 bin lirayı yukarıda isimleri yazılı sporcular ile anlaşmadan haberi olmadan müsabakaya katılan arif gürer altuğ soyak, turgut kaplan ve gazanfer urkan'ın paylaştıkları sübutu üzerine;
1 - a) rıdvan kacamer ve kendisiyle anlaşıp diğer bazı arkadaşlarını da ikna eden ahmet deniz, erol orgun, adnan kacamer, sedat kaçöaz ve yılmaz ak'ın beden terbiyesi ceza yönetmeliğinin 9/3a maddesi gereğince üçer yıl,
2 - müsabakadan evvel bu anlaşmaya katılan özkay kurtaran, ergun çetin ve mete basmacı'nın aynı madde gereğince ikişer yıl,
yine bu gruptan bulunan ve aynı zamanda amatör oldukları halde para alan raşit dağdeviren ile erol yanık'ın aynı madde gereğince üçer yıl,
3 - anlaşmadan habersiz olup müsabakada oynayıp bilâhare paylaşmaya iştirak eden arif gürer, altuğ soyak, turgut kafkas ve gazanfer utkan'ın fiilleri, kulüplerinde kabul ettikleri görev sırasında feref ve haysiyete aykırı hareket kabul edilerek, aynı madde gereğince birer yıl, hak mahrumiyeti cezası ile cezalandırılmışlardır.
b) teşekkül bakımından kasımpaşa kulübünün hukmi şahsiyet veya yönetim kurulunun yukarıda adları yazılı sporcuların ferdi olarak yaptıkları bu gizli anlaşmaya iştiraki hususunda bir delil bulunamadığından kasımpaşa kulübü hakkında ceza tayinine yer olmadığına karar verilmiştir.
c) rıdvan kacamer ile karşıyaka kulübü arasındaki ilgiyi gösteren delil elde edilemediğinden ve rıdvan kacamer'e parayı veren şahsın gerek kimliği ve gerekse karşıyaka kulübü ile ilgisi de tespit olunamadığından, kanaat ile değil deliller ile karar vermek zorunluluğunda bulunan ceza kurulu, bu durum muvacehesinde diğer yönetmelikler hükümleri mahfuz kalmak kaydiyle yalnız beden terbiyesi ceza yönetmeliğimuvacehesinde karşıyaka kulübü hakkında da ceza tâyinine yer olmadığına karar vermiş bulunmaktadır.
ceza kurulunun bu kararı kabili itirazdır.
ancak, ceza yönetmeliği hükümleri muvacehesinde verilmiş olan bu kararın diğer yönetmelikleri ilgilendirmesi melhuz olduğundan genel müdürlükçe bu bakımdan yeniden keyfiyet incelenmiş ve soruşturmanın genişletilmesine lüzum hasıl olmuştur.»
k. yaka'nın eski idarecilerinden aydın kaymak'ın iddiası
beykoz ve d. spor k.s.k.'ne şike maç teklifi yapmış
iddialarını bir tahkik heyetine açıklamaya hazır olduğunu bildiren kaymak, d. spor'un k.yaka'dan, 2 puan için 15.000 lira istediğini ileri sürdü
izmir, özel
eski karşıyaka idarecisi aydın kaymak dün ilk defa olarak yaptığı basın toplantısında beykoz ve demirspor'un karşıyaka'ya şike teklifinde bulunduğunu ve durumu şahilerle isbata hazır olduğunu acıklamıştır.
karşıyaka - kasımpaşa maçı sırasında karşıyaka'nın yetkili idarecisi olduğunu ve vazifesinin 24 mayısta sona erdiğini belirten aydın kaymak, basın toplantısında şu iddiaları ortaya atmıştır:
«- tahkikat dolayısiyle bugüne kadar konuşmayı uygun görmedim. fakat bakan malik yolaç'ın hak antayışı dışında tahkikat neticelenmeden konuşması, beni bu yola sevketti. beykozlu bahadır olçayto, kasımpaşa karşıyaka maçından önce rıdvan vasıtasıyla kasımpaşalılara para vermiştir. ayrıca istanbul'da beraberlik için yine bahadır olçayto, karşıyakaya 16 bin lira teklif etmiştir.
ankaradaki demirspor - beykoz maçı için de 20 bin lira demirspor'a vermeyi taahüt etmiştir.
biz demirspora izmirspor ve karşıyaka olarak 9 bin lira galibiyet primi vaad etmiştik. demirsporluların bize cevabı, beykoz'un 20 bin liralık teklifinin kendilerine geldiğidir. ayrıca izmirdeki karşıyaka - demirspor maçında demirspor bize 2 puan vermek için 15 bin lira istedi. biz bunu da kabul etmedik. bütün bu ihbarları şahitlerle ispatlamaya hazırız. ayrıca, federasyonun şike hakkındaki ihbarla ilgili olarak aldığı kararda, üç izmirli aza da bulunmamış ve teşkilat daima karşıyaka aleyhine iş görmüştür. karşıyaka - kasımpaşa maçından önce kasımpaşalı idarecilerden de bize en ufak bir teklif gelmemiştir. hiçbir şekilde bir anlaşma yoktur. bize yapılan anlaşma zeminlerini de, hep reddetmiş durumdayız.»
