türk futbolunun en büyük yıldızlarından birisi olması beklenen 23 yaşındaki abidin akmanol, eskişehirli güvercin nuri ile bir hava topuna çıkmış ve beyin sarsıntısı geçirip, akli dengesini kaybetmiş, futbolu da bırakmak zorunda kalmıştır. o maçta samsunspor'un tek golünü de o atmıştır. samsunspor'a boluspor'dan gelen abidin için tarifsiz bir futbolcuydu denilmektedir. maalesef sadece samsunspor'un değil türk futbolunun da ciddi bir kaybı olmuştur.
ölüm tarihini ne yazık ki hiçbir şekilde öğrenemediğim abidin akmanol'un en azından yaşadığı acı günlerden bahsetmek isterim...
1948 yılında ankara'da doğan ve 1963 yılında yenişehir'de futbola başlayan abidin bir yıl sonra altındağ takımına transfer oldu. oradan da 66'da eses'e geldi. sağ açık tıy nihat'ın yüksek performansı nedeniyle burada pek forma şansı bulamadı ve futbol yaşamını devam ettirmek için 1968'de eskişehir'den bolu'ya gitti. 1969'da transfer olduğu samsunspor'da kendisini kanıtladı. abidin, gelecek vaadeden golcü bir oyuncuydu. okul takımı yıldırım beyazıt'ta 47, ankara yenişehir'de 8, altındağ'da 13, eskişehirspor'da 4, bolus-por'da 15 ve samsunspor'da 18 gole imza atmıştı. 22 şubat 1970 tarihinde kırmızı şimşeklerin 4-1 galibiyetiyle sonuçlanan eskişehirspor-samsunspor mücadelesinde eski takımına karşı attığı gol onun son golü oldu. samsunsporlu abidin, maçın ortalarına doğru güvercin nuri'yle girdiği bir mücadelenin ardından uzun süre yerde acı içinde kıvrandı. beyin kanaması geçiriyordu, komadaydı. hemen, eskişehir atatürk stadı'na çok yakın olan hava hastanesi'ne kaldırıldı. ilk kanı hürriyet gazetesi eskişehir temsilcisi ismail alkılıçgil verdi. dr. mahir tevrüz'ün gerçekleştirdiği başarılı ameliyatın ardından sıkıcı hastane günleri başladı abidin için. türk futbolu bir kez daha eskişehir'e odaklanmıştı ve seyircisinden kulüplerine, basınından samsunlu hemşehrilerine kadar herkes seferber olmuştu. ilk hafta gazetelere beyanat veren güvercin nuri, uykularının kaçtığını, samsunlu birkaç kişinin de kendisine tehdit mektupları gönderdiğini bildiriyordu. ardından nuri'yle abidin hastanede buluştu. nuri'nin eski takım arkadaşı olduğunu, maçtaki çarpışmanın olsa olsa bunu tetiklemiş olabileceğini söylüyorlardı. hastalığından tam bir ay sonra 22 mart'ta eski-şehir-fenerbahçe maçını hava hastanesi'nin balkonundan izlemesi herkesi sevindirdi. 1 nisan'da da taburcu oldu. 20 haziran 1971'deki jübilesinin ardından spor-toto genel müdür-lüğü'nde eşiyle birlikte çalışmaya başladı. abidin'le ilgili ulaşabildiğim bilgiler maalesef bu kadar.
ilk basımı 2009 yılında olan mehmet yılmaz'ın "samsunspor: kırmızı beyaz siyah" kitabından;
nihayetinde samsunspor birinci lig'e çıkmıştı. şehrin takıma ilgisi üst düzeyde idi. lazigo yılmaz'm önderliğinde coşkulu bir taraftar topluluğu takımı desteklerken, şehir stadı her maç hıncahınç doluyordu. o devirde çocuk olanların kurdukları ortak cümleler vardı mesela. bunlar, maçın son on beş dakikasında kapıların açılmasını beklemek, yakın çevredeki bir ağacın üzerinden maçı seyretmek ya da stadın karşısındaki tepeye çıkıp sahanın yalnızca yarısını görme pahasına da olsa maçı izlemek gibi cümlelerdir. maçlara bayan taraftarların da ciddi bir alaka gösterdikleri görülmekteydi.
birinci lig'deki ilk sezon olan 1969-70'te kırmızı-beyazlılar küçümsenmeyecek bir başarıya imza atıyorlardı. takım sezonu altıncı sırada bitirirken galatasaray sekizinci; beşiktaş ise dokuzuncu sırada kalıyorlardı. üç istanbul takımı ile de içeride golsüz berabere kalmıyordu. birinci lig tarihimizdeki ilk maçımız eskişehirspor'a karşı samsun'da oynanmış ve nejat şener'in yönettiği maçta, 2-0'lık net bir galibiyet elde edilmiştir. goller 21. dakikada abidin ve 63. dakikada rıfat'tan gelmişti.
takımın iç saha performansı samsunspor'un ileride oluşturacağı geleneğe uygun olarak hayli parlaktı; sadece iki mağlubiyet vardı ve o dönem futboluna uygun olarak az gol atıp az gol yeniyordu. sezona basri dirimlili ile başlanmıştı fakat devre arasında lefter küçükandonyadis getirilecekti. hatta vidinli otel'de iki hoca için aynı anda bir veda ve bir hoş geldin yemeği düzenlenmişti. ligin ikinci yarısının ilk maçı eskişehir'de oynanmış ve maçı kaybetmekten daha da kötü bir şey olmuştu. takımın hücum silahı abidin, beyin sarsıntısı geçirerek genç yaşta futbola veda etmişti. kaptan gozgoz yılmaz da sezon sonunda futbolu bırakacak ve takımına antrenör olarak hizmet verecektir.
