9 ekim 1963 tarihli milliyetten; (spor ilavesinden)
bir devin hayatı
lefter’in hayatı birkaç satır, birkaç sütun, hattâ birkaç sayfa içine sığamayacak kadar zengindir. işte bu hayat hikâyesinden bâzı noktalar…
namık sevik
• ilk sevgilisini terk etmesinin bir tek sebebi vardı: futbol… bütün vaktini futbola veriyor ve gina’sına gidip, elele çamlıkta gezecek zaman bulamıyordu. o tarihte yaşı 10-11 idi.
• ilk işinden kovuluşunun bir tek sebebi vardı: futbol… gümrük komisyoncusu olan ağabeysinin yanında çalışırken, hergün işten kaçıp tamirhanenin altındaki arsada çift kale oynardı. eniştesi elinden tutup onu babasına teslim ettiği zaman da 12 yaşında idi.
• ikinci işi «su tesisatcılığı» idi. ustası da bir başka eniştesi. lefter bu işi, sevmişti ve eniştesi bu sebeple ona arasıra top için izin verirdi.
• ilk takımının adı fenerbahçe idi. hayır, bildiğiniz fenerbahçe değil, ilk okulda arkadaşları arasında kurdukları fenerbahçe, galatasaray ve beşiktaş adlı üç takımdan biri…
• öğretmenlerinin sevmediği adamdı: tembellikten değil, yaramazlıktan bıktırmıştı hepsini. fakat ilk okulu hiç sınıfta kalmadan bitirdi.
• büyükadada kumsal adlı mahalle takımının as’ı olduğu zaman 13’ünde idi.
• beyoğluspor’un tanınmış beki panani, küçük kardeşi lefter için «o oynarsa ben oynamam» diyerek büyükada karmasına girmesine engel olduğu zaman «küçük» henüz 14’ünü bitirmemişti.
• aynı panani, askerliğinden sonra onu beyoğluspor’a almak için çok uğraşacaktı.
• iki büyük ölüm tehlikesi atlattı: biri 1943 de diyarbakırda geçirdiği öldürücü sıtma yüzünden, diğeri 1951 de italya – fransa arasında geçirdiği feci bir trafik kazâsında oldu.
• ilk defa omuzlara alınmanın zevkini 39 derece ateşle ve henüz 14 yaşında iken oynadığı bir büyükada – burgaz maçında tattı.
• hayatında iki defa sahte lisansla futbol oynadı: birincisi 1942 yılında taksim forması ile diğeri 1945 yılında diyarbakır karmasında…
• 1942 de birçok genç askere alınınca taksim takımı hemen hemen tamamen orduya katılmıştı. lefter 18 yaşını doldurmamıştı ve ona bir lisans «uyduruldu».
• 1945 de türkiye futbol birinciliğine katılan diyarbakır karmasında lefter’i oynatmak istemişlerdi. oysa, askerlerin oynaması yasaktı. ona bir şalvar ve kasvet giydirdiler. mersin’de, hatay’ı 1-0 yenen diyarbakır karmasının golünü ufak, tefek, zülfo adında bir delikanlı yapmıştı: bu, lefter’den başkası değildi.
• adalarda meşhur olan lefter’i henüz istanbul tanımadan doğu anadolu tanımıştı. askerliğini yaparken yer aldığı askeri takımlarla ve diyarbakır karması ile 3 yıl maç yaptı. her macta mutlaka gol attı.
• futbol hayatı boyunca ilk parayı, oynadığı ilk resmi takımından taksim’den aldı: maç başına ödenek olarak 25 kuruş.
• terhisten sonra ağabeysinin isteği ile girdiği beyoğluspor takımında kendisini üçüncü takımda oynatacaklarını anlayınca eski kulübü taksim’e gitti ve ilk maçında beyoğluspor’u 4-1 yenen taksim’in 3 golünü lefter yaptı. sonradan anlaşıldı ki idareciler onu başka kulübe kaptırmamak için kimseye göstermemek istemişlerdi.
• 1947 de bütün takımlarda gizli profesyonelliğin alıp yürüdüğü bir tarihte lefter, fenerbahçe’ye ayda 50 lira ile transfer oldu.
• 1951 de fiorentina’ya giderken de o tarihe kadar herhangi bir türk futbolcusunun aldığı paradan daha fazla aldı: 30 bin lira.
• bir sezon fiorentina, bir sezon nice takımlarında oynadıktan sonraki dönüşünde çok kimse «artık lefter’de iş kalmamış» demişti. o günden bu yana tam 11 yıl geçti.
• 23 nisan 1948 de ilk defa milli formayı giydi ve ilk milletlerarası golünü yunan kalesine attı. 1954 de almanya ile yaptığımız 7-2 lik dünya kupası maçında ilk defa «kaptan» oldu.