stoke city, 29 eylül’de ilk kez bir türk takımı ile resmi bir maç yapacak. ama ingiliz ekibi, bundan 49 yıl önce türkiye’ye gelmişti. hem de efsane sağ açığı ile birlikte… mehmet ali çetinkaya yazdı.
tarih 8 mayıs 1962. istanbul ve tüm türkiye 20.30’da mithatpaşa’da oynanacak olan stoke city – fenerbahçe maçının sonucunu merak ediyor…
o yıllarda, şöhreti ya da “özel” bir durumu bulunan takımlar, ülke ülke dolaşmakta ve dostluk maçları yapmaktadırlar. ingiltere ikinci ligi’nde yer alan ve dünyanın en eski ikinci takımı olan “çömlekçilerin” özelliği ise, bünyelerinde bulunan 47 yaşındaki “sağ açıklar kralı” stanley matthews’dur.
israil’de yaptıkları maçların ardından 7 mayıs 1962’de istanbul’a gelen uçağın merdivenlerinden, üzerinde gri, kumlu bir elbise ve lâcivert bir kravat, başında nefti bir şapka taşıyan uzun boylu, zayıf yüzlü, kır saçlı matthews, ağır ağır inerken birden, çakan flâşların karşısında bir an durur. ve sonra mağrur bir eda ile başından şapkasını çıkarıp, kendisini karşılayanları selâmlar.
matthews, ayağının tozuyla mithatpaşa’yı gezer ve sahanın hem pürüzlü, hem toprak, hem de sert olmasından yakınır. sağ açık mevkisinin çim olmasına sevindiğini söyler. karşısında oynayacak olan sol beki sorar. rakibi özcan’ın 20 yaşında olduğunu öğrenince, “oo, çok genç. ikimiz de çıplak ayakla oynasak daha memnun olurum” der. türkan türker’e verdiği röportajda, daha uzun yıllar futbol oynamak istediğini belirtir. o sezon real madrid’in yaşlı bir takım olmasından dolayı şampiyon kulüpler kupası’nı benfica’ya kaybettiği eleştirilerine “ben futbolda yaş faktörünü kabul etmiyorum. benfica kolektif futboluyla maçı kazandı” diye cevap verir. profesyonel futbolculara, çok çalışmayı, çok antrenman yapmayı ve hayatlarını disipline sokmayı tavsiye eder.
ilginçtir, aynı günlerde türkiye, 38 yaşındaki lefter’in futbol oynamak için yaşlı olup olmadığını tartışmaktadır. halit kıvanç, matthews’a bu durumu sorar. matthews, “38 yaşında ha? benim için bebek sayılır. herhalde şu anda futbol hayatının en iyi yıllarını yaşıyordur. daha uzun yıllar futbol oynamasını tavsiye ederim. benim için en esaslı devre 50 yaşına vardığım devre olacaktır.” der…
lefter cezalı olduğu için stoke’a karşı forma giyemez. fenerbahçe maçı 89. dakikada şeref’in attığı kafa golü ile 1-0 kazanır. karşılaşmadan sonra namık sevik, “filmlerde gördüğümüz, hayat hikâyesini okuduğumuz. dünya sağ açıklar kralı, genç futbolculara taş çıkartırcasına gayretli ve arzuluydu” derken, gündüz kılıç, “1950’de izlediğim muhteşem oyuncunun güç kaybettiğini izlemek içimi burktu” diye yazar…
stoke, sonraki maçlarda, galatasaray’a 2-0 yenilir. fenerbahçe’yi 1-0 yener, altay’la izmir’de 1-1 berabere kalır ve matthews’un maçtan önce, “sonunda özlediğimiz çim bir sahada mücadele edeceğiz” dediği ankara 19 mayıs stadında gençlerbirliği’ni 1-0 yener.
akıllarda namık sevik’in, “‘matthews’i ben de seyrettim’ diyebilmek küçümsenecek hâtıra mıdır?” sözleri kalır.