bu arada aydın kaymak bu iddiaları yeni bir tahkik heyeti kurulduktan sonra açıklayacağını, yeni heyete itirazda bulunduklarını da açıklamıştır
ayrıca aydın kaymaki devlet bakanı hakkında da şöyle konuşmuştur:
«- devlet bakanından son merci olarak bitaraf hareket etmesini bekliyorduk. karşıyaka'nın hiçbir ferdine müracaat edikmeden müdafaa hakkı tanınmadan en riyaki şeklinde bırakılan karşıyakanın bu durumu düşmesinde en büyük sorumlu şahsiyet olarak devlet bakanını görüyorum.»
k. paşa, altuğ ve turgut'un cezasına itiraz ediyor
kasımpaşa kulübü şike olayına ismi karışan ve 1 yıl müsabaka boykotu alan futbolcularından altuğ ve turgut'un almış olduğu cezaların indirilmesi için teşebbüse geçmiştir.
izmir'de k. yaka kulübünü ziyaret eden ve basın toplantısı yapan malik yolaç, kasımpaşa'lıları hakikati açıklamaya davet etti
devlet bakanı, izmir'i ön planda tuttuğunu, karşıyaka'yı itham etmediğini ve doğruyu söylerlerse k. paşa'lı futbolcuların affına çalışacağını açıkladı
devlet bakanı malik yolaç, manisa'da açılacak olan antrenör kursu münasebetiyle dün izmir'e gelmiş ve türkiye ligi başlamadan evvel bütün kulüp temsilcileri ile ankara'da büyük bir toplantı yapacağını açıklamıştır.
karşıyaka - kasımpaşa arasında şike maçla ilgili olarak da açıklama yapan bakan, şike konusunda şöyle konuşmuştur: «şike sportmenliğe yakışmayan bir harekettir. ben profesyonel kulüplerin kapatılmasına kadar gidebilirim. karşıyaka'yı itham eder mahiyette bir konuşma yapmadım. bu meselede şike var, demek. karşıyaka'da hatâ vardır, yoktur demek değil. benim ön plânda tuttuğum yer izmir'dir. liberal kafalı insanların bulunduğu şehre sempatim çoktur. sporda ahlâkı arıyorum. ama, maalesef sporda ahlâk çok zayıf.»
bakan, bu arada kasımpaşalı futbolcular doğruyu söyledikleri takdirde cezalarının affedilmesi için çalışacağını belirtmiş ve şike konusundaki açıklamanın futbol federasyonu tarafından yapılacağını bildirmiştir.
altay - galatasaray kupa finali konusunda da ko nuşan yolaç, bütün imkanlarla maçın oynanmasına çalıştığını ifade etmiştir.
bakan, dün sabah izmir'deki spor tesirlerinde tetkiklerde bulunmuk, bu arada karşıyaka kulübüne de bir ziyaret yapmıştır. devlet bakanı yolaç, spor tesisleri ile ilgili olarak şu bilgiyi vermiştir: «alsancaj stadı 6 ay içinde tamamlanacaktır. stadın ışıklandırma projeleri de hazırdır. ışıklandırma 700 bin liraya malolacaktır. göztepe deniz lokali önümüzdeki hafta içinde ihaleye çıkarılacaktır. 2,5 milyon liraya malolacak yüzme havuzunun ihalesi de ocak ayına kadar tamamlanacaktır. bu arada karşıyaka kulübünün istediği baltrap salonu açılacak, izmirde binicilik ajanlığı kurulacak ve istanbul'a gelen beynelmilel konkurhipik takımının izmir'e gelme imkânı da sağlanacaktır.»
m. yolaç, "şike cuçluları cezalarını görecek" dedi
devlet bakanı, basın toplantısında yeni yatırımları açıkladı. kulüplerin profesyonel şubeleri ayrılıyor
devlet bakanı malik yolaç dün yaptığı basın toplantısında «şike olayının suçluları ceza görecektir. malik yolaç bakan iken buna kimse karşı gelemez» demiştir.
kasımpaşa - karşıyaka maçında kimin parayı verdiğini ve kimlerin aldığını kesin olarak öğrendiklerini ifâde eden yolaç tahkikatın sonucunun çok kısa bir zaman sonra açıklanacağını belirtmiştir.
devlet bakanı, daha sonra 1965 yılında spor-toto hâsılatından elde edilen meblâğın 35 milyon lirasının spor tesisleri yatırımına sarfedileceğini açıklamış ve «bu yatırımların en büyük merkezi istanbul olacaktır. şimdiye kadar istanbula yapılan yatırımlar kifayetsiz kalmıştır»» şeklinde konuşmuştur. yapılacak tesisler arasında anadoluhisarında kamp sitesi (2 milyon tl,). fenerbahçe stadı (1.5 milyon tl.), beşiktaşın fulya tarlası stad inşaatı (1 milyon tl.), kapalı yüzme havuzu (5 milyon tl.), iki kapalı salon ve 8 bin kişilik bir kapalı spor sarayı ile izmir'de kapalı yüzme havuzu (2.5 milyon lira) bulunmaktadır ancak, bakan bu tesislerin inşaatına başlanabilmesi için belediyenin süratle lüzumlu formaliteleri tamamlaması gerektiğini söylemiştir.
