ilk basımı 2001 yılında olan ümit kıvanç'ın "kesin ofsayt: televizyon futbolu ve futbol medyası" kitabından;
her futbolsever bilir ki, futbolda imkânsız imkânsızdır. 1999-2000 sezonunun kralı galatasaray'ı yenip hiç değilse sıkı bir moral kazanacak olan beşiktaşlılar, aslında gayet başarılı bir kaleci olan fevzi'nin 85. dakikada halilagiç tarafından usulca kendisine uzatılan topu kale çizgisi üzerinde ıskılayarak o golü yoktan var edeceğini ve galibiyetten olacaklarını 84. dakikada akıllarının ucundan geçirmişler miydi?
ilk basımı 2002 olan islam çupi'nin "futbolun ölümü" kitabından;
kaleci fevzi ve mazi
beşiktaş-galatasaray maçı, siyah-beyazlı kaleci genç fevzi'nin harika kurtarışlarıyla başlayıp, bir geri pasını ıskalayarak golle sonuç anan çok dramatik bir pozisyonla bitti. o pozisyon şunu anlatmaktadır bütün kalecilere... file bekçisi artık antrenmanlarda çok sık verilen geri paslar sebebiyle kendi defansıyla nem hareket hem konuşmalarla bir mutabakat noktası bulmalıdır. bir file bekçisi maç içinde devamlı uyarılarla kendi defansını fazla geri pas vermeme konusunda bir nevi yasağa alıştırmalıdır.
pozisyon anında ve maç sonrasında çok üzülen fevzi, aynı hislere gözyaşı ile tribünde cevap veren sevgili eşi, gece evde aynı hislerle bir 12 saat geçiren genç karı koca, bir gün sonra antrenmanda takım arkadaşları ve taraftardan özür dileyen fevzi üzüntüyü uzatmakla hem topluma, hem beşiktaş'a bir şey söylemek ihtiyacını hissetmektedir. "bu ıskamla beni kötü kaleci olarak yorumlayıp, üç direk arasını benden almayın" diye topluma mesaj veren fevzi, beşiktaş yönetimine de şunu söylemektedir: "maç sahasını idman kramponlarıyla sık sık çiğnetmeyiniz. bunu yapacağınız haftalar müstahdeme söyleyin, sahayı özellikle kale önlerini daha iyi bastırıp düzeltsinler" .
fenerbahçe tarihinin en büyük kalecisi cihat arman 1938'den 54 yılına kadar 16 yıl aralıksız file bekçiliği yaparak hem tek adamlık rekorunu kırdı, hem de oyuncu olarak takıma en çok taraftar kazandıran adam oldu. benim çocukluğumda cihat arman'ın kepine vurulmayan yoktu, benim gibi 8-10 yaşını sürdürüp, içi futbolla kıpır kıpır olanların cihat'ın şansı veya lacivertli bol olan yakası az olan renklerinin arkasından kalecilik yapmadığı haftası olmazdı. onun kazakları o devrin futbol modasının en çarpıcı örneği sayılırdı.
işte bu cihat arman harika kurtarışlar ve parlak kaleci resitalleri ile geçirdiği sezonları mutlaka fevzi'ye benzeyen bir iki golle fena kapatırdı. fakat beşiktaş kalecisine benzeyen üzüntüleri hiç göstermezdi.
hatırlıyorum 1939 kışında, şeref stadı'nda sabri, hakkı, kemal, şeref, şükrü forvetinin saldırı ve şut salvolarına karşı cihat arman tek başına harikalar yaratıyor, çengel hüseyin'in son dakikalarda attığı bir taçla kafa vurmayan sabri'nin başına çarpan top tıngır mıngır fenerbahçe kalesine giriyor.
1941 yılında fenerbahçe stadı'nda, doğu akdeniz ingiliz donanma kuvvetleri ile fenerbahçe oynuyor. o güne kadar tek penaltı kaçırmayan sarışın fetton'un vuruşunu görkemli bir plonjonla kornere atan cihat arman, hemen akabinde kornerden gelen bir toptan uydurma bir vuruşla golü yiyiyordu.
böyle berbat yenen gollerden sonra cihat arman üzülmez gözyaşı dökmez, bu futbol ilahı yerine tüm istanbul seyircisi ağlardı.
