tarih: 17 haziran 1994 cuma, dallas / cotton bowl seyirci: 56247 hakemler: peter mikkelsen (danimarka), carl johan meyer christensen (danimarka), roy pearson (ingiltere)
ispanya: jose santiago canizares ruiz, miguel angel nadal homar (kaptan), albert ferrer llopis, rafael alkorta martinez, abelardo fernandez antuna, sergi barjuan esclusa, jon andoni goikoetxea lasa, juan guerrero lopez (40 jose luis perez caminero), fernando ruiz hierro, luis enrique martinez garcia, julio salınas fernandez (63 felipe minambres fernandez) teknik direktör: javier clemente (ispanya)
güney kore: choi in yung (kaptan), hong myung bo, kim pan keun, park jung bae, shin hong gi, noh jung yoon (73 ha seok ju), choi young il, lee yung jin, kim joo sung (58 seo jung won), ko jeong woon, hwang sun hong teknik direktör: kim ho kon (güney kore)
goller: julio salinas (ispanya) 51, goikoetxea (ispanya) 55, hong myung bo (güney kore) 85, seo jung won (güney kore) 90
ilk basımı 2004 olan islam çupi'nin "olaylar, sağbekin lahana dolmasını yemesiyle başladı" kitabından;
top okyanus ötesine düştü
futbolun 21. yüzyılda hangi pencereden dünyaya hangi taze soluklan, hangi bakış zenginliklerini getireceğini şimdiden kestirmek aceleye getirilmiş ve zorlanmış bir falcılık olarak görülüyor.
futbolun dünya kupası resitali olarak 1994 yılında hep konser verdiği klasik sahnelerden ilk defa amerika'ya taşınması, bu oyunun değişmez yerlerden yeni bir mekâna nakledilmesi, bildik bir semt dükkânının gözyaşları kayganlığında kepenklerini kapaması demektir.
futbolu bir asırdan daha fazla hayatının en büyük yaşama ve eğlenme sebebi yapmış, hayatını bu oyunla bir ortak makinenin içine sokmuş ve avrupa ile latin amerika'nın bu vazgeçilmez tiryakiliğinden soyunup 1994 yılında amerikalıların yakıp tüttürdüğü bir kızıldereli çubuğu haline gelmesi, nikotin dumanı trafiğinden bugüne kadar uygulanmış en tutarsız içkiciliktir.
* * *
alışkanlıkları ile heyecanı, oturmuşluğu, keyif dozu yaygınlığıyla eski dünyanın simgesi haline gelmiş futbolun, insanı ile reddedici ve inkarcı tesisleriyle çelişkili toprağı ve suyu ile kavga edeceği kesin, amerika'nın uçsuz bucaksızlığına terkedilmesi bir bakıma karaköy meydan'ında kovbay filmi çevirmeyi düşünmek kadar zihinsel bir gaftır.
milano'nun bir ismi corsa öteki ismi magenta. millano'nun corsa magenta'sında gittiğimiz rami kışlası azmanı bir militer binanın üç beş odasında kurulu basın merkezinden yazıyı sigaralı yazarı adam için izmarit söndüren tablo yoksa, bir sessizlik mesleği olan yazı dokumak sanatını icra etmeye çalıştığın yerde bütün polisler atari makinelerinin kadranında şekil kıyametleri için ciyaklı viyaklı ışıkların birini yakıp sündürüyor ve tüm maviden olma hostesler çiklet gibi patlayan gürültülü italyancalarını birbirlerinin kulaklarına ısrarla servis ediyorlarsa, 1994 yılında amerika'da yapılacak dünya kupasının final manzaralan italya'da içine düştüğüm sıkıntı ruletine artan dev helezonları olarak beynimin hava limanlarında daha sık iniş kalkışlar yapacaktır.
* * *
bu kissinger bir dolu yıl amerika'nın dışişleri bakanı olarak dünyanın hangi ülkesinde hangi siyasal cimnastiği istediyse onu yapardı. mantar tabancası hediye ettiği yerlerde kuru gürültü, top, tüfek, havan, obüs postaladığı yerlerde ise kıyametler koptu.
şimdi italya'da futbolun peşinde bir ahir zaman top jigolosu gibi dolaşıyor. çizmede hangi kentin stadı futbol için açılacaksa kurdelayı kesen ustura uzmanı kissinger.
politikada mekik diplomasisinin uzmanı olan kissinger şimdi de arkasında çöreklenen dev amerikan kartellerinin, sponsor kasalarını açmış bir maymuncuk becerisi ile futbol topunu avrupa ve latin amerika'ya yüzyıldan fazla açık kapılarını kapayıp meşin yuvarlağa yeni bir bilet verdi.
top 1994'te amerika'dadır artık.
kissinger dünya dışişleri teknik direktörlüğünden dünya futbolunun antrenörlüğüne düştü.
böyle bir düşüşe kaç yıldız verirseniz veriniz artık.
30 haziran 1990
not: 94 dünya kupası açılışındaki 2 maçtan biri olduğu için bu maça yazdım...
ilk basımı 2002 olan christian eichkler'in "futbolun beceriksizleri ansiklopedisi" kitabından;
şarkıcı olmak da futbol sakatlığı geçirmeyeceginiz anlamına gelmez: john secada 1994 abd dünya futbol şampiyonasında sakatlanan ilk "oyuncuydu" -üstelik başlangıç düdüğü çalmadan.- top şarkıcısı açılış töreninde abd milli marşını okuyordu; milyarlarca televizyon seyircisinin gözü önünde sahnedeki bir delikte aniden kayboldu. deliğe düşen secada şarkısına delikte kahramanca devam etti, hastaneye kaldırılıncaya dek. kürek kemiğinin kırıldığı anlaşıldı.
yardımcı hakemler: carl-johan meyer christensen (den), roy pearson (eng)
spain: santiago canizares (gk), albert ferrer, abelardo, fernando hierro, goikoetxea, julen guerrero (dk. 46 jose luis caminero), sergi, rafael alkorta, julio salinas (dk. 63 felipe minambres), miguel angel nadal (c), luis enrique
yedekler: andoni zubizarreta, jorge otero, jose camarasa, pep guardiola, jose maria bakero, txiki beguiristain, juanele, voro, julen lopetegui
teknik direktör: javier clemente (esp)
korea republic: choi in young (gk)(c), kim pan keun, park jung bae, lee young jin, shin hong gi, noh jung yoon (dk. 73 ha seok ju), kim joo sung (dk. 59 seo jung won), ko jeong woon, choi young il, hwang sun hong, hong myung bo
yedekler: chung jong son, lee jong uwa, an ik soo, choi dae shik, cho jin ho, gu sang bum, choi moon sik, park chul woo, lee woon jae
teknik direktör: kim ho (kor)
goller: 1-0 julio salinas (esp) 51' 2-0 goikoetxea (esp) 55' 2-1 hong myung bo (kor) 85' 2-2 seo jung won (kor) 90'
sarı kartlar: luis enrique (esp) 24', kim joo sung (kor) 37', choi young il (kor) 61', jose luis caminero (esp) 71'