devlet bakanının spor işleri müşaviri vildan aşir savaşır'ın yaptığı açıklamaya göre, hazırlanmakta olan gençlik ve spor bakanlığı ile gençlik ve spor teşkilâtı kanun tasarıları en çok 5 yıl içinde kulüplerin profesyonel şubelerinin amatör şubelerinden ayrılmasın] şart koşmaktadır.
amatör branşlara bu kanunlara göre büyük ehemmiyet verileceğini ifâde eden savaşır manisa'daki askeri spor okulunun da spor akademisi haline getirileceğini açıklamıştır.
karşıyaka maçında şike yapmadıklarını bildiren futbolcular, idareciler yüzünden işsiz, güçsüzi perişan bir takım haline geldiklerini söylediler
hepsi 14 kişiydi.. ikişer, üçer seneden 31 yıl müddetle «futbol oynamamaya» mahkûm edilmişlerdi...
31 yıl... nasıl biteceği, nasıl geçeceği, nasıl aşılacağı bilinmeyen bir ceza dağı üzerlerine yıkılmıştı adeta.. ne yapacaklarını, nereye baş vuracaklarını bilmiyorlardı. bir buçuk, iki ay evveline kadar herkes onları kasımpaşalı futbolcu olarak biliyordu. şimdiki sıfatları ise» yüz kızartıcı idi, şikeci.
kasımpaşa'lılar acı şeyler anlattılar. cemiyet ellerinden tutmadığı için çukura yuvarlandıklarını anlatmaya çalıştılar... sadece futbolculukları değil, kişilikleri de bitmişti. kasımpşa'daki fırınlardan birine gitmişti bir gün içlerinden birisi; bir baş uzanmıştı, fırının penceresinden: «sana ekmek yok.»
bir başkası manavın sessiz protestosunu naklediyordu. manav hiç oralı olmamış, olaylardan evvelki «sevgili müşterisini» adam yerine koymamıştı. bir başkasının kahvesi vardı. söylendiğine göre kimseler uğramaz olmuştu kahvesine... bir diğerini çalıştığı işten kovmuşlardı... başka biri evlenmek üzereydi. bekârlar, iş arıyor, evliler çoluk, çocuğunun nafakasını düşünüyordu. perişan olmuşlardı. biri, diğeri, öbürü, başkası. ahmed'i. mehmed'i... yıkılıp gitmişlerdi...
«suçlu değiliz»
türkiye'deki futbol kanunlarının 31 yıla mahkûm ettiği 14 kasımpaşa'lı bir gün gazeteye geldiler. içlerini dökeceklerdi. anlattılar, anlattılar, karşıyaka adına verildiği söylenen paraya niçin el uzattıklarını, niçin bu çirkin işe karıştıklarını anlattılar. hepsinin söylemek istediği bir şeyler vardı. bir ağızdan bağırır gibi başladılar konuşmaya: «suçlu biz değiliz.»
kasımpaşa idarecilerini itham ediyorlardı. alışılmış sözler değildi konuştukları. hamamda kültür-fizik yaptıklarını parası ödenmeyen hamamcının bir etin kendilerini kapıdışarı ettiğini açıkladılar. antrenmanlara otomobille gittiklerini hatırlayan yoktu içlerinde. kamyonlara, hatta idmana yetişsinler diye çöp kamyonlarına takılarak idmana gittiklerini açıkladılar... maaş, ücret, prim diye bir şey yoktu kasımpaşa'da... futbolu meslek olarak seçmişlerdi. ama, futbol onlara cevap vermiyordu. parasız, pulsuz, sefil bir topluluk haline gelmişlerdi. «niçin itirafta bulunduk»
sonra şike olayını ortaya çıkaran itirafın nedenlerine sıra geldi.
şöyle konuşuyorlardı: «neyi itiraf ettiğimizi kimse bilmiyor. biz, izmir'deki karşıyaka maçından evvel bir anlaşma yapmadık. maçtan sonra, bize galibiyet primi olarak beykoz'un vaadettiği primlere karşılık olarak karşıyaka'nın para vereceği bildirildi. sıkıntı içindeydik, aldık. bunu açıklamış olmamız iyi niyetimizi ispat etmektedir. karşıyaka maçından evvel şike maç oynayacağız diye anlaşma yapmadık. her takım birbirine prim vaadediyordu. 14 futbolcunun birden şike yaptığı dünyanın neresinde görülmüştür?»
cezalı kasımpaşa'lılar yeni bir tahkikat açılmasını ve kendilerine yeni bir savunma hakkı tanınmasını istiyorlar, şike iddiasını hayali ve gülünç buluyorlardı.
artık gidiyorlardı. çoğunun gidecek yeri, bir işi yoktu. kahvelere dağılacaklardı belki de. kahveler işsiz, güçsüz 14 adam daha kazanmıştı (!) ellerinden tutan olmazsa, kimbilir daha kötü haberler duyabilirdik onlar için. cemiyete kızgındılar. cemiyete küskündüler. aç, parasız, çırıl çıplak bırakıldıkları cemiyete...
giderken içlerinden biri, başını geriye çevirdi ve şöyle dedi: «bizim hikâyemiz maktûlu meçhul cinayet. kaatil var cinayet yok!»
