halit kıvanç'ın 1983 basımlı "gool diye diye" kitabından;
pele ile aynı uçakta gittiğimiz mar del plata maçında brezilya avusturya'yı 1-0 yendi. ama 1-0'dan çok fazlasını hak ederek... rivelino ve zico gibi aslarından yoksun olmasına karşın, yine de göz okşayan bir futbol sergilemişti. aynı gün menzoda'daki maçta hollanda'nın iskoçya'ya 3-,2 yenilmesi, büyük bir sürprizdi. maçın bir özelliği de, hollandalı rensenbrink'in o gün attığı golün, dünya kupası'nın bininci golü olmasıydı. öte yandan dünya kupası tarihinde ıskoçya, bir kez daha yenilmeden eleniyordu.
ev sahibi arjantin, yakışıklı meneçeri menotti ile gündemin ilk maddesindeydi. ingilizler ingiltere'de, almanlar almanya'da şampiyon olduğuna göre arjantin'deki dünya kupası'nda da sıra, arjantinlilerindi.
tarih: 11 haziran 1978 mendoza stadyumu / 35.130 kisi hakemler: erich linemayr (avusturya), karoly palotai (macaristan), hedi seoudi (tunus)
iskoçya: alan rough, stuart kennedy, martin buchan, tom forsyth, willie donachie, bruce rioch (kaptan), archie gemmill, graeme james souness, asa hartford, kenny dalglish joe jordan. teknik direktör: alistair mc leod (iskoçya)
hollanda: jan jongbloed, wim suurbier, wim rijsbergen (44 wildschut), ruud krol (kaptan), jan poortvliet, wim jansen, johan neeskens (10 johannes boskamp), willy van de kerkhof, rene van de kerkhof, jonny rep, rob rensenbrink. teknik direktör: ernst happel (avusturya)
ilk basımı 1997 olan eduardo galeano'nun "gölgede ve güneşte futbol" kitabından;
78 dünya kupası'ydı; formunun doruğunda bulunan hollanda, pek iyi durumda olmayan iskoçya ile karşılaşıyordu.
iskoçyalı oyuncu archibald gemmill, takım arkadaşı hartford'un verdiği pası kaptıktan sonra hollandalıları gayda müziği eşliğinde bir dansa davet etme inceliğini gösterdi.
gemmill'in çalımlarıyla başı dönerek yere ilk serilen wüdschut oldu. daha sonra ekilme sırası suıırbier'e geldi. ama krol'un başına gelenler hepsinden daha kötüydü: gemmill topu onun bacakları arasından geçirmişti ve nihayet kaleci jongbloed ile karşı karşıya kaldığında iskoçyalı futbolcunun tek yaptığı şey, topu file bekçisinin üzerinden aşırtarak kaleye sokmak oldu.
#15 archie gemmill'in altın golü iskoçya vs hollanda, 1978
yeni jenerasyona göre gemmill'in hollanda'ya attığı bu harika gol, sadece televizyonlarda arka plan görüntüsü olarak kalır. ama birçok olgun futbol taraftarına göre bu iskoç futbol tarihinin en acı-tatlı anlarından biridir. ally mcleod'un öğrencileri 78 turnuvasında kendilerinden beklenen umutların çoğunu peru'ya kaybedip iran'la berabere kalarak iyice rezil olmuştu. 2. tur için hollanda'yı üç farkla devirebilmek gerekiyordu. tabii ki bunda başarılı olamadılar ama yine de o maçta kahramanlıkla anlatılacak bir şey vardı: gemmill'in maçı 3-1'e taşıyan golünün ardından yeşeren umutlar. sağ taç çizgisinin kenarında üç adamı geçtikten sonra küçük ayaklarıyla kaleciyi zarif bir şekilde avlamıştı. hollanda 4 dakika sonra, rep'in golüyle iskoçlar'a dur dedi.
1996 yapımı trainspotting'de renton (ewan mcgregor), diane (kelly macdonald) ile seviştikten sonra şunları söyler; "archie gemmill'in hollanda'ya 1978'de attığı golden beri, kendimi bu kadar iyi hissetmemiştim."
yardımcı hakemler: karoly palotai (hun), hedi seoudi (tun)
scotland: alan rough (gk), willie donachie, martin buchan, bruce rioch (c), kenny dalglish, joe jordan, asa hartford, stuart kennedy, tom forsyth, archie gemmill, graeme souness
yedekler: sandy jardine, gordon mcqueen, don masson, willie johnston, jimmy blyth, lou macari, derek johnstone, john robertson, bobby clark, joe harper, kenny burns
teknik direktör: alistair macleod (sco)
netherlands: jan jongbloed (gk), jan poortvliet, ruud krol (c), wim jansen, rene van de kerkhof, willy van de kerkhof, rob rensenbrink, johan neeskens (dk. 10 johan boskamp), johnny rep, wim rijsbergen (dk. 44 pieter wildschut), wim suurbier
yedekler: piet schrijvers, dirk schoenaker, adri van kraay, arie haan, hugo hovenkamp, dick nanninga, pim doesburg, harry lubse, ernie brandts