ücranın ücrasından tanıl bora 22/08/2013 radikal.com.tr
trabzonspor'un avrupa ligi'nde bu akşam saat 20.30'da karşılaşacağı rakibi fk kukësi, kapalı kutunun fiyonklusu. kıpırdanan yoksul ve meçhul arnavutluk futboluna bir bakış atmaya vesile...
arnavutluk futbolu hevesli zamanlar yaşıyor. milli takım, tarihinde ilk kez dünya kupası’na katılma ümidine tutunmuş. grubunda 14 puanlı isviçre’nin ardından 10 puanla ikinci, peşinde 9 puanla izlanda, 8 puanla norveç var. 6 eylül’de slovenya deplasmanında, ikinciler play-off’una kalmak için önemli bir adım atmaya çalışacaklar.
milli takım kadrosunda arnavutluk’ta oynayan sadece bir oyuncu bulunuyor. zaten arnavutluk uefa’ya üye 53 ülke arasında milli takımlarda 33. iken, kulüplerde 43. sırada. trabzonspor’un rakibi kukësi de kuraya giren 62 takımın hiyerarşisinde 62. sıradaydı. takımın toplam maliyeti yaklaşık 2.5 milyon euro. bu paraya alanzinho’yu alamıyorsunuz. trabzonspor’un kadro maliyetinin 25’te biri.
kukës’in nüfusu, faroz mahallesinin iki katından biraz fazla: yaklaşık 16 bin. fakir arnavutluk’un en fakir yörelerinden birisi. kosova’yla komşu, aslında tarihsel olarak oranın parçası olarak şekillenmiş bir bölge. nitekim 1990’larda yugoslavya iç savaşında kosova’dan kaçan yüz binlerce sığınmacı kukës çevresine yerleşmişti. yok yoksul halleriyle esirgemedikleri misafirperverlikleri nedeniyle nobel barış ödülüne aday gösterilmişlerdi.
bir parantez: kosova fıfa tarafından tanınmıyor. ocak’ta, başbakan sali berişa buna tepki olarak kosova’yı da kapsayan bir ‘tüm-arnavut’ ligi kurma iddiasında bulunmuştu. iki ay önceki seçimlerde berişa’yı deviren edi rama başbakanlığındaki sol koalisyon hükümeti böylesi milliyetçi efelenmeleri benimsemiyor.
kukësi kulübünün kuruluşunda da kosovalı kimliğinin damgası var. kulüp 1930’da shoqëria sportive kosova adıyla kurulmuş: kosova spor cemiyeti. 1958’de reel-sosyalist rejime uygun bir isim değişikliğine gitmişler: klubi sportiv përparimi, ilerleme spor kulübü. küçük, fakir şehrin önemsiz kulübü olarak yaşamışlar yıllarca. 1967’de 4. lig şampiyonu olmuş, 1977’de, düşüp tekrar 1982’de 2. lige çıkmayı başarmış, sonra yine düşmüşler.
lacivert-beyazlılar, 2010’da bugünkü isimlerini takındılar: klub futboll kukësi. berişa’nın demokratik parti’sinin önemli isimlerinden fatos hoxha başkan oldu. bu arada kukës’te yetişip gurbete gitmiş birkaç işadamı, kulübün küçümen stadını yenilemeye kalkışıp 45 günde tamamladılar. onlardan biri, lise takımında yarım kalan futbolculuk özlemini memleketinin kulübünde gidermek isteyen safet gjici, daha sonra başkanlığı üstlendi. bu kalkışmayla, üst üste şampiyon olarak iki sezon içinde 1. lige yükseldiler. 1. ligdeki ilk sezonlarında ikinci olup avrupa kupalarına katılmayı başardılar.
torbadaki en çaylak takım olarak avrupa ligi elemelerine en dibinden başladılar. ama o da ne! estonya’nın talinn, bosna’nın fk sarayevo, derken ukrayna’nın metalurh donetzk’ini eleyerek, avrupa’da üç tur atlayan ilk arnavut takımı olarak tarihe geçtiler! uefa’nın internet sitesi, avrupa’da 2013 yazının sürprizi ilan etti onları.
gariplerin stadı 2500 kişilikti, 1. lige çıkınca 5 binlik yeni stat yaptılar. avrupa maçlarını tiran’da oynuyorlar.
haziranda 11 yıllık iktidarını kaybeden demokrat parti’nin 3-4 sandalyeden üçünü alarak çoğunluğu kazandığı tek il, kukës’ti. ikinci sandalyeyi çok az oy farkıyla kaybeden ‘entegrasyon için sosyalist hareket’, demokratlar’ın sandık yolsuzluğu yaptığını iddia ediyor; içişleri bakanı flamur noka’nın kukësli olduğunu da hatırlatarak. 11 yıllık eski iktidarın şehri kaplayan gölgesi, kulübün üzerine de düşüyordur herhalde.
ülkesinin futbol tarihine de meraklı olan sosyal bilimci arkadaşım falma fshazi, yeni sol hükümetin, iktidarda kalmak için her imkânı kullanan siyaset tarzına son vermeye kararlı olduğunu gözlüyor. böylece futbolun da artık manipülasyonlardan kurtulacağını umuyor. aynısını biz de buralarda umuyoruz!