şike olayında k. paşa ile birlikte suçlu görülen izmir takımının yerine birinci lig'e beykoz çıktı. beykoz bayram sevinci içinde
futbol federasyonunca yürütülen şike olayı tahkikatında suçlu görülen karşıyaka kulübü ikinci milli lige düşmüştür.
futbol federasyonunun ankara'da iki gün süren toplantılar sonunda aldığı bu karara göre iki puanı silinen karşıyaka ligden düşerken beykoz tekrar milli lige katılma hakkını elde etmiştir.
federasyon heyetinin izmirli iki üyenin aleyhte rey kullanması sonucunda ekseriyetle aldığı karar futbol müsabaka yönetmeliğinin 29. maddesinin (b) bendi gereğince karşıyaka kulübünü de kasımpaşa kulübü ile birlikte suçlamaktadır.
yönetmeliğin 29. maddesi hükümle yenilmeyi amirdir. bu maddenin (b) bendi aynen şöyledir: «bir müsabakayı, sonucu üzerinde önceden anlaşarak yaptıklarına futbol federasyonu tarafından kanaat getirilmiş olmak. bu takdirde her iki taraf da yenik sayılır.»
federasyon mensupları kararın devlet bakanı tarafından açıklanacağını bildirmiş ve dosyanın merkez ceza heyetine gönderildiğini söylemişlerdir.
beykoz'da bayram
beykozun milli lige katılma hakkını elde edişi anadolu yakasını büyük bir heyecana sürüklemiştir.
beykoz kulübü başkanı cevat taray «beykoz tarihi kararı kutlamaktadır. taraftarlarımız, işçilerimiz sevinç gösterilerinde bulunmaktadır. karşıyaka'nın böyle bir duruma düşmüş olmasından üzüntü duymamak mümkün değildir» demiştir.
beykoz'un transfer eden elemanlarını geri alacağını açıklayan taray, sözlerini «milli lige kuvvetli bir kadro ile girmek kararındayız» diyerek bitirmiştir.
karşıyaka olayı hakkında, izmir'de tahkikatı yürüten futbol federasyonu ihtilaf komitesi üyesi avukat nuri nencan dün yaptığı basın toplantısında şunları söylemiştir:
«izmir'de tahkikatı yürüten heyet azasından biri sıfatı ile rahatça ifade edebiliriz ki, hadisenin cereyan ettiği yer izmir, suç unsurlarının ve delillerinin gereği gibi kıymetlendirilmesi iktizâ eden yer yine izmir olmasına rağmen futbol federasyonu'nun izmir'de tanzim edilmiş olan dosyaya itibar etmeyerek, şike iddiasını varit görmesi bizi ciddi olarak düşünmeye sevketmiştir.
kanaatimiz odur ki: hadisede bölgecilik mühim bir rol oynamıştır. durum şudur: filhakika oyundan sonra paranın verildiği bir vakıadır. ancak, parayı veren kimdir, ne maksatla verilmiştir? veren şahsın karşıyaka kulübüne yakınlık derecesi nedir ve nihayet futbol müsabaka yönetmelisinin 29'uncu maddesinin (b) bendinde iradesini bulan - bir müsabakaya, sonucu üzerinde önceden anlaşarak yaptıklarına kanaat getirilmiş olmak — keyfiyeti hâdisede mevcut mudur?
izmir'de yürütülen tahkikatta parayı verenin kim olduğu tesbit edilememiş, tam tersine parayı verdiği iddia olunan veya o tarzda imâda bulunulan şahsın da karşıyaka kulübü ile uzaktan ve yakından ilgisi tesbit edilememiştir. bilâkis mezkûr şahsın fenerbahçe idare heyetinin yedek azası olduğu sabit olmuştur. binaenaleyh ortada ciddi bir delil kifayetsizliğinin mevcut olduğu bir vakıadır. buna rağmen şike iddiasını sabit görerek futbol federasyonu'nun karşıyaka'yı yenik addetmesini bir türlü anlıyamamış bulunuyoruz.»
izmir'li federasyon azası istifa ettiler. karşıyaka'da matem var. karar yeşil-kırmızılı takımın binlerce taraftarını hüngür hüngür ağlattı
ismail sivri izmir'den bildiriyor
futbol federasyonunun karşıyaka - kasımpaşa şike olayı sebebiyle karşıyaka futbol takımının ikinci milli lige düştüğü hakkındaki kararı izmir spor çevrelerinde bir bomba tesiri yapmıştır.
bu sırada haberi öğrenen birçok taraftarın çocuklar gibi hüngür hüngür ağladıkları görülmüştür. pek çok kimse de birbirlerine başsağlığı dilemişlerdir.
karşıyaka divan heyeti yönetim kurulu ile eski yönetim kurulu üyeleri hukukçular ve çok kalabalık bir taraftar kitlesi dün 3 saat süren bir toplantı sonunda şu hususları karar alıma almıştır:
1 — bugün saat 18.30 da bir miting yapılacaktır.
2 — izmir kulüp yöneticileri ile bir toplantı yapılacak ve bu toplantıda izmirli idarecilerin beden terbiyesi teşkilatının hiçbir kademesinde vazife almamaları istenecektir.
