ilk basımı 1997 olan eduardo galeano'nun "gölgede ve güneşte futbol" kitabından;
brezilya son maçlarında brezilya olduğunu hatırladı. oyuncular brezilya'ya yaraşır biçimde oynadıklarında teknik direktör scolari'nin kendilerini kapatmış olduğu vasat başarı nin kendilerini kapatmış olduğu vasat başarı kafesinden de kurtulmuş oldular. o zaman dördünün de adı r harfiyle başlayan rivaldo, ronaldo, ronaldinho gaucho ve roberto carlos kendilerini gösterebildiler ve brezilya'yı seyretmek büyük bir zevk haline geldi.
brezilya kupanın şampiyonu oldu. final maçı öncesinde yüz yetmiş milyon brezilyalı şişlere takılı alman sosisleri yedi ve sonunda almanya brezilya karşısında maçı 2-0 kaybetti. brezilya yedi maçta yedi galibiyet elde etmişti. iki ülke birçok defalar finalist olmuşlar, ama daha önce bir dünya kupasının finalinde hiç karşı karşıya gelmemişlerdi. türkiye üçüncü, güney kore ise dördüncü oldu. piyasa terimlerine göre bunun anlamı nike'nin birinciliği ve dördüncülüğü elde etmesi, adidas'ın da ikinciliği ve üçüncülüğü kazanmasıydı.
uzun süren bir sakatlıktan çıkan brezilyalı ronaldo sekiz golle gol sıralamasında birinci oldu, onu beş golle vatandaşı rivaldo izledi, üçüncü sıraya dörder golle danimarkalı tomasson ile italyan vieri yerleştiler. türk hakan şükür dünya kupası tarihinin en erken atılan golünü maçın on birinci saniyesinde kaydetti.
tarihte ilk kez bir kaleci, alman oliver khan, şampiyonanın en iyi oyuncusu seçildi. ama rakiplerine karşı estirdiği terörle doğrusu cengiz han'ın torunlarından pek farkı yoktu.
brezilya dünya kupası'nı 5. kez kazanarak dünya kupası tarihinin en fazla kupa kaldıran takımı olurken, ayrıca 2002 finalleri'nde oynadığı 7 maçı da kazanarak italya'nın 1934 ve 1938 yılları arasındaki rekorunu da egale etmiş oldu. italya ve almanya ise 3'er kez kupayı kazanarak brezilya'nın uzağında kaldılar.
- 2002 dünya kupası finailine çıktığınız saç tıraşıyla ilgili herhangi bir pişmanlık duyuyor musunuz?
hayır, hayır, hala hoşuma gidiyor. benim fikrimdi ve bununla övünüyorum. o sıralarda tamamen yeni, değişik bir şey arıyrodum ve sanırım amacıma ulaştım... (gülümsüyor)
- oynadığınız brezilya milli takımları içerisinde en iyisi hangisiydi?
2002 dünya kupası'nda harika bir takıma sahiptik, oynadıklarım içinde en iyisi oydu. rivaldo, ronaldinho, roberto carlos, cafu, ben... o, her dajika, her şekilde gol bulabileceğimiz ve her maçı kazanbileceğimiz bir takımdı.
oynadığımız yedi maçı da kazanıp dünya şampiyonu olmamızın nedeni de buydu, her ne kadar turnuvanın başında insanlar bize şüpheyle bakıyorduysa da...
- golleriniz içinde en çok hangisini beğeniyorsunuz?
tek bir gol seçemem, iki tane olması lazım. tercihimse çok basit: 2002 dünya kupası finalinde attığım iki gol. sadece güzel goller oldukları için değil, sahip oldukları değer yüzünden. dünya kupasını her gün kazanmıyorsunuz.
mehmet demirkol'un "tae han min guk: 2002 dünya kupası mektupları" kitabından;
çağımızın efsanesi
final
(...)
