bu maçta aklımda kalan en önemli olay; maçın 14. dakikasında sakatlanan kaptan ümit bozkurt'un kaleci damir'e topu dışarı atmasını işaret edip seke seke çizgiye doğru gittiği anda, sezon başında beşiktaş'a transfer olan okan koç'un dışarı çıkmak üzre olan topu alıp sağ kanattan önüne çıkan "sakat" ümit bozkurt'u "geçip" orta yapması ve ortaya ilhan mansız'ın vurup beşiktaş'ı 1-0 öne geçirmesi ve seyirciler dahil herkesin şaşkınlıkla pozisyonu izlemesiydi. trübünlerde bu golün iptal edileceğini düşünürken gol verildi ve zaten 02-03 sezonundan dolayı inancımız olmayan hakemler daha maçın başında maçı bitirdiler...
sakat oyuncuyu çalımlayarak "herkezin kolay kolay yapamayacağı bir kahramanlığa imza atan" okan koç, golden sonra lucescu'nun elini öperken eminin gurur duyuyordu...
yukarıdaki anıyı ben de çok net hatırlıyorum, şaka gibiydi çünkü. unfair play'in bu kadarı olamaz artık dedirtecek kadar nahoş ve saçma bir durumdu.
bir de o zamanlar maraton bu tip maçlarda biz gençlerbirliği taraftarlarına kapatılıp misafir takımın taraftarına tahsis edildiği için bu maçı gecekondudan (kale arkası) seyretmiştik. dolayısıyla okan koç'un bu haksız golü önümüzde gerçekleşmişti.
hakemler : erol ersoy, koray gençerler, mustafa emre eyisoy
gençlerbirliği : damir botonjic, filip daems, abd el-zaher el-saka, mustafa özkan (dk. 80 ali cansun begeçarslan), souleymane youla, ümit bozkurt (dk. 15 baki mercimek), josip skoko, ali tandoğan (dk. 85 mustafa gürsel), deniz barış, serkan balcı, veysel cihan
teknik direktör : ersun yanal
beşiktaş : oscar eduardo arce cordoba, antonio carlos zago, ronaldo guiaro, emre aşık, tayfur havutçu, okan koç, federico giunti, ibrahim üzülmez, tümer metin (dk. 67 ahmet yıldırım), daniel gabriel pancu (dk. 58 ahmed hassan kamel), ilhan mansız (dk. 90 sinan kaloğlu)
tanıl bora'nın "karhanede romantizm: futbol yazıları" adlı kitabında bulunan "bir taraftar zanaatı: eski gençlerlileri izlemek" başlıklı yazısından;
tam ayrılık
her türlü bağımızı kestiğimiz oyuncular... kavga dövüş ayrılan, rakip bir takımın formasıyla karşımıza çıktığında da mahsus düşmanca bir edayla davrananlar... ali eren, bu tipin klasik örneği olarak anılmaya devam ediyor. ankara'daki bir beşiktaş maçındaki davranışıyla (ümit bozkurt'un değiştirilmesi için taca vurulan topu sürüp gol ortası yapışı, sonra da "safa yatışıyla") okan koç da, bizdeki iyi anılarını silen bir "performans" gösterdi.
cem can'ın "fair play yemin istemez: fan-etik yazıları" kitabından;
fair play'i tartışmak
ümit, sağ kanattan güzel bir kavisle süratlice gelen topu da kokuyu alan ilhan'ın kaleye yaptığı direkt gol koşusunu da biraz şaşkınlıkla gördü, sekerek iki adini koşmaya çalıştı ancak acı yüzünden durmak zorunda kaldı» ilhan sayıyı yaptı: 1-0
bu süreç sonradan çok tartışıldı, fair play maçta olduğundan çok tartışılırken kaybetti...
golü akladılar ancak bilmedikleri fair play'i istedikleri kılığa soktular.
fair play hakça ve kurallar içinde ve saygılı davranmayı gerektiren bir ahlaki yaklaşımdır. bir ideal anlayışıdır. buna karşılık sonuca dönük futbolun çıtası biraz daha düşüktür, yalnızca hakemin düdük teriyle belirlenen "kurallı oyun" çerçevesinde galip gelmeyi amaçlar: hakem düdüğünü çalmadığına göre, ilhan'ın attığı gol bu perspektiften bakınca hakça atılmıştır.
sonuca dönük futbol dünyasında, tamamen içeriğe dair bir yaklaşım öneren fair play genel kural değil bir istisnadır. zorunluluk yüzünden değil, kişinin tamamen bağımsız irade ile gönüllü olarak uyduğu bir anlayıştır. bu perspektiften de ilhan'ın golü buz gibi goldür ama fair play'i tartışır gibi yaparken eylemin dışıml;iki kişiler arasından "suçlu" tespiti yapanlar fair play'deki "kişisel tercih" boyutunu hiç kavramayarak aslında fair play'in özünü çarpıttılar.
fair play'e olmadan da futbol oynanabilir ancak fair play'e uygun olmayan davranışların da fair play gibi kabul edilmesi bambaşka bir konudur: fair play, bir yüksek kuttur urunudur. futbolda görülmesi istisnai ise, futbolcularda da görülmesi istisnaidir. rakibin şanssızlıklarından, karşılaşılan fırsatlardan avantaj sağlamamayı tercih etmekle ilgili bir konudur. büyük bir fırsatın görülmediği durumlarda topu taca atmak, sakatlanan rakibe yardım etmek insanın içini ısıtır fakat en güzel fair play örnekleri, galibiyetin gösterişine ve mağlubiyetin yıkıcılığına rağmen, çevre baskısı ve sosyal inançlar ne kadar güçlü olursa olsun ödenecek bedelleri göze alarak oluşan fırsatları kullanmayanlar sergiler.