3 — karşıyaka'nın düşürülmesiyle ilgili olarak danıştay'da iptal davası açılması için hukukçular hemen harekete geçeceklerdir.
toplantıdan sonra karşıyaka divan heyeti tarafından aşağıdaki deklerasyon yayınlanmıştır:
«futbol federasyonu ekseriyeti tarafından alınan bir karar ile kulübümüzün büyük bir haksızlığa maruz kalmış ve kümeden düşmüş olduğunu gazete haberlerinden öğrendik. bütün izmir ve karşıyaka'lıların derin nefret ve üzüntüsünü mucip olan bu kararın alınmasından evvel rey ve mütalaasını ihsas eden devlet bakanı malik yolaç, karşıyakalılara karşı beslediği antipatiyi belirtmiş ve birçok vesilelerle beykozlulara peşinen vermiş olduğu vadi yerine getirmiş bulunmaktadır.»
karşıyaka kulübü başkanı ibrahim kaya toplantıdan önce gazetecilere, «çok üzgünüz... şirayı devlete ve fifa'ya başvuracağız.» demiş ve bilahare şunları söylemiştir:
«vicdan sahibi ve dürüst olduğuna inandığımız muhterem özyurt federasyonu, türk spor tarihine en kötü örnek olacak bir karar almıştır. karar haksız ve gayri adildir. şike olayı etrafında hazırlanan dosyalar ortadadır. tek bir müsbet delil yoktur. delil olmamasına rağmen sırf bir izmir kulübünü düşürmek için istanbul bölgeciliği uğruna kanaatlere dayanılarak karar verilmiştir.»
yeşil-kırmızılı idarecilerden sedat sayın, «bizi kimse ikinci milli ligde oynatamaz. böyle bir kararı 90 bin nüfuslu karşıyaka asla tanımayacaktır. icabederse, profesyonel şubemizi tatil ederiz. fakat haksız karara boyun eğmeyiz» demiştir.
futbol federasyonunun, karşıyaka - kasımpaşa şike olayında karşıyaka aleyhinde karar alması üzerine futbol federasyonunun izmirli üyeleri istifa etmeğe başlamışlardır. ilk istifayı izmir müşaviri dr. faik gürel vermiş, kendisini ihtilaf komitesi üyesi avukat nuri nencan takip etmiştir. favzi kahya hasta olduğu için istifasını bir müddet sonra göndereceğini ve manisa antrenör kursundaki vazifesi sona erdikten sonra istifa edeceğini bildiren adnan süvari ise, «antrenör kursunun bitiminde istifa edeceğim. bu heyetle çalışılmaz» demiştir.
önceki gece ankara'dan uçakla şehrimzie dönen ve hava alanında gazetecilere, «bütün direnmelerimize rağmen karşıyaka takımı haklı davasında haksız çıkarıldı. hükmen mağlup edildi» diyen federasyon müşahidi dr. faik gürel, futbol federasyonuna gönderdiği istifa mektubunda, «fikir ve anlayış beraberliği yapamadığım ve prensiplerine intibak edemediğim için futbol federasyonu müsavir üyeliğinden istifa ediyorum» demektedir.
öteyandan, merkez hakem komitesi asbaşkanı samih duransoyi kararı hayretle karşıladığını, şimdiye kadar bu yolda alınan kararların, hakem ve müşahit raporlarına istinat ettiğini, şike olayında bu raporların karşıyaka lehinde olduğ halde nazarı itibara alınmadığını, yeşil-kırmızılı kulübün davasında haklı olduğunun ergeç kabul edileceğini bildirmiştir. duransoy da komiteden istifa etmiştir.
futbol federasyonunun bir vicdan rahatlığı içinde karar verdiğini bildiren yolaç, parayı veren arasının ksk ile ilgisi olduğunu belirtti
devlet bakanı malik yolaç, 1963 - 1964 futbol sezonunun en önemli olayını teşkil eden karşıyaka - kasımpaşa maçında, meydana gelen sike konusu üzerinde verilen karar ile diğer ihbarlar hakkında anadolu ajansı kanaliyle su açıklamayı yapmıştır:
"son zamanlarda profesyonel futbolumuza, spor ahlâkı ile bağdaşmayan bâzı davranışların sızdığı hâdiseleri izleyenlerin ve sorumluların güzünden kaçmamıştır. karşıyaka - kasımpaşa hâdisesi bunları açığa vuran hazin ve ibret verici bir örnektir.
hâdiseye resmen el konulduktan sonra, bir tarafın oynanacak maçta yenilmeyi peşinen kabul ederek para aldığı ve sonunda da bu sebeple maçı kaybettiği tahkikat neticesinde sabit olmuştur.
tahkikatın ikinci safhasını kasımpaşa'lı oyunculara bu maksadı temin için para veren aracının karşıyaka ile bağlantısını tesbit yolundaki çalışmalar teşkil etmiştir. tahkikat ve elde edilen deliller, bu aracının karşıyaka adına transfer edilecek sporcularla, kulüplerle, hattâ teşkilâtla temaslarda bulunduğunu ve buna kulüp tarafından yetkili kılındığını açıkça göstermiştir. deliller dosyada mevcuttur.
diğer taraftan, karşıyaka kulübünün bir başka maçın neticesi üzerinde, menfaat mukabilinde peşin bir anlaşmaya varmağa çalıştığını gösteren yine aynı dosyada mevcut vesaik, tam bir kanaatin teessüsüne kâfi gelmiştir.