finalin detayına girelim... almanya iki bekli bir savunmayla ronaldo'yu marke edip, kalabalık ama yavaş ve kontrollü bir şekilde takip alana yerleşti bu beklenmedik bir girişimdi ama brezilya'yı ne şaşırttı ne de üzdü. güney amerikalılar ummadıkları geniş alanlar buldular. almanya topla daha çok oynadı belki ama ilk yanda kaleye sadece bir şut atabildi, onda da çerçeveyi bulamadı. oyunu savunmada kabul etmekten memnun gözüken brezilya, hızlı verkaçlarla çıkıp almanya'yı avlayacaktı. germenler bunu engelleyecek sürati ve kalabalık dönüşleri yapmakta çok zorlandı. 19 ile 45. dakikalar arasında brezilya 5 net pozisyon buldu ama her seferinde kahn'a takıldılar. almanya ikinci yarıya yine ayna anlayışla ancak bu kez pozisyon yaratarak başladı. ilk 5 dakikada jeremies ve neuvlile ile buldukları şansları değerlendirebilseler, belki şampiyon değişmeyecekti ama oyun karakterleri bambaşka olacaktı. ardından brezilya, 3-2-2-li kendi ceza sahası çevresinde iyice kalabalıklaştı. rakibin kanat akınlarını tıkamayı amaçlayan bu oyun çok defansifti. yine de almanya'dan fazlaydı pozisyonları... bir oliver kahn hatası ile 67'de ronaldo'nun ayağından gelen gol sonrası, iyi bir 'orta-gol'cü olan almanya'yı daha erken presle durdurmaya başladılar. ikinci gol sonrası almanya kazanamayacağına iyice ikna oldu.
sonuç olarak, brezilya bu kupanın en iyi hücum hatuna sahip ve sürekliliği olan takımıydı. kimse bu hücum hattını tam olarak durdurmayı başaramadı (ingiltere çok yaklaşmıştı). bu yıkıcı hücum planı, futbol taktisyenlerini uzun süre düşündürecek ve büyük ihtimalle yepyeni savunma planlan izleyeceğiz.
yardımcı hakemler: leif lindberg (swe), philip sharp (eng)
germany: oliver kahn (gk)(c), thomas linke, carsten ramelow, oliver neuville, didi hamann, miroslav klose (dk. 74 oliver bierhoff), jens jeremies (dk. 77 gerald asamoah), marco bode (dk. 84 christian ziege), bernd schneider, christoph metzelder, torsten frings
yedekler: jens lehmann (gk), hans joerg butt (gk), marko rehmer, frank baumann, carsten jancker, lars ricken, michael ballack, sebastian kehl, joerg boehme
ronaldo, 1970'de 10 gol atan müller'den bu yana kupada 8 gole ulaşan tek futbolcu oldu. brezilya'nın diğer yıldızı cafu da ronaldo ile birlikte tarihe adını yazdırdı. maç sonrası şampiyonluk kupasını fıfa başkanı blatter'ın elinden alan cafu, dünya kupası tarihinde 3 finalde forma giyen ilk futbolcu unvanını aldı.
17. dünya kupası'nda gol krallığı'nı, almanya filelerini de 2 kez havalandıran ronaldo kazandı. ronaldo kupada 8 gole imza attı. brezilyalı futbolcu böylece, dünya kupaları'nda 12 gole ulaştı ve alman gerd müller (14 gol) ile fransız just fontaine'in (13) ardından, kupalarda en çok gol atan 3. futbolcu unvanını ülkesinin efsane ismi pele ile paylaştı.
brezilya, panzerleri yıldız futbolcusu ronaldo'nun ikinci yarıdaki golleriyle devirip, tarihi başarıya imza attı.
dünya kupası'nı en çok kazanan takım olan sambacılar, bu daldaki rekorunu 5'e çıkardı.
dünya kupası'nın kralı brezilya... milli takımımız'ı yenmeyi başaran tek takım olan brezilya, yokohama'daki final maçında almanya'yı yıldız futbolcusu ronaldo'nun golleriyle devirerek 17. dünya kupası'nın sahibi oldu: 2-0. brezilya böylece elinde tuttuğu dünya kupası'nı kazanan en çok takım olma rekorunu da 5'e çıkardı. bugüne kadar düzenlenen tüm finallere katılan latin amerika ekibi, gol atmayı başaramadığı peş peşe 3 finalin ardından japonya'daki finalde bu şanssızlığını da yendi. ilk 45 dakikası golsüz sona eren finalde sambacılara kupaya taşıyan goller ikinci yarıda geldi. 67. dakikasında ronaldo'nun pasında topla buluşan rivaldo'nun şutunda, top kaleci kahn'dan sekti. ronaldo, önünde kalan topu ağlara yolladı: 1-0. 79. dakikada kleberson'un sağdan ortasında, rivaldo topun üstünden atladı. ronaldo, yerden bir vuruşla, kaleci kahn'ın solundan topu filelere gönderdi: 2-0.
) 
