ilginç bir notta, o kadar reklam yapmasına karşın kupanın yayın haklarını elinde bulunduran show tv'nin final maçını canlı vermemesidir, ancak bunu maç saati alt yazıyla öğrenebildik.
uefa kupası finalleri ile ilgili genel bilgi:(1971-72 den itibaren.uefa bu tarihten önce oynanan fuar şehirleri kupasını resmi organizasyon saymamakta ve istatistiklere dahil etmemektedir)
en fazla kazanan kulüpler 3 kez fc ınternazionale milano (1990/91, 1993/94, 1997/98) 3 kez juventus (1976/77, 1989/90, 1992/93) 3 kez liverpool fc (1972/73, 1975/76, 2000/01) 2 kez feyenoord, ıfk göteborg, parma fc, real madrid cf, tottenham hotspur fc, vfl borussia mönchengladbach,sevilla fc
en fazla kazanan oyuncular 3 kez ray clemence (liverpool – 1972/73, 1975/76, tottenham - 1983/84) 3 kez giuseppe bergomi (ınter – 1990/91, 1993/94, 1997/98) 3 kez nicola berti (ınter – 1990/91, 1993/94, 1997/98)
en fazla kazanan teknik direktörler 3 kez giovanni trapattoni (juventus 1976/77, 1990/91, 1992/93) 2 kez juande ramos (sevilla 2005/06, 2006/07)
en fazla kazanan ülke 9 kez ıtalya 6 kez ingiltere,almanya 5 kez ispanya 4 kez hollanda 2 kez isveç, rusya 1 er kez belçika, portekiz, türkiye
uefa kupası maçlarında en fazla forma giyenler 96 kez giuseppe bergomi (ınter) 69 kez walter zenga (ınter) 66 kez enzo scifo (rsc anderlecht, ınter, fc girondins de bordeaux, aj auxerre, torino calcio, as monaco fc) 63 kez david narey (dundee united fc)
uefa kupası maçlarında en fazla gol atanlar 37 gol henrik larsson (feyenoord, celtic fc, helsingborgs ıf) 29 gol dieter müller (1. fc köln, vfb stuttgart, bordeaux) 25 gol alessandro altobelli (ınter, juventus)
bir sezonda en fazla gol atan futbolcular 15 gol jürgen klinsmann (fc bayern münchen, 1995/96) 14 gol john wark (ıpswich town fc, 1981/82) 12 gol derlei (fc porto, 2002/03)
finallerde en hızlı gol 1993/94 finalinde borussia dortmuntdan michael rummenigge juventusa 2.dakikada attığı gol
finallerde hattrick yapan jupp heynckes vfl borussia mönchengladbach forması ile 1974/75 finali ikinci maçında yaptı. golleri 9, 50 ve 60 . dakikalarda geldi.
finallerde en farklı sonuçlar 1997/98 den beri yapılan tek maçlı finallerde 2006 da sevilla middlesbrough’u 4-0 yendi iki maçlı finallerde ise real madrid alman 1.fc köln takımını 1985/86 finalinde ilk maçta 5-1 yendi
finalde en iyi geri dönüş 1975/76 finalinde ilk maçta liverpool anfield roadda belçikanın club brugge kv takımını 2-0 geriden gelip 3-2 yendi.rövanş maçı belçikada 1-1 bitti..