maçların danışıklı döğüş hâlinde cereyanını sağlamaya çalışacakların hangi perdelerin arkasına gizlenebileceklerini derpiş eden mevzuat, benzeri ahvalde şikenin mevcut olduğuna dair kesin bir kanaata varıldığı takdirde, tarafların yenik sayılacağını ve bu sakat anlaşmayı hazırlayanlar ile onlara âlet olanların ve bundan maddi istifade temin edenlerin ceza mercilerine sevkedileceklerini hükme bağlamıştır.
bu konuda kılı kırk yaran futbol federasyonu, tam bir vicdan rahatlığı içinde bu hükmü tatbike karar vermiştir. karşıyaka - kasımpaşa maçında her iki taraf hükmen yeniktir ve suçlular ceza mercilerine sevkedilmişlerdir. bu tasarrufa karşı itiraz yolları açıktır. dileyen dilediği mercie başvurabilir.
bu kararın doğuracağı neticeler, mevzuatın getireceği tabii neticelerdir ve aynen tatbik olunacaktır.
federasyonlar, genel müdürlük ve onların üzerinde bakanlığım ve başbakanlık, sporun temelinde bulunmasına ön plânda ehemmiyet verdiğimiz ahlak değerinin zedelenmesine asla müsamaha etmeyecek ve gerektiğinde çok daha ağır tedbirler almakta, sümülü ne olursa olsun, bir an tereddüt etmeyecektir. bu, bizim sorumlu insanlar olarak, yetişen kuşaklara karşı vazifemizdir.
danışıklı döğüs hâdisesinin sadece karşıyaka - kasımpaşa arasında olmadığı ve başka misallerin de bulunduğu açık veya örtülü olarak söylenmektedir. bunları da takip edeceğiz. yapılacak ciddi ihbarlar üzerine karşıyaka - kasımpaşa misalinde olduğu gibi, delilleri arayacağız ve hiçbir tereddüde imkân bırakmayacak şekilde toplayacağız, sonunda en âdil kararı vereceğiz ve tatbik edeceğiz.
şayet bu zararlı davranışın yaygın bir şekilde ve sporumuzu tehdit edecek bir genişlikte olduğunu görürsek profesyonel futbol faaliyetini bir süre durduracağız. kararımız budur.
bu üzücü hâdiseyi izmir'imizin bilhassa karşıyaka'nın temiz sporcularına teşmil ederek bir istismar konusu yapmak isteyenler çıkacaktır. sporcularımızı bir danışıklı döğüşün şaibesinden kesin olarak tenzih eder, üzüntülerini paylaşırım.
idareci sıfatı ile bir camianın başına geçenler arasında vazifelerinin kudsiyetini idrak etmeyenler çıkabilir. onların günahını şerefli sporculara yüklemeğe kimsenin hakkı yoktur.
kulüplerimizi teşkil eden sporculara, spor severlere ve taraftarlara idare heyeti seçerken çok dikkatli davranmalarını tavsiye ederim.
sporumuzu tehdit eden bu istenmeyen akımın ve suçlu davranışların önüne, elbirliği ile ancak böyle geçebiliriz.
k. paşa'lı b. erol ile yılmaz'ın ifşaatı ve aracı olduğu ileri sürülen osman kaymak
şike olayına ismi karışan osman kaynak 22 nisan 1964 çarşamba günü istanbul gazeteciler sendikasında karşıyaka kulübü adına yaptığı basın toplantısında... kaymak toplantıda galatasaray - karşıyaka maçında asker olan ayhan'ı oynatan sarı-kırmızılı takımın hükmen yenik sayılması gerektiğini ileri sürmüştü. osman kaymak, şike hadisesi sırasında karşıyaka kulübünde idareci olarak vazife gören aydın kaymak'ın kardeşidir ve basri'nin fenerbahçe'den karşıyaka'ya transfer edilmesinde büyük rol oynamıştır.
karşıyaka'nın hükmen yenik sayılmasiyle sonuçlanan şike olayı tahkikatında federasyonun çeşitli delillerden faydalandığı öğrenilmiştir.
ancak, bu deliller arasında iki kasımpaşalı futbolcunun 10 gün önce verdikleri ifadelerin büyük önem taşıdığı ve karara tesir ettiği anlaşılmıştır. şike olayı kararına müessir olan kasımpaşalı erol orhun'la yılmaz akgün'ün bu ifşaatını aşağıda aynen veriyoruz:
«karşıyaka maçından bir hafta evvel osman kaymak gelip mithatpaşadaki bir maçta tribünde bulunan sedat'la görüştü. reis teklifini orada yaptı. sedat da durumu bize bildirdi. beykoz kulübü de para teklif ediyordu. beykoz'un 12 bin lirasına karşılık maçı kazanmamız lâzımdı. oysa karşıyaka daha garantiliydi. izmir'e gitmeden önce perşembe günü son antrenmanı yapıyorduk. arkadaşlar osman kaymak'ın teklifi yapılırken, sen de bulun dediler. kaymak, gece saat 21 de aslan'ın evine gitmiş, onu bulamamış. biz antrenmandan sonra kulüpte kalmıştık. saat 21.30'da beşiktaş barbaros meydanında solda, yokuşun dibinde bankolara oturduk. burası buluşma yerimiz idi. rıdvan, adnan, erol, yılmaz ve rıdvan'ın bir arkadaşı vardı. osman kaymak geldi, pazarlık başladı. arkadaşlar, askerde dahi bulunan bütün kadro oyuncularının, yani 18 kişinin bu parayı alacağına karar vermiştik. böylece bizim teklifimiz 18 bin lira oldu. osman kaymak bunu çok buldu. gençlerbirliği maçını da satın alacaklarını, bu sebeple fazla para vermeyeceklerini söyledi. ben o zaman, «öyleyse beykoz ile anlaşırız» dedim. osman kaymak bu durumda düşündü ve bize «tamam» dedi. «para konuşmayalım. ben tüccar adamım» ve bize istediğimiz paranın verileceğini söyledi. «parayı cebinizde bilin» dedikten sonra, ayrıldık.