genel anlamda sezon oldukça iyi geçmişti. takımda forma şansı bulan oyunculardan bazıları şunlardı: tekin üstündağ, yusuf şimşek, barbaros yardım, iskender sipahi, coşkun sapmaz, (pala) cengiz güngör, (çeto) yalçın aytüner, cevdet yıldırım, halil rifat usta, (gozgoz)yılmaz yurttaş, hamdi tezol, sami tali, temel keskindemir, abidin akmanol, ahmet şahin, adem kurukaya, nuri asan, yücel acun, ihsan, remzi...
ilk basımı 2009 yılında olan mehmet yılmaz'ın "samsunspor: kırmızı beyaz siyah" kitabından;
mehmet yılmaz'ın "bizim çocuklar bizim tribünler" başlıklı yazısından;
1969-70 sezonu samsunspor için ilk tecrübedir bu ligde. takım ilk yılı için fena bir tablo da çizmiyordur aslında. takımda nuri asan, yalçın, gozgoz yılmaz, temel gibi yıldızlar vardır ama bir isim vardır ki onu futbol oynarken seyredenler halen anlata anlata bitiremezler: abidin akmanol.
samsunspor bu genç futbolcuyu iki sezon önce boluspor'dan almıştır. vasati boyuna rağmen hava toplarında etkili, sert şutlar çıkarabilen çok sağlam, süratli bir futbolcudur ve ilk yılında ikinci lig şampiyonluğu yaşamıştır.
takvimler 22 şubat 1970 pazar gününü gösterirken samsunspor, ilk maçta 2-0 mağlup ettiği eskişehirspor deplasmanına çıkmıştır. oyun 2-0 eskişehir lehine giderken abidin yine sahne almış ve durumu 2-1 yapmıştır. ve o talihsiz an gelip çatacaktır. samsunspor'un diğer forveti temel keskindemir o anı şöyle anlatıyor: "yaklaşık on saniye evvel ben sert bir darbe ile yerde kalmıştım ama pozisyon devam etmişti. soldan gelen ortaya abidin yükselmişti ve tam kafayı vuracakken güvercin nuri'nin dirsek darbesi kafasına gelmişti. gerçekten çok sert bir hareketti! yerden kalkamadı abidin. hatta o zamanki oyuncu değişikliği kısıtlaması yüzünden ben de sakat olmama rağmen oyundan çıkamadım ve adeta eksik devam ettik oyuna."
bu abidin'in son kafaya çıkışı olmuştur. çünkü abidin beyin kanaması geçirmektedir ve koma halindedir. o zamanın tıbbi şartları çok iyi değildir ancak eskişehir'de stadın hemen yanında bulunan hava hastanesi'nde bulunan bir beyin cerrahmin (dr. mahir tevrüz) operasyonu sonucu abidin ölümden dönmüştür. gelgelelim hayatta kalmıştır ama artık futbol oynaması mümkün olmayacaktır. samsunspor'un o zamanki teknik direktörü lefter ve başkanı yılmaz ulusoy günlerce hastanede abidin'in başucunda beklemişlerdir. 1948 ankara doğumlu, henüz yirmi iki yaşında olan ve türk futbolunun en büyük yıldızlarından birisi olacağı düşünülen abidin akma-nol beyninde oluşan ciddi hasar nedeniyle akli melekelerinde bir zayıflama durumuyla karşılaşmıştı. konuşmasında tuhaflıklar oluyordu. gerçek bir trajedi idi bu; samsunspor için de öyleydi ama bir insan için daha büyük bir trajedi idi hiç şüphe yok ki. o günkü maçı radyodan anlatan necati karakaya da bir yazısında abidin'den bahsederken "fenerbahçeli cemil istidadında bir futbolcuydu; yakın dönem yıldızlarından celil ile serkan aykut'un toplamı gibi düşünün," diyordu.
abidin bir dönem eskişehirspor forması da giymiştir ama yıldızı samsunspor'da parlamıştır. ikinci lig şampiyonu olan ve birinci lig'deki ilk devresini de çok iyi bir yerde bitiren samsunspor'un gol silahlarmdandır. yaklaşık bir ay boyunca yattığı hastanenin balkonuna bir eskişehirspor-fenerbahçe maçında çıkacak ve oturduğu yerden maçı seyredecektir bu arada abidin'in sakatlanmasına sebep olan güvercin nuri hem vicdan azabı duyuyor hem de samsunlulardan ölüm tehditleri alıyordun ancak abidin ile hastanede bir araya geldiklerinde abidin pozisyonda kasıt olmadığını ifade etmiştir. zaten o maçtan çok önce sürekli baş ağrılarından şikâyet etmektedir abidin. maalesef o sert darbe beyindeki bir rahatsızlığı tetiklemiştir. 20 haziran 1971 günü yapılan jübilesinin ardından futbola veda etmek zorunda kalmıştır abidin. spor toto genel müdürlüğü kadrosuna geçirilmiş ve burada çalışmaya başlamıştır. samsunsporlu futbolseverler ise onu en son menteşoğlu döneminde bir maç öncesi stadyumda seyircileri selamlarken ve anons edilirken görmüş, futboluna doyamadıklan eski yıldızlarını doyasıya alkışlamışlardır. abidin akmanol daha sonra kanada'da yaşayan kardeşlerinin yanına gitmiştir.
samsunspor birinci lig'deki ilk sezonunu çok iyi bir performans göstererek altıncı sırada tamamlamıştır. galatasaray ve beşiktaş'ı geride bırakmıştır. ancak abidin'in yokluğu olmasa daha üstlerde bitirmesi de kuvvetle muhtemelmiş. bu arada aynı abidin'in samsunspor'un birinci lig tarihindeki ilk golünü 2-0 kazanılan eskişehirspor maçında attığını da ekleyelim.
