ilk basımı 2004 yılında olan hakan kulaçoğlu'nun "fırtına, ihtilal, efsane... trabzonspor" kitabından;
devrim sağıroğlu'nun "ilk biz uyandık" başlıklı yazısından;
ilk şampiyonluk
bu iki sezonun öyle bir birikimi oluşmuştu ki, trabzonspor hakkıyla şampiyon olmasa bile şampiyon yapılması gereken bir duruma gelmişti. trabzon burnundan soluyordu. futbol dünyasında elbirliğiyle "bu sezon nasıl kazandırırız bunlara?" diye hesap yapılırken hiç ihtiyaç kalmadı: süper bir nesil yetişti. 1973/74 kadrosunu oluşturan çocuklar, aynı anda yumurtadan çıkan o civcivler, iki sene içinde horoz olacaklar ve geleni gideni gagalamaya başlayacaklardı.
ligdeki ilk sezonunu 9. bitirip türkiye kupası'nda final oynayan trabzonspor'u, askerdeyken, uzaktan takip ettim. 1975/76 sezonunun 3. haftasında ankaragücü deplasmanı için ankara'ya geldiklerinde, antrenörleri şükrü ersoy'u ve takımı görmeye gittim, apaydın otel'e. ankaragücü'nü 1-0 yendiler.
trabzonspor'a dikkat çeken değerlendirmeler yazmaya başladık, zeki çolla beraber. bu yazılar o zaman sadece taşra baskısında yayımlanıyor, istanbul baskısında yer almıyordu. o zaman milliyet'in taşra baskısı, tirajın üçte biriydi ama türkiye yüzölçümünün üçte ikisine ulaşıyordu. 6. hafta geçildiğinde, 5 galibiyet 1 beraberlikleri vardı. bunun üzerine 7. hafta trabzon'a altayla oynayacakları maçı izlemeye gittim. gitmeden evvel de bir yazı yazdım, "altay'ın iki mustafalarına dikkat" diye: arap mustafa ile mustafa denizli. nitekim maçı 2-1 altay kazandı, iki mustafaların birer golüyle. (hatta zeki benim o uyarı yazımı ankara şehir içi baskılarından çıkartmış, bu nedenle maçla ilgili yorumumda o yazıya yaptığım atıflar fena halde havada kalmış, ben kapıları tekmelemiştim!)
trabzonspor müthiş gidişini sürdürdü, biz de taşra baskılarında fenerbahçe, galatasaray, beşikta'ı ikişer sütuna indirip trabzonsopr'u manşet yapmayı sürdürdük. istanbul baskılarında trabzonspor yine iç sayfalarda iki üç sütun yer almaya devam ediyordu. üstelik ankara şehir baskısında da trabzonspor'u manşet yapıyorduk biz. diğer gazeteler, tercüman, hürriyet, taşra baskılarında trabzonspor'a verilen yeri arttırmışlardı ama hiçbirisi bizim yaptığımız kadarını yapmıyordu. trabzonspor'a ilk uyanan bizlerdik: önce ben, sonra zeki! iki maçına ankara bürosu spor servisi şegi oalrak ben gidiyorsam trabzonspor'un, brine de o gidiyordu. bizi kimsenin gönderdiği, "gidin" dediği yoktu gazeteden; biz kendimiz bu takımı mutlaka izlememiz gerektiğine karar vermiştik. otobüsle gidip geliyorduk ankara'dan; 85 lira, ulusoy, yemek dahil...
milliyet'in, kıymeti sonradan bilinen spor servisi müdürü namık sevik, taşra baskılarını görmüyordu. fakat kendisine yöneltilen bazı "şikâyetler" nedeniyle bizim bu politikamızdan haberi olmuştu. bir gün beri çağırdı; hiç sesini yükseltmeyen ama çok etkileyici, "gel seninle bir konuşalım" demesiyle bunalıma gireceğiniz birisiydi. "evlâdım," dedi, "böyle yapma, bu trabzonspor'u abartma, ver yine iki sütun üç sütun... ama manşete de çıkartma." 10. hafta civarlarıydı, "abi bunlar şampiyon olabilirler" dedim. deli zamanlarımdı o zamanlar, "tamam abi" dedim ama uymadım. bir hafta biraz ufalttıysam trabzonspor'u, sonra yine manşete çıkartmaya devam ettim. devre arasından itibaren de "bu trabzonspor anadolu ihtilâlini gerçekleştirecek" diye yazmaya başladık. bizden bir süre sonra, tercüman'da. hayri hiçler de benzer şeyler yazmaya başladı. bu arada namık sevik bir iki kere daha "ne bu böyle, bütün sayfa trabzonspor!" diye çıkıştıysa da, artık o da şüphe lenmeye başlamıştı.