aramızda parayı kimin alacağı yolunda konuştuk. parayı gitmeyen bir arkadaşın almasına karar verdik. rıdvan, «ben gidip alayım» dedi. kabul ettik. esasen ailesi izmir'de idi ve eşi sezeryan ile çocuk doğurmuştu. onun gitmesi kimseyi şüphelendirmezdi. izmir'e maç için uçakla gidilecekti. sonra vazgeçildi. bandırma yolu ile manisa'ya gittik. bir gece orada kaldık, kaptan ahmet'e durumu anlattık. kaptan, rıdvan'a parayı maçtan evvel almasını, sahaya öyle çıkacağımızı söyledi. raşit, durumu orada öğrendi. ertesi gün izmir'e geldik. maç sabahı gar palas lokantasına giderek öğle yemeğini orada yiyeceğimizi söyleyip, liste verdik. oradan, fuardaki çay bahçesine gittik, oturduk, konuştuk. yemeğe gittiğimzüde nejat isminde şişman bir adam geldi. bizim italyan antrenörü alıp götürdü. altay'a transfer edeceğini söylemiş. karşıyaka kulübünden birisini yazıhanesine götürmüş. bizim sinyor orada rıdvan ile karşılaşmış. rıdvan şaşırmış ve «ne getirdiniz bu adamı?» diye söylenmiş. nejat isimli adam antrenöre, «18 bin lira verdlk. bunun 2 bini senindir.» demiş. maça gittik. ahmet, rıdvan'ı buldu. parayı alıp almadığını öğrendi soyunma odasına döndüğünde bize başı ile işaret yaparak, paranın alındığını anlattı. maç başladı. bizim takımda durumdan haberi olmayan birkaç arkadaş sertlik yapıyordu. buna rağmen 0-2 mağlûp duruma düşmüştük. biz tribünde oturuyorduk. osman kaymak yanımıza geldi ve bana, «ne oluyor bunlara? yarın gençlerbirliği maçımız var. hastayım da. sen, aşağı in de söyle, aert oynamasınlar.» dedi. ben «haftayımda arkadaşlarımın yanına gidersem, biçimsiz olacak» dedim «zaten 2-0 galipsiniz. o iş bitti» dedim. ikinci devrede adnan bana, «ağabeyim rıdvan karşıda açık tribünde oturuyor. onun yanına git. karşıyakalılar parayı geri almasınlar» dedi. ben de açık tribüne gittim. rıdvan'ı buldum. yanında karşıyakalı bir idareci vardı. tanımıyordum bu adamı. rıdvan söyledi idareci olduğunu. bu sırada osman kaymak, yanında 10-15 bıçkınla beraber göründü. rıdvan'ı aradıkları belliydi ben rıdvan'a «gidelim, dışarıda bir takside bekleyelim maçın sonunu» dedim. teklifimi idareciye söyledi. yürüdük, ben önden gidiyordum. bir aralık arkama baktım. osman kaymak rıdvan'ı kolundan yakalamış, yukarı doğru çekiştiriyordu. ben aşağı indim. bu sırada osman kaymak da indi. oradakiler etrafını sardılar. konuştukla rından şunları duydum: «alın bu heriflerden parayı. nasıl olsa galibiz.» kaymak yine yukarı çıktı, rıdvan'ın yanına. ben yılmazı buldum, «git rıdvan'a göz kulak ol» diyerek durumu anlattım. yılmaz gitti. biraz sonra rıdvan ve idareci adam geldiler «ne oldu?» diye sordum. rıdvan, «isterseniz parayı geri vereyim, ama, yarın gençlerle oynayacaksınız. neler yaptığınızı onlara anlatırım. onlar da yarın ona göre sizinle oynarlar» demiş. ve o zaman parayı almaktan vazgeçmişler.