bugünkü formatta ( tek maçlı finallerle ilgili istatistikler-1997-98 sezonundan beri)
tüm finaller • 2006/07 rcd espanyol 2-2 sevilla fc (sevilla penatılarla 3-2 kupayı kazandı. – hampden park, glasgow, iskoçya –50,670) • 2005/06 middlesbrough fc 0-4 sevilla fc (psv stadion, eindhoven, hollanda – 36,500) • 2004/05: sporting clube de portugal 1-3 pfc cska moskva (estadio jose alvalade, lisbon, portekiz – 47,085) • 2003/04: valencia cf 2-0 olympique de marseille (nya ullevi stadion, gothenburg, isveç – 39,000) • 2002/03: celtic fc 2-3 fc porto (uzatmada – estadio olimpico, sevilleispanya – 52,140) • 2001/02: feyenoord 3-2 bv borussia dortmund (feijenoord stadion, rotterdam, hollanda – 45,611) • 2000/01: liverpool fc 5-4 deportivo alaves (uzatmada – westfalenstadion, dortmund, almanya – 48,050) • 1999/00: galatasaray as 0-0 arsenal fc (penaltılarla galatasaray 4-1 – parken stadion, kopenhag, danimarka – 38,919) • 1998/99: parma fc 3-0 olympique de marseille (luzhniki stadium, moskova, rusya – 61,000) • 1997/98: s.s. lazio 0-3 fc ınternazionale milano (parc des princes, paris, fransa – 44,412)
tek maçlı finallerde ki kırmızı kartlar: 10 adet 2006/07-moises hurtado (espanyol) 2003/04 – fabien barthez (marseille) 2002/03 – bobo balde (celtic) ve nuno valente (porto) 2001/02 – jürgen kohler (dortmund) 2000/01 – magno mocelin ve antonio karmona (alaves) 1999/00 – gheorghe hagi (galatasaray) 1997/98 – taribo west (ınter) ve matias almeyda (lazio)
tek maçlı finallerdeki en fazla gol sayısı: 9 liverpool 5-4 alaves (uzatmada: 2000/01)
şampiyonlar liginden elenip uefada yoluna devam edenler:
1999/00 sezonundan itibaren şampiyonlar liginde elenen takımlar çeşitli kademelerde uefa kupasına devam ettiler. bunlardan 8 tanesi aynı sezon uefa kupasında finale ulaştılar(2007/08 de rangersda dahil olmak üzere) celtic ( 2002/03 de ) şampiyonlar ligi 3.öneleme turunda elenip daha sonra uefaya devam etti ve finalde kaybetti. galatasaray(1999/00) ve cska moskva (2004/05) da şampiyonlar ligi grup maçlarında 3.olup uefa da yoluna devam etti ve kupayı aldı.
tek maçlı finallerde kazanan takımların ülkesi: 7 ispanya(3),rusya(2), italya (2), türkiye, ingiltere, hollanda,portekiz 1 er takım ile
tek maçlı finallerde geriden gelenler,eşitliği sağlayanlar ne yapmış espanyol, celtic ve alaves oynadıkları maçlarda 2 şer kez geriden gelip beraberliği sağladılar ama finali kaybettiler sadece 2004/05 de cska moskva ilk yarıyı 1-0 mağlup kapadığı maçta 56,65 ve 75.dakikada bulduğu gollerle kupayı aldı
tek maçlı finallerde bir takımın attığı en fazla gol: 5 2000/01 liverpool 5-4 alaves maçında liverpoolun attığı 5 gol
tek maçlı finallerde normal sürede kazanılan penaltı sayısı: 4 2003/04 – vicente rodriguez (valencia ,) 2001/02 – pierre van hooijdonk (feyenoord) 2001/02 – marcio amoroso (dortmund) 2000/01 – gary mcallister (liverpool)
tek maçlı finallerde en farklı skor: 4 sevilla 4-0 middlesbrough (2005/06)
tek maçlı finallerde en hızlı gelen gol liverpool lu markus babbel 2000/01 sezonunda 3.dakikada interli ıvan zamorano 1997/98 de lazio ya karşı 5.dakikada.
tek maçlı finallerde finalde 1 den fazla gol atan futbolcular kupayı kazanan takımlardan 2 şer gol atan enzo maresca (sevilla, 2006), pierre van hooijdonk (feyenoord 2002) ve derlei (porto, 2003).
kaybeden takımdan gene 2 şer gol atan javi moreno (alaves, 2001) ve henrik larsson(celtic, 2003)
tek maçlı finallerde uzatmalardaki zaferler: 2 liverpool 5-4 alaves (altın gol ile) porto 3-2 celtic
tek maçlı finallerde penaltılara giden final: 2 1999/00 galatasaray 0-0 arsenal.(penaltılarla 4-1 galatasaray) 2006/07 rcd espanyol 2-2 sevilla fc (sevilla penatılarla 3-2 kupayı kazandı
tek maçlı finallerde kendi kalesine gol:1 alavesli delfin geli'nin uzatmada kendi kalesine attığı altın gol ile liverpool kupayı aldı.