beşiktaş'ın golü kurallara uygundur ama ele geçen fırsattan kendi isteği ile vazgeçen de olmamıştı, değil mi?
beşiktaş, gençlerbirliği'ni 2-1 yendi. maçın 14. dakikasında ilhan mansız, beşiktaş'ı 1-0 öne geçirdi. 37'de tümer'in vuruşunda direkten dönen top el saka'ya çarparak ağlara gitti; fark 2'ye çıktı. ikinci yarıda rakibine baskı kurmaya başlayan gençlerbirliği 51'de yula ile farkı 1'e indirdi ancak geri kalan dakikalarda başka gol olmadı. 3 puanı hanesine yazan lider beşiktaş'ta 65'inci dakikada emre ikinci sarı karttan kırmızı kartla oyun dışı kaldı.
ilk yarı
14. dakikada sakatlanan ümit'in değiştirilmesi için topu taca atmak isteyen kaleci damir'in uzun degajında topu kapan okan, gençlerbirliği ceza alanının sağ tarafına dek sokulduktan sonra kale alanı içinde uygun durumda olan ilhan'a pasını aktardı. bu futbolcu, topun gelişine vurarak, kaleci damir'in sağından filelerle buluşturdu:1-0.
22. dakikada skoko sol taraftan serbest atış kullandı. bu futbolcunun ceza alanına gönderdiği topa veysel vurmak isterken yere düşünce meşin yuvarlak boşta kaldı. ceza alanında yaşanan karambolden gençlerbirliği oyuncuları yararlanamadı.
25. dakikada baki, orta alan çizgisinin sağ tarafında topa basıp düşünce topu pancu kaptı. bu futbolcu topla ceza alanına girdi, ancak sol çaprazdan şutunda top yandan auta gitti.
26. dakikada youla'nın pasında beşiktaş ceza alanında topla buluşan filip, son çizgiye inerken ortasını yaptı. üst direkten dönen topu savunma oyuncuları uzaklaştırdı.
37. dakikada topla ceza alanında buluşan tümer'in vuruşunda, direkten dönen top el saka'ya çarparak filelere gitti: 2-0.
ikinci yarı
48. dakikada serkan'ın ceza alanı içine aşırttığı topa youla vuramayınca, kaleci cordoba topu uzaklaştırdı.
51. dakikada filip'in pasında topla ceza alanında buluşan youla'nın sert şutunda, top kaleci cordoba'nın üstünden ağlarla buluştu: 2-1.
56. dakikada filip'in serbest atıştan ceza alanına gönderdiği topudeniz kafayla youla'ya indirdi. bu futbolcu yine kafayla ali tandoğan'a pasını aktardı. ali tandoğan'ın vuruşunda, top auta gitti.
68. dakikada youla'nın beşiktaş ceza alanında kafayla mustafa özkan'a indirdiği topa bu futbolcu vurmakta gecikince, takımını mutlakbir golden etti.
71. dakikada el saka'nın sağdan ceza alanına ortaladığı topa mustafa özkan kafayı vurdu. ağlara gitmekte olan topu kaleci cordoba uçarak yumrukla kornere attı.
82. dakikada filip'in ortaladığı topu ali tandoğan, el saka'ya indirdi. bu futbolcunun çok sert vuruşunda, kaleci cordoba'yı geçen top yan ağlarda kaldı.
84. dakikada ali cansun, deniz'i kaçırdı. bu futbolcunun kale çizgisi üzerinden yaptığı ortaya, cordoba müdahale edemedi. boşta kalan topa gençlerbirliği oyuncuları da dokunamayınca meşin yuvarlak auta gitti ve karşılaşma beşiktaş'ın 2-1 üstünlüğüyle sona erdi.
gençlerbirliği: damir ***, ümit * (dk. 15 baki **), el saka **, filip ***, deniz ***, ali tandoğan ** (dk. 86 mustafa gürsel ?), serkan ***, skoko ***, veysel *, youla **, mustafa özkan ** (dk. 80 ali cansun *)
beşiktaş: cordoba **, zago ***, ronaldo ***, emre **, tayfur **, okan ***, giunti **, tümer ** (dk. 67 ahmet yıldırım **), ibrahim *, pancu ** (dk. 58 ahmed hassan **), ilhan ** (dk. 89 sinan ?)
goller: dk. 14 ilhan, dk. 37 el saka (kendi kalesine), dk. 51 youla
sarı kartlar: dk. 18 ronaldo, dk. 54 emre aşık, dk. 55 giunti, dk.83 cordoba (beşiktaş), dk. 44 baki, dk. 74 el saka (gençlerbirliği)
yardımcı hakemler: koray gençerler, mustafa emre eyisoy
4. hakem: musa eryılmaz
gözlemci: kadir tozlu
gençlerbirliği: filip daems, abdel zaher ahmed mohamed hassan elsaka, mustafa özkan (dk. 77 alicansun begeçarslan), souleymane youla, ümit bozkurt [sakatlandı] (dk. 13 baki mercimek), josip skoko, botonjic damir, ali tandoğan (dk. 83 mustafa gürsel), deniz barış, serkan balcı, veysel cihan
yedekler: erkan özbey, nihat baştürk, marcel mbayo kibemba, bora sevim
teknik direktör: ?
beşiktaş a.ş.: oscar eduardo cordoba arce, emre aşık, tayfur havutcu, ronaldo guiaro, daniel gabriel pancu (dk. 54 ahmed hassan kamel), ibrahim üzülmez, federico giunti, ilhan mansız (dk. 89 sinan kaloğlu), carlos antonio zago, tümer metin (dk. 65 ahmet yıldırım), okan koç
yedekler: yasin sülün, ümit aydın, ramazan kurşunlu, serdar topraktepe