stadyomdan çıktık. oradaki pastahanede maçın sonunu bekledik. durum 3-0 karşıyaka'nın lehine idi. maç 4-0 bitti. biz rıdvan ile bahribaba meydanından yukarı çıkan köprülü yola araba ile gittik. virajda varyanttaki gazinoda oturduk, kahve içtik. rıdvan, bahribaba meydanında ahmet ile buluşacaktı. bana «arabaya atla. aşağıdan ahmet'i al. gel» dedi. gittim ahmet'i buldum durumu anlattım. tekrar rıdvan'ın yanına beraberce döndük. rıdvan cebindeki 18 bin lirayı çıkardı. ahmet'e verdi, biz orada bu paranın kimlere dağıtılacağının listesini yaotık. rıdvan, ali'ye para verilmemesini istedi. beykoz tarafından geldiği için parayı ona verir, durumu anlatırsak gider konuşur dedi. arkadaşlarım hepsi evvelce sözleştiğimiz gibi bahribaba meydanında saatin altında toplandı. ahmet parayı dağıttı. rıdvan ile ben 1300'er lira aldık. altuğ için ahmet bana 500 lira verdi. altuğ ilerde duruyordu, yanıma gelmemişti. götürdüm ona verdim. o gece rıdvan ile ahmet izmir'de kaldılar. samim ağabey onları kadıfekale'de içki içerken görmüş. biz istanbul'a otobüsle döndük. yolda arkadaşlar ceplerinden masraf ediyorlardı. oysa izmir'e gelirken kimsede para yoktu. bu durum ali'yi huylandırdı. istanbul'a geldik. antrenman vardı. ertesi günü kimse gelmedi antrenmana. ali huylandığı için sondaj yapıyordu. öğle paydosunda rıdvan'a rastlıyor, «niye bana para vermiyorsunuz?» diyor rıdvan da, «ben paraları ahmet'e verdim, git ondan iste» diyor» ali, ahmet'e gidiyor, bulamıyor. özkay ile bana geldiler, kendisine neden para verilmediğini sordu. «bilmiyorum, git kaptan ahmet'e sor» dedim. o da samim ağabeye gitmiş. samim ağabey işi kurcalıyor. küçük erol'u buluyor. taraftarlar, kenan ve arkadaşları kulübe götürüp itiraf ettiriyorlar. bizim evleri dolaşmışlar. erol, ben para almadım diyor. sonra aldım diyor. sonra özkan, altuğ ve raşit imza veriyorlar. bizi bulmasınlar diye, biz kaçmıştık. durum meydana çıkınca rıdvan'la osman kaymak'a haber göndermek istediler. yılmaz'a para verip izmir'e gönderdik. bir zengin taraftar bulsunlar, parayı ben verdim dedirtsinler diye. fakat bunu yapma dı osman kaymak...»
idareciler dün gürsel, inönü ile chp ve ap milletvekillerine telgraf çektiler
günay şimşek izmir'den bildiriyor
izmir kulüpleri, karşıyaka'nın küme düşürülmesini protesto etmişlerdir.
izmir kulüplerinin idarecileri, «istanbul kulüplerinin gayesi malûm, tekrar mahalli lige dönmek istiyorlar. ama biz türkiye liginin devam etmesini bütün kuvvetimiz ile destekliyoruz. karşıyaka'nın küme düşmesi de bu isteği ortaya koymuştur.» şeklinde konuşmuşlardır.
izmir'in tanınmış hukukçularından bir komite kuran karşıyaka, federasyonun verdiği düşme kararının tebliğini ve gerekçesini beklemektedir. karar resmen tebliğ edildiği anda komitenin hazırlayacağı müracaatla en kısa zamanda danıştayda dava açılacak, kararın iptali ve türkiye ligi için tehiri icra kararı istenecektir.
ayrıca karşıyaka'lılar dün cumhurbaşkanı cemal gürsel, başbakan ismet inönü, izmir'in bütün chp, ap, milletvekillerine birer telgraf çekerek karşıyaka'nın delilsiz, ispatsız kümeden düşürüldüğünü ve gereken alakayı göstermelerini istemişlerdir.
milli takım direktörü adnan suvari alınan bu karar için «çok üzgünüm. istanbul'da açılacak hakem kursu biter bitmez ben de diğer izmir'li arkadaşlarım gibi istifa edeceğim» demiştir.
bugün miting var
karşıyaka'lılar bugün saat 18'de miting yapacaklardır. miting atatürk'ün annesi zübeyde hanımın evi önünde son bulacaktır.
diğer taraftan karşıyaka kulübü başkanı ibrahim kâhya «hukuk danışma kuruluna bir süre önce verilen tahkikat dosyasındaki bir raporda, bu iddialarla karşıyaka itham edilemez şeklinde bir karar mevcuttur. bu rapor federasyona gelmedi ve dosya görüşülmedi» demiştir.
futbol federasyonu başkanı muhterem özyurt, izmirli üyelerin federasyondan istifa etmeleri hakkında «adnan süvari hariç faik gürel ve fevzi kâhyaoğlu'nun istifalarına karşıyaka'da oturdukları için hayret etmemek lâzım» demiştir.
özyurt, federasyonun kararının nihai olduğunu ve merkez danışma kuruluna gidemeyeceğini sözlerine eklemiştir.
devlet başkanı cemal gürsel şike olayı ile ilgili son karar hakkında «karşıyaka çok kötü bir iş yapmış» demiştir.
zirve toplantısına katılan pakistan ve iran devlet başkanlarının dün yeşilköy hava alanından uğurlanışı sırasında konuştuğumuz gürsel. milliyet'e verdiği özel demeçte karşıyaka'lı idarecilerin kendisine yaptığı müracaatlarla ilgilenmediğini bildirmiştir.
yaz tatilini florya'daki deniz köşkünde geçiren devlet başkanına izmir'den ve evinin bulunduğu karşıyaka'dan çekilen telgrafların yüzleri aştığı öğrenilmiş, ancak yetkililer bu telgrafların ilgili makamlara gönderildiğini söylemişlerdir.