tek maçlı finallerde golsüz biten maç sayısı: 1 1999/00 galatasaray 0-0 arsenal.(penaltılarla 4-1 galatasaray)
şampiyonlar liginde grupta 3.olan takımın uefa kupasından devam etmesi kuralının ilk uygulandığı sezon 1999-00 sezonudur.şuana kadar şampiyonlar liginden elenip ,2008-09 sezonu başına kadar grupta 3.olarak uefaya devam eden ve bu kupada final oynayan takımlar şöyle:
1999-00 uefa finalini oynayan her iki takımda şampiyonlar liginden gelmiş.
galatasaray-uefa kupası şampiyonu, h grubunda milanın önünde 3.olarak uefaya devam etti .
arsenal-finalist. b grubunda aik stockholmun önünde 3.olarak uefaya devam etti .
2001-02 uefa finalini oynayan her iki takımda şampiyonlar liginden gelmiş.
feyenoord -uefa kupası şampiyonu. h grubunda spartak moskovanın önünde 3.olarak uefaya devam etti .
borussia dortmund-finalist. b grubunda dinamo kievin önünde 3.olarak uefaya devam etti .
2003-04 olympique marsilya-finalist. f grubunda partizan belgrad önünde 3.olarak uefaya devam etti
2004-05 cska moskova-şampiyon. h grubunda paris st.germainin önünde 3.olarak uefaya devam etti .
2007-08 glasgow rangers-finalist e grubunda stuttgartın önünde 3.olarak uefaya devam etti.
burada ilginç başka bir konuda şampiyon olan galatasaray,feyenoord ve cska moskovanın hep şampiyonlar ligi h grubundan çıkmaları
-maç öncesi ufak çaplı bir vize krizi yaşanmıştır. rus hükümeti, moskova'daki şampiyonlar ligi finali'ne gelecek ingiliz taraftarlar için vize zorunluluğunu kaldırsa da, platini'nin aynı isteği ingiltere'ye yöneltmesi olumsuz bir cevapla sonuçlanmıştır.
-rangers kulübüne her ne kadar 13.000 kişilik bilet ayrılsa da, maç günü 100 bini aşkın iskoç neredeyse machester şehrini işgal etmişti.
-finalin, manchester şehrinin yerel ekonomisine katkısının 25 milyon sterlin olduğu tahmin edilmekte..
hem uefa final maçı var; hemde lejyner olarak tabir ettiğimiz yurt dışında oynayan sayılı oyuncularımızdan fatih tekke'nin takımı zenit finalistlerden biri. hatta daha da fazlası fatih tekke ilk 11 de yer alıyor.
heyecanlanmadığımı söylesem yalan olur. şampiyonlar ligi finalinde yıldıray baştürk'ü gördüğümde de pek bir sevinmiştim. zidan'ın unutulmaz golü beni sanki leverkusen taraftarıymışcasına üzmüştü.
saat 21:45 idi maç; yaklaşık yirmi dakika önce televizyon karşısına geçtim.
hiçbir zaman, samimi ve güvenilir bulmadığım; yüzündeki melih gökçek gülüşünden rahatsız olduğum acun ılıcalı'nın programı vardı. insanlar kutu açıyor, hatta kapalı kutuları hakkında neler hissettiklerini söylüyorlardı. açılacak daha çok kutu vardı ve maç saati yaklaşıyordu. derken bir altyazı geçti " uefa final maçı var mısın yok musun dan hemen sonra banttan show tv de yayınlanacaktır"
şaştım, sinirlendim, içimden sövdüm.
sonra ekşisözlüğü açtım ve benim hissettiklerimin ve daha fazlasını okurken bir link buldum. netten bağlandım ve maçı oradan izledim.
arşavin harika oynadı. atılan iki goldede çabası vardı. işin daha güzel kısmı iki golde de fatih pası arşavin'e vermişti. fatih gerçekten de başarılı bir oyun ortaya koydu ve zenit kupayı kazandı.
günümüzde bir finale bilet almak kolay bir şey değil ama tefeciye borçlanmak dışında başka seçenekleriniz de var!