1999-00 sezonu beşiktaş taraftarının unutamadığı sezonlardan biri olmuştur. zira ligin ilk yarısı liderin 9 puan gerisinde tamamlansa da ikinci yarıda seba'nın yerine serdar bilgili'nin gelişi, yeni yönetimin tüm ağırlığını lige vermesini sağladı. her şey yoluna girmişken nisan ayında galatasaray ile önemli bir randevu vardı. kazanıldığı takdirde liderle aradaki fark 3'e inecekti. öyle de oldu. beşiktaş mehmet özdilek'le 1-0 öne geçmişti. ancak maçın bitimine 9 dakika kala ara transferde alınan sead halilagiç'in fevzi'ye geri pası beşiktaş ağlarına gitti ve takım kritik bir maçta şampiyonluğa havlu attı. halilagiç'in tersine 2004-05 sezonu devre arasında çaykur rizespor'dan beşiktaş'a transfer olan koray avcı üstün performansıyla önce milli takıma seçildi. takımı şampiyon olmasa da kadıköy'deki unutulmaz 4-3'lük maçta takımının son golünü atarak önemli bir işe imza attı.
"yakın tarihimiden en unutulmaz 20 kendi kalesine gol"
#2 sead halilagiç 14 nisan 2000 beşiktaş-galatasaray
tarihi günlerden biri. beşiktaş ve galatasaray inönü stadı'nda karşı karşıya geliyor. beşiktaş kazanırsa lider galatasaray ile arasındaki puan farkını üçe indirecek. 29. dakikada şifo mehmet, beşiktaş'ı öne geçiriyor. siyah-beyazlı ekip ikinci yarıda skoru korumaya çalışıyor. 80. dakikada arifin pasını beşiktaş'ın savunma oyuncusu halilagiç kapıyor. bir an için arkasını döneme-yince kalecisine pas veriyor. shorunmu'yu kesip kaleye yerleşen fevzi geri pasını uzaklaştırmak için hamle yapıyor. ama ıska!! top tıngır mıngır ağlara gidiyor ve maç bu golle 1-1 bitiyor. bu bitime 5 hafta kala galatasaray'ın şampiyonluğunun netleşmesi demek.
ligin son 6 haftasına girildiğinde galatasaray 70 puanla lider, beşiktaş 64 puanla ikinciydi. 29’uncu haftada iki ezeli rakip inönü’de karşılaşacaktı ve bu maçı kazanmak, 13 haftadır bir tek puan bile kaybetmemiş beşiktaş için belki de son şanstı. dördüncü şampiyonluğuna giden galatasaray'ı yakalamak için son kozlarını oynayacaklardı.
beşiktaş 1-0 öndeyken 69’uncu dakikada o zamanın beşiktaşlısı ayhan'ın bülent tarafından ceza sahası tarafından düşürülmesi oğuz sarvan tarafından penaltı olarak değerlendirilmemesi bütün beşiktaşlıları isyan ettiren bir karar oldu. 10 dakika sonra da o dakikaya kadar sahanın yıldızı olan fevzi'nin tarihi ıskasıyla galatasaray beraberliği yakaladı ve şampiyonluğa giden yolda önemli bir virajı da kazasız atlatmış oldu.
kaynak: gs-bjk derbilerinin 10 tartışmalı karar / milliyet
76 yıllık ezeli rekabette 300. sınavlarını verecek olan kartal ile cimbom'un inönü stadı'nda saat 20.00'de başlayacak mücadelesinde nefesler kesilecek. galatasaray kazanırsa şampiyonluğunu büyük ölçüde garantileyecek. beşiktaş'ın galibiyeti halinde ise puan farkı 3'e inecek.
kartal’a 3 puan şart
bu heyecana can dayanmaz... lider g.saray ile takipçisi beşiktaş, ligde şampiyonluk düğümünü çözecek derbi maçta bu akşam karşı karşıya geliyor. üst üste 12 maç kazanıp müthiş bir performans sergileyen beşiktaş, ezeli rakibini yenerse hem kendisine ait 13 maçlık galibiyet serisini egale etmiş olacak, hem de aradaki puan farkını 3'e indirip, şampiyonluk yarışında iddiasını daha da artıracak.
