mehmet ali gökaçtı'nın "bizim için oyna": türkiye'de futbol ve siyaset kitabından;
güneş kapanıyor!
1938 yılının nisan ayında yapılan açıklamada, güneş'in bundan sonra da yoluna kendi başına devam edeceği anlaşılmaktaydı. ne var ki 1938 yılının ikinci yarısında ortaya çıkan yeni gelişmeler bu seyri değiştirecek, türkiye'deki siyasal dengeler yeniden kurulurken güneş kulübü'nün kaderi de değişecekti. bir başka şekilde ifade etmek gerekirse, siyasetin desteği ile kurulan ve gelişen güneş kulübü, yine siyaset dünyasında yaşanan gelişmelere paralel olarak spor dünyasından çekilecekti.
mustafa kemal atatürk'ün 1938 yılının ortalarından itibaren hızla bozulan sağlığı bir anlamda bu kulübün kaderini de belirlemişti. mustafa kemal'e yakın isimlerin üst düzey yöneticilik yaptığı ve celal bayar'a yakınlığı ile bilinenlerin başında bulundukları kulüp, kurulduğu günden itibaren galatasaray ile sürekli gerilim yaşamıştı. sporun birleştirici ve bütünleştirici olmasını savunan bir siyasal anlayışın beklentilerine ters düşen bu durumdan ilk başlarda daha çok galatasaraylılar sorumluymuş gibi görünmüşse de, belirli bir çevrenin gözünde güneş kulübü de aynı oranda sorumlu tutulmuştu. üstelik, sağlanan devlet desteği dolayısıyla güneş kulübü mevcut dengelerin bozulmasına sebep olmuştu. ayrıca sebep olduğu ayrıcalıklı görüntü, dönemin siyasal anlayışıyla da ters düşmekteydi. kulübün başındaki kadroların başta profesyonellikle ilgili olmak üzere savundukları liberal fikirler de yine aynı çevrelerde hoş karşılamamaktaydı.
1938 yıllarının sonlarına doğru atatürk'ün sağlığının artık geri dönülmez bir biçimde bozulmaya başlaması, bir şeylerin değişmesini tetikleyecekti. 1938 yılının ekim ayının başlarında atatürk'ün ölümünün yaklaştığının ve dolayısıyla da iktidarın el değiştirmesinin kaçınılmaz olduğunun anlaşıldığı günlerde güneş kulübü, herkesi şaşırtan trajik bir karar alacaktı. iktidarın ismet inönü'ye geçeceğini gören yusuf ziya öniş, kulübün futbol, atletizm, güreş ve denizcilik şubelerini kapattıklarını açıklamıştı. altı çizilmesi gereken bir nokta da tüm spor tarihçilerinin, güneş kulübü'nün atatürk'ün ölümünden sonra faaliyetlerine son verdiği değerlendirmesinde birleşmeleridir. oysa güneş kulübü, atatürk'ün ölümünden yaklaşık bir ay önce, sayılan şubelerini feshettiğini açıklamıştı. başta yusuf ziya öniş olmak üzere, kulübün kurucu ve yönetici kadrosu da aynı günlerde kulüp yönetiminden ayrılmıştı. ancak güneş hemen kapanmamış, başta kemal rıfat kalpakçıoğlu olmak üzere bir avuç idealist kulüpçü tarafından yaşatılmaya çalışılmıştı. bu arada kulübün elindeki başta binası olmak üzere değerli mal varlığı satışa çıkarılmış ve tasfiye başlatılmıştı. kulübün bir kısım yöneticisi hakkında da, görev yaptıkları kamu bankalarında çeşidi suistimallere sebebiyet verdikleri gerekçesiyle soruşturmalar açılacaktı. güneş kulübü, 1939 ve 1940 yıllarında akıbetine dair bir karar alabilmek amacıyla birçok kez olağanüstü kongre kararı almışsa da, bunlardan bir sonuç alınamamıştı. sonunda, 1940 yılının sonlarına gelindiğinde güneş kulübü sessiz sedasız tarihe karışmıştı. bu aynı zamanda, devletin maddi ve manevi desteğiyle hayata geçirilen bir projenin iflası anlamına gelmekteydi.
güneş kulübü'nün ani bir kararla her türlü sportif faaliyetten çekilmesi, basında yorumsuz verilmişti. haber ve yorumlarda gündeme getirilen sorular, güneşli sporcuların bundan sonra ne yapacakları, spor yaşamlarına hangi kulüpte devam edecekleri vb. üzerinde yoğunlaşmıştı.