ligin 20. haftasında, 1-1'lik orduspor-trabzonspor maçı için ordu'ya gittim. maçtan sonra kaldıkları sefil motelde -otel de denemez- kaleci şenol yanıma gelmiş, "bizim için şampiyonluk daha erken değil mi abi?" demişti. fenerbahçe birkaç puan öndeydi o sırada, 2 puanlı sistemde fark da o kadar kolay kapanmıyordu. derken, fener teklemeye başladı. trabzon'daki trabzon-fenerbahçe maçı geldi çattı. biz trabzon'da bir efsane adam olan, idman ocağı'nın kurucusu hıfzırrahman raşit oymen'in oğlu orsan öymen'le beraber gittik maça. trabzonspor 1-0 kazandı. hüseyin'in attığı, ofsayt diye itiraz edilen gol tam bizim izlediğimiz yerin hizasındaydı ve nizamî goldü. fenerbahçeli cemil'in iptal edilen ve "ofsayt değil" denen golü de ofsayttı. o akşam karlı havada beşikdüzü'nde trt'den özeti izledik; bir montaj yapmışlar, cemil'inki için gol, hüseyin'inki için ofsayt şüphesini besleyecek şekilde takdim edildi. o günlerde turgay seren, nadir doğru yazılarından birini yazarak bu iki pozisyona açıklık getirmiş, ertesi hafta da fenerbahçe'nin maçında tribünde 35 bin kişi onun hakkında demediğini bırakmamıştı.
ilk basımı 2007 yılında olan reşat güngör'ün "40 yıldır mor beyaz" kitabından;
1975-1976 sezonunun 20. haftasında trabzonspor'u konuk etti orduspor. bu karşılaşmanın ilginç bir özelliği de seyirci ve hasılat rekorunun kırılmasıydı. karadeniz'de futbol sevdasının başlangıcından bu yana hep yoğun bir ilgi görmüştür trabzonspor maçları. çok değil iki hafta önce zorlu galatasaray deplasmanından puanla dönen orduspor, bu karşılaşmaya da oldukça iyi hazırlanmıştı. müfit sun - bahri koç - erol çakar hakem üçlüsünün yönettiği karşılaşmaya ahmet - erdoğan - b. erol - salih - fikret - hasan - ismail - üstün - arif - turgay - tuna onbiri ile çıktı orduspor. trabzonspor ise şenol - şener - necati - kadir - turgay - tuncay - bekir - ali yavuz - ali kemal - hüseyin - ahmet onbiri ile mücadele ediyordu. orduspor'da tuna adlı bir genç isim yapmaya başlamıştı. trabzonspor'da ali kemal ismini futbol kamuoyu daha fazla duymaya başlayacaktı. oyuna her iki takım da temkinli başladı. henüz ilk dakikada gelişen bir trabzonspor atağında kaleci ahmet adaşından daha hızlı davranıp mutlak bir golü önledi. gol de erken geldi. 8. dakikada mor-beyaziı savunma oyuncusu b. erol, sol kanattan ileriye doğru atak başlattı. b. erol, trabzonspor ceza sahasına girer girmez ortaladı topu. kalesini terk eden şenol'u aşan top önce üst direğe vurdu sonra da ismail'in önüne düştü. ismail de golü atıverdi. 1-0. ilk yarı bu skorla tamamlandı. 54. dakikada trabzonspor beraberlik golünü buldu. ali kemal'in kullandığı korner atışında tüm orduspor savunma elemanları sadece seyretti, gerilerden gelen şener de topu kafayla orduspor filelerine gönderdi. karşılaşmada başka gol olmadı ve karadeniz derbisinde taraflar puanları paylaşarak sahadan ayrıldı.
orduspor: ahmet çay, erol aydoğdu, hasan kılıç, erdoğan arıca, salih aydoğan, fikret ayabakan, turgay güney, seçkin üstün türközer, ismail taşkınsu, tuna güneysu, arif güney
teknik direktör: abdullah matay
trabzonspor: şenol güneş, turgay semercioğlu, necati özçağlayan, ahmet ceyhan, şener çınar, kadir özcan, bekir barçın, ali yavuz, tuncay mesçi (dk. 76 necmi perekli), ali kemal denizci, hüseyin tok