cimbom avantajlı
beşiktaş'a 6 puan ve artı 8'lik bir averaj üstünlüğü bulunan cimbom, bu akşamki maçtan galip ayrılırsa puan farkını 9'a çıkartıp işi büyük ölçüde bitirecek. bjk inönü stadı'nda saat 20.00'de başlayacak maçı oğuz sarvan yönetecek. siyah beyazlı takımda münch cezalı, schaefer sakat. g.saray'da ise sakat olan ümit'in dışında eksik bulunmuyor.
oğuz sarvan siftah yapacak
en kıdemli hakemimiz olan oğuz sarvan, 17 yıllık 1. lig kariyerinde ilk kez bir beşiktaş-g.saray maçında düdük çalacak. sarvan, şimdiye adar beşiktaş'ın 30, g.saray'ın ise 32 lig maçını yönetti. en farklı skorlar
beşiktaş ile g.saray arasındaki en farklı skor, 30 haziran 1940'da yapılan milli küme maçında elde edildi. bu maçta g.saray, beşiktaş'ı 9-2 yenme başarısını gösterdi. beşiktaş ise ezeli rakibi karşısındaki en farklı galibiyetlerini 18 mart 1933 ve 29 aralık 1940'da 5-0'lık skorlarla elde etti.
derbinin golcüleri
ezeli rekabette ‘‘baba hakkı’’ lakaplı hakkı yeten 29 golle en golcü futbolcu unvanını elinde bulundururken, yine beşiktaşlı şeref görkey, 26 golle ikinci sırada yer alıyor. g.saraylı gündüz kılıç ise 21 golle beşiktaş'a en fazla gol atan sarı kırmızılı futbolcu.
ezeli rekabette 300. randevu
22 ağustos 1924'te taksim stadı'nda beşiktaş'ın 2-0 galibiyetiyle başlayan ezeli rekabette, g.saray'ın üstünlüğü var. sarı kırmızılılar daha önce oynanan 299 maçın 104'ünü kazanmayı başarırken, 95 maçta sahadan yenik ayrıldı. 100 maçta ise eşitlik bozulmadı. 76 yıllık ezeli rekabette sarı kırmızılıların attığı 427 gole, siyah beyazlılar
406 golle karşılık verdi.
lig’de de aslan
ezeli rakipler, 41 yıllık geçmişi bulunan türkiye birinci futbol ligi'nde bugüne kadar 81 kez karşı karşıya geldi. g.saray, genel maçlardaki üstünlüğünü, lige de taşıyarak, rakibine galibiyetlerde 27-21 üstünlük sağlamasına rağmen, gollerde beşiktaş 90-87 önde. 33 maçta ise eşitlik bozulmadı.
fatih terim’in 131. lig sınavı
dört sezondur g.saray'ın başında bulunan ve sarı kırmızılı takımı başarıdan başarıya koşturan fatih terim, bugün 131. lig sınavını veriyor. cimbom'lu terim 130 maçta 93 galibiyet, 26 beraberlik, 11 yenilgi ile müthiş bir performans çizdi. g.saray bu dönemde 326 gol atarken, kalesinde yalnızca 120 gol gördü.
kartal, cimbom'u uzaktan vuracak
beşiktaş, g.saray'ı uzaktan vurmayı planlıyor. futbolcularıyla bir toplantı yapan briegel, ‘‘sizden g.saray'ı yenmenizi bekliyorum’’ dedi. tayfur, mehmet ve ayhan'ın defansla forvet arasında köprü görevi görmelerini isteyen alman hoca, ertuğrul, ahmet ve nihat'a da kaleyi gördükleri anda şut atmaları konusunda talimat verdi.
galatasaray’da popescu oynuyor
g.saray teknik direktörü terim, futbolcularını beşiktaş derbisine motive etmeye çalışıyor. terim, futbolcularına ‘‘leeds maçını unutup, beşiktaş'ı düşünün’’ dedi. sakatlığı geçen popescu'nun beşiktaş'a karşı forma giyeceği açıklanırken, düz koşulara başlayan ümit'in bugünkü maçta takımdaki yerini alamacağı belirtildi.