50 yaşına kadar futbol oynayan ve “ingiltere liglerinde forma giyen en yaşlı futbolcu” ünvanını kazanan matthews, 55 yaşında teknik direktörlük yaptığı hibernians kulübünde de maça çıkar.
geçen sezonun başarılı isimlerinden olan, ancak bu sezon resmi maçlarda fazla şans bulamayan alman futbolcu hilbert, stoke city karşısında ilk 11'de sahaya çıkarak siftah yaptı.
stoke city'de ilk 11'de sahaya çıkan peter crouch, bir kez daha beşiktaş'ın rakibi oldu.
crouch, 2007-2008 sezonunda, uefa şampiyonlar ligi (a) grubu'nda beşiktaş'a tarihinin en ağır yenilgisini tattıran liverpool'un kadrosunda yer almıştı. ingiliz oyuncu, beşiktaş'ın 8-0 mağlup olduğu mücadelede 2 gole imza atmıştı.
beşiktaş teknik direktörü carlos carvalhal, uefa avrupa ligi'nde ingiltere'nin stoke city takımıyla oynanan karşılaşmada yine rotasyona gitti.
sezon başından beri bütün oyuncularını kullanmaya çalışan portekizli çalıştırıcı, spor toto süper lig'de medical park antalyaspor karşılaşmasına göre kadroda 7 değişiklik yaptı.
siyah-beyazlı takımın oynadığı son maça göre sadece ismail, necip, simao ve egemen ilk 11'deki yerlerini korurken, stoke city karşısında 7 farklı isim görev aldı.
kalede cenk'in yerine tecrübeli eldiven rüştü yer alırken, sakat ibrahim toraman'ın yokluğunda ise savunmada sivok yer aldı. son haftaların formda ismi sidnei yedek soyunurken, bu oyuncunun yerine de savunmanın göbeğinde egemen forma giydi.
bursaspor ile yapılan maçta kırmızı kart gören ve cezalı duruma düştüğü için medical park antalyaspor karşısında takımdaki yerini alamayan portekizli yıldız quaresma, bu akşamki maçla birlikte hem kaptanlığı devraldı hem de ilk 11'deki yerine geri döndü.
veli, mustafa, holosko ve ernst de bu maçta kenara çekilirken, carvalhal, bu oyuncuların yerine fernandes, aurelio, edu ve hilbert'e görev verdi. medical park antalyaspor maçında kadroda yer almayan ekrem de yedek soyundu.
jon walters' 77th-minute penalty earned the potters a victory that lifts them to the top of group e, with the black eagles having led early on.
stoke city fc came from behind to beat beşiktaş jk 2-1 and leapfrog their opponents at the top of uefa europa league group e.
substitute jon walters' 77th-minute penalty settled an entertaining contest that began with two early goals as roberto hilbert put the visitors ahead after 14 minutes and peter crouch equalised 60 seconds later. it was stoke's third home victory in their maiden uefa europa league campaign and continued this season's superb run at a ground where none of chelsea fc, liverpool fc and manchester united fc have managed a victory.
stoke's visitors in this competition will have to cope with an aerial bombardment the like of which they do not face in their domestic leagues, and carlos carvalhal's side had a let-off from the first corner when robert huth rose above rüştü reçber but failed to get his header on target.
the two opening goals underlined the contrast in styles. five beşiktaş players had touches as they worked the ball across the pitch before ricardo quaresma split the home defence with a cute pass behind huth. full-back hilbert, bursting into the space behind the german, stabbed a low finish past thomas sørensen.
the lively beşiktaş supporters – numbering some 1,700 – were not celebrating long as crouch made it 1-1. stoke's record signing has previous against beşiktaş, having struck twice in an 8-0 liverpool defeat of them in 2007, and he stuck out a long leg to steer the loose ball into the net after ryan shawcross had flicked on dean whitehead's corner.
although the visitors had a spell of possession at the start of the second period, stoke began making chances. rüştü turned a walters shot on to the crossbar, before shawcross and rory delap both flashed efforts over. quaresma's deflected shot looped on to the post at the other end but it was stoke who grabbed the winner, walters sending rüştü the wrong way from the spot after crouch went down under a tomáš sivok challenge.
1. stoke city fc...2...1...1...0...3...2...1...4 2. beşiktaş jk...2...1...0...1...6...3...3...3 3. fc dynamo kyiv...2...0...2...0...2...2...0...2 4. maccabi tel-aviv fc...2...0...1...1...2...6...-4...1
yardımcı hakemler: michael annonier (fra), emmanuel boisdenghien (fra)
4. hakem: jean-charles cailleux (fra)
çizgi hakemleri: olivier thual (fra), ruddy buquet (fra)
stoke: thomas sørensen (gk), robert huth, ryan shawcross (c), dean whitehead, matthew upson, rory delap, peter crouch, matthew etherington (dk. 51 jermaine pennant), ryan shotton, cameron jerome (dk. 59 jon walters), wilson palacios (dk. 61 glenn whelan)
yedekler: carlo nash (gk), marc wilson, andy wilkinson, diego arismendi
teknik direktör: tony pulis (wal)
beşiktaş: rüştü reçber (gk), ismail köybaşı, manuel fernandes, tomáš sivok, ricardo quaresma (c), roberto hilbert, mehmet aurélio (dk. 82 filip hološko), necip uysal (dk. 75 necip uysal), simão, edu, egemen korkmaz
yedekler: cenk gönen (gk), veli kavlak, mustafa pektemek, ekrem dağ, sidnei
teknik direktör: carlos carvalhal (por)
goller: dk. 14 roberto hilbert (0-1) dk. 15 peter crouch (1-1) dk. 78 [penaltıdan] jon walters (2-1)
sarı kartlar: dk. 43 matthew upson, dk. 83 jon walters (stoke city) dk. 77 tomáš sivok (beşiktaş)
rory delap'in uzun taç atışları öncesinde kendisine topu veren top toplayıcı aynı zamanda bir de havlu verdi. havlu ile topu iyice silen delap korner vari taç atışlarını yaptı.