uefa kupası finaline bilet alacak parası olmayan bir glasgow rangers taraftarı, bir yıl boyunca kendisine bilet alan karısının yerine ev işlerini yapacak. mavi-kırmızılı iskoç kulübün tarihinin en önemli gününde takımının yanında olmak isteyen dört çocuk babası fanatik, bilet parasının yanı sıra kendisinin yol masraflarını da karşılayacak olan eşine minnetini sunmak için ev işlerinin yanı sıra altı ay boyunca çocukları her gün okuldan almayı da kabul etti. eşinin verdiği cep harçlığı ile beraber toplam 600 pounda manchester'daki finali çıkartan iflah olmaz futbol delisi rangers taraftarına halıların altında biriken tozlara dikkat etmesini önerip şimdiden, "ellerin dert görmesin" diyoruz!..
yardımcı hakemler: stefan wittberg (swe), henrik andren (swe)
4. hakem: martin ingvarsson (swe)
zenit: vyacheslav malafeev(gk), ivica križanac, fatih tekke, andrey arshavin, radek šírl, roman shirokov, konstantin zyryanov, viktor fayzulin (dk. 90+3 kim dong-jin), aleksandr anyukov, igor denisov, anatoliy tymoshchuk(c)
yedekler: kamil Čontofalský (gk), vladislav radimov, alejandro domínguez, fernando ricksen, aleksei ionov, olexandr gorshkov
teknik direktör: dick advocaat (ned)
rangers: neil alexander (gk), david weir, saša papac (dk. 77 nacho novo), barry ferguson (c), brahim hemdani (dk. 80 lee mcculloch), kevin thomson, jean-claude darcheville, kirk broadfoot, carlos cuéllar, steven whittaker (dk. 86 kris boyd), steven davis
yedekler: graeme smith (gk), charlie adam, christian dailly, amdy faye
teknik direktör: walter smith (sco)
goller: (1-0) igor denisov dk. 72 (2-0) konstantin zyryanov dk. 90+4
sari kartlar: dk. 72 igor denisov, dk. 90+2 vyacheslav malafeev(gk) (zenit) dk. 90+4 kirk broadfoot (rangers)
advocaat enjoys an all-time high published: wednesday 14 may 2008, 23.57cet
dick advocaat reflected on "good times for russian football" after his fc zenit st. petersburg side ensured the uefa cup went to eastern europe for the second time in four years following their final win over rangers fc.
dick advocaat reflected on "good times for russian football" after his fc zenit st. petersburg side ensured the uefa cup trophy went to eastern europe for the second time in four years. but while the dutchman celebrated the "special prize" of his maiden european title after a host of domestic triumphs, rangers fc counterpart walter smith could only envy the match-winning talent of andrei arshavin.
pride advocaat had been prone to refer to rangers, the club he managed from 1998 to 2002, as "my team" in the run-up to the manchester final. however, as zenit's players held him aloft following their 2-0 victory, his allegiance was clear. "i feel very happy," he said, once they had let him down. "winning a prize like this doesn't happen very often in your life. i have won all sorts of championships in my career but never a european trophy, so it is a special prize. i'm very proud – the way we played in the tournament, we really deserved this."
harder than bayern the pedigree of the opposition zenit beat en route to their maiden uefa final was testament to that claim. villarreal cf, olympique de marseille, bayer 04 leverkusen and then fc bayern münchen all fell to the russian side, although advocaat said rangers provided their biggest test. "it was probably more difficult for us to win this match than the game against bayern, because everyone expected us to lose against bayern and the expectation was much greater against rangers," said the 60-year-old. "but my players handled that really well.
zenit edge "we knew rangers could score a goal out of nothing, especially in the second half. but we scored two brilliant goals and over the 90 minutes we were the better side and deserved to win." that thought was echoed by walter smith, who was nonetheless disappointed that his charges failed to claim their club's second european title. "zenit were the better side in the first half. in the second half we came into it but lost a goal at a bad time," he said, referring to the moment arshavin fed igor denisov to make it 1-0 with 18 minutes remaining. konstantin zyryanov wrapped up the win in added time. "i can't speak highly enough of this group of players," smith added. "they have been fantastic over an 18-game european campaign. none of us would have imagined that we would reach a european final."