briegel derbi fakiri
beşiktaş, şampiyonluk hesapları yaparken, teknik direktör hans peter briegel yönetiminde yaptığı derbi maçlarda başarısız bir grafik sergiliyor. alman teknik adam yönetiminde yaptığı, 2'si tsyd kupası, 4'ü de lig olmak üzere toplam 6 derbi maçta 3 yenilgi, 2 beraberlik alan siyah beyazlılar, yalnızca 1 maçta trabzonspor'u yenebildi. bu maçlarda 4 gol atarken, kalesinde 6 gol gördü.
beşiktaş’tan istediklerini alıp şampiyonluk yolundaki en büyük engeli geçtiler
bjk inönü stadı'ndaki heyecan kasırgasının başrol oyuncuları, hatalı goller yiyen taffarel ve fevzi oldu. 29. dakikada mehmet'in şık kafa vuruşuyla öne geçen kartal, 79'da halilagiç'in kendi kalesine attığı golle şoke oldu.
rekor ıska geçti!
nefesleri kesen derbide, halilagiç'in geri pasında topu akıl almaz bir şekilde ıskalayan beşiktaş kalecisi fevzi, takımının 13 maç üst üste galibiyet rekorunu egale etmesini engelledi.
beşiktaş-g.saray derbisinin en ilginç görüntüsü; hiç şüphe yok ki, beşiktaş'ın yediği goldü. 79. dakikada gelişen g.saray atağını kesen halilagiç, topu geri pas olarak kalecisi fevzi'ye gönderdi. herkes fevzi'nin topu ayağıyla uzaklaştırmasını beklerken, genç kaleci akıl almaz bir şekilde ıska geçti ve meşin yuvarlak ağlara gitti.
bu ilginç gol, inönü stadı'ndaki siyah beyazlı taraftarları mateme bürürken, beşiktaş'ın tarihi bir rekora uzanmasını da engelledi. siyah beyazlılar maçı kazansaydı, kendisine ait olan 13 maç üst üste kazanma rekorunu egale edecekti. beşiktaş, 1959-60 sezonunda, 13 maç üst üste galip gelme başarısını göstermişti.
dostluk rüzgarları
her iki takımın yönetcileri maçtan önce beşiktaş kulübü asbaşkanı izzet ceylan'ın sahibi olduğu ceylan intercontinental oteli'nde biraraya gelip, sohbet ettiler. maçtan önce beşiktaş teknik direktörü briegel, karşılaşma öncesi g.saray yedek kulübesine kadar giderek fatih terim'e başarı diledi.
maç öncesi konser
derbi maçı öncesi ünlü ses sanatçıları, taraftarlar için konser verdi. sporseverler, reyhan karaca, ufuk yıldırım, mert ekren ve hakan'ın şarkılarıyla coştular.
lider galatasaray, ezeli rakibi ve en yakın takipçisi beşiktaş ile 1-1 berabere kalarak, şampiyonluğa bir adım daha yaklaştı.
dakika 21: fevzi'nin kısa düşen degajında topu kontrol eden hagi, meşin yuvarlağı arif'e aktardı. bu futbolcunun ceza alanının sol çaprazından sert şutunda, top yandan auta çıktı.
dakika 29 (gol): ayhan'ın soldan ceza alanı içine gönderdiği topa çok iyi yükselen mehmet, meşin yuvarlağı öne çıkan kaleci taffarel'in üstünden kafayla filelere gönderdi: 1-0.
dakika 33: soldan ceza alanına giren hagi'nin sert şutunda, top fevzi'den döndü. savunma topu kornere atarak tehlikeyi önledi.
dakika 35: nihat'ın ceza alanı dışından kullandığı serbest atışta, kaleci taffarel topu elinden kaçırdı. brezilyalı kaleci son anda bir hamle yaparak, filelere gitmekte olan topu gol çizgisi üzerinde kontrol etti.
dakika 42: hagi'nin sağdan ortasında arka direkte topa çok iyi yükselen hakan şükür'ün kafa şutunda, kaleci fevzi son anda topu tokatlayarak, mutlak bir golü engelledi ve karşılaşmanın ilk yarısı 1-0 beşiktaş'ın üstünlüğüyle sona erdi.
dakika 61: nihat sağdan süratle götürdüğü topu altı pas içine ortaladı. popescu'nun ıskaladığı topla buluşan ahmet dursun iyi vuramayınca, meşin yuvarlak, taffarel'de kaldı.