maç boyunca stoke son derece etkili taç ve korner atışları kullandı.
stoke-beşiktaş maçında, kenar çizgilerinin daha iç kısmında bulunan ve üstü kapatılmaya çalışan yeşil çizgiler herkesin gözüne batmıştır. spiker emre tilev'in “bu çizgiler alt ligdeki takımların maçı için” dediğine bakmayın, işin aslı çok farklı.
ingiliz ekibi, ligde oynadığı maçlarda o yeşil çizgileri, avantaj yakalamak, etkili taç atışlarını öldürücü hale getirmek için kullanıyor. normalde saha ölçülerinde üst sınır 70'e 110, alt ise 60'a 90 metre. ingiliz federasyonu bu ölçüler içinde saha ölçülerini serbest bırakıyor ama uefa, 68'e 105'i mecbur kıldığı için dünkü garip görüntü ortaya çıktı.
maçtan dakikalar 7. dakikada etherington'un soldan kullandığı korner atışında ön direkte topla buluşan shawcross'un kafa vuruşunda, meşin yuvarlak yandan auta gitti. 13. dakikada quaresma, necip'den aldığı topu bekletmeden sağdan ceza alanına giren hilbert'e bıraktı. alman oyuncu ceza alanı içinde çaprazdan ayağının dışıyla meşin yuvarlağı filelere gönderdi: 0-1 15. dakikada etherington'un yine soldan kullandığı korner atışında shawcross'dan seken topu altı pasta önünde bulan crouch, meşin yuvarlağı filelere attı ve takımına 1-1'lik beraberliği sağladı. 18. dakikada sol çaprazdan yapılan ortada ceza alanı içinde topla buluşan jerome'nin kafa vuruşunda, meşin yuvarlak az farkla üstten auta gitti. 30. dakikada quaresma'nın sağ çaprazdan sert şutunda top yandan auta gitti. 32. dakikada huth'un sol çaprazdan sert şutunda meşin yuvarlak, direğin dibinden auta çıktı. 45. dakikada etherington'un sağdan kullandığı serbest atışta aurelio'nun ayağından seken top kornere gitti ve mücadelenin ilk yarısı 1-1'lik beraberlikle sona erdi. 60. dakikada palacios'un ara pasıyla topla buluşan walters, ceza alanına girdiği anda sert vurdu, ancak kaleci rüştü'den seken top yan direğe çarparak oyun alanına döndü. savunma daha sonra meşin yuvarlağı kornere atarak tehlikeyi uzaklaştırdı. 66. dakikada pennant'ın soldan kullandığı serbest vuruşta arka direkte topla buluşan shawcross'un kafa vuruşunda, meşin yuvarlak üstten auta gitti. 67. dakikada güzel hareketlerle rakip kaleye yönelen quaresma'nın sert şutunda, huth'tan seken top, yan direğe çarparak oyun alanına geri döndü. stoke city savunması daha sonra tehlikeyi uzaklaştırdı. 71. dakikada pennant'ın sağdan ortasında ceza alanı içinde egemen'den seken topu arka direkte yakalayan delap'ın sert şutunda, meşin yuvarlak direği sıyırarak auta gitti. 72. dakikada whelan'ın ceza alanı önünden sert şutunda, top yandan auta çıktı. 77. dakikada pennant'in sağdan kullandığı kornerde ceza alanı içinde sivok ile mücadele eden crouch yerde kalınca, hakem gautier penaltı noktasını gösterdi. 78. dakikada penaltı atışını kullanan walters, meşin yuvarlağı filelerle buluşturarak takımını 2-1 öne geçirdi. 81. dakikada simao'nun pasıyla ceza alanı içinde sol çaprazda topla buluşan edu'nun sert şutunda, meşin yuvarlak kalecide kaldı. beşiktaş, stoke city'e 2-1 mağlup olarak, grubundaki ilk yenilgisini aldı.