dakika 64: mehmet'in pasıyla ceza alanına giren ayhan, bülent tarafından düşürüldü. siyah beyazlı futbolcuların penaltı itirazlarına rağmen hakem oğuz sarvan pozisyona ‘‘devam’’ işareti verdi.
dakika 79 (gol): galatasaray atağında topu kapan halilagiç, kaleci fevzi'ye geri pas gönderdi. fevzi yerden yavaşça kendisine gelen topu ıskalayınca meşin yuvarlak ağlara gitti: 1-1. kalan dakikalarda iki takımın gol çabaları sonuç vermedi ve maç 1-1 sona erdi.
inönü böyle 'tedbir' görmedi inönü'deki derbi maçta güvenlik güçlerinin erken saatlerden itibaren aldığı geniş güvenlik önlemleri dikkat çekti. stada girişte taraftarlar tek tek arandı. beşiktaş ile galatasaray arasında yapılacak derbi maç öncesi güvenlik güçleri, bjk inönü stadı çevresi ve içinde adeta kuş uçurtmadı.
galatasaray ile afc leeds united takımları arasında yapılan uefa kupası yarı final ilk maçı öncesi çıkan olaylarda 2 ingiliz taraftarın ölümünün ardından, güvenlik güçleri derbi maç için büyük önlemler aldı.
4 bin 900 polis, stat içi ve çevresinde görev yaparken, fulya ve florya tesisleri önünde de çıkabilecek olaylara karşı güvenlik önlemleri alındı.
bu arada, güvenlik güçlerinin yanı sıra, stat çevresinde yaklaşık 100 kadar jandarma da görev yapıdı. istanbul emniyet müdürü hasan özdemir de sık sık stat çevresinde dolaşarak, alınan güvenlik önlemlerini denetledi.
stat çevresinde güvenlik çemberleri oluşturulup biletsiz seyirciler stata yaklaştırılmazken, biletli seyircilere de alkol kontrolü yapılıp didik didik arandı ve daha sonra stada alındı.
beşiktaş belediyesi'ne bağlı zabıtalar, seyyar satıcıların stat çevresine yanaştırılmaması için güvenlik güçlerine yardımcı oldu.
beşiktaş a.ş.: fevzi tuncay, jamal sellami, tayfur havutcu, ayhan akman, sead dost, rahim zafer, ahmet dursun, nihat kahveci, ertuğrul sağlam [sakatlandı] (dk. 82 ersen martin), mehmet özdilek, bayram kadir bektaş
yedekler: ike ibrahim shorunmu, murat alaçayır, mutlu topçu, atilla birlik, yasin sülün, ilhan şahin
teknik direktör: ?
galatasaray a.ş.: claudio andre taffarel, carlos alberto de oliveria, bülent korkmaz, gheorghe popescu, emre belözoğlu, arif erdem, okan buruk (dk. 75 ali rıza sergen yalçın), suat kaya, hakan şükür, gheorghe hagi (dk. 75 hasan gökhan şaş), ergün penbe (dk. 65 hakan ünsal)
yedekler: kerem inan, mandinga dos santos marcio, ahmet yıldırım, fatih akyel
teknik direktör: ?
goller: (1-0) dk. 30 mehmet özdilek (ayakla) (1-1) dk. 80 [kendi kalesine] sead dost
sarı kartlar: dk. 63 ayhan akman (beşiktaş a.ş.) dk. 35 arif erdem, dk. 89 hakan ünsal (galatasaray a.ş.)
3.cü sınıf'taydım .o sezonlar genellikle şampiyonluk yarışı galatasaray'la beşiktaş arasında oluyordu. 3 kulvarda mücâdele eden galatasaray'ı türkiye'de zorlayan tek rakibi beşiktaş'dı .
maç yanlış hatırlamıyorsam ,galatasaray'ın uefa kupası maçından dolayı cuma günü oynandı .
maça beşiktaş hızlı başladı ,30.cu dakikada şifo mehmet'in taffarel'in önünden uzattığı kafasıyla beşiktaş öne geçti .akabinde özellikle galatasaray'ın baskısı artmağa başlamıştı.fevzi 2-3 net gol pozisyonunu engelledi.
fakat öyle bir gol yedi ki ,bütün tribünler yıkıldı âdetâ...