ilk basımı 2004 yılında olan halit kıvanç'ın "futbol! bir aşk..." kitabından;
1998 dünya kupası öncesinde ay-yıldızlı takım hesabına epey ümitliydik. nasılsa finallere giderdik de... ilk turda elenirsek, orada oynama şerefiyle yetinip dönebilirdik. fakat o şansa da erişemeyecek, eyfel kulesi önünde fotoğraf bile çektiremeyecektik. brüksel'de belçika'ya boyun eğiyor, ama ardından "yemlik" san marino'yu gol yağmuruna tutuyorduk. 7-0 kazandığımız maçın, unutulmayacak ismi, "bir milli maçta dört gol atma" onuruna erişen oktay derelioğlu (bjk) idi. oktay, 1924'te finlandiya'yı 4-2 yenerken dört golü de atan zeki rıza sporel (fb)'den tam 72 yıl sonra, bu rekoru egale etme mutluluğuna erişiyordu. elemelerde galler'le 0-0 beraberlik, biraz yüzümüzü buruşturacak, ama ardından bursa'da hollanda'yı yenerek zafer nidaları atacaktık. bunca yıl maç seyrederim daracık bir tribün köşesinde birbirimizin neredeyse sırtına bakarak seyrettiğimiz maçta, hakan şükür'ün ikinci yarı başındaki o nefis golünde nasıl öyle havaya sıçradığıma kendim bile inanamamıştım. ne var ki "bir iyi-bir kötü" gidişe dur diyemiyor, ardından belçika'ya, hem de kendi evimizde 3-1 yeniliyorduk. sonra yine bir zafer: ali sami yen'de on gollü maçta fazlasını atan biz olacak ve galler'i 6-4 gibi basketbola selam gönderen bir sonuçla altedecektik. neyse sırada san marino vardı, böylece peşpeşe iki maç kazanmış olacaktık. bu seferki san marino tarifemiz, 5-0'dı. ancak hollanda ile olan son maçımızı, oyuna başladığımız gibi 0-0 bitirince... paris sefamız da başlamadan bitiyordu. oysa pekâlâ başarılı rakamlar vardı bizim hanemizde... sekiz maçtan dördünü kazanmış, ikisinde de yenişememiştik. öte yandan kalemize giren yedi gole karşılık tam yirmi bir gol atmıştık. eski dünya kupası elemelerin oranla güzel bir averajdı bu... kaybettiğimiz iki maçtan birini galip bitirebilseydik...
ay-yıldızlı ekibimiz, 11 ekim'de deplasmanda karşılaşacağı hollanda maçına umutla bakıyor. teknik direktör denizli, ''hollanda'yı bir kez daha yeneceğiz.'' dedi.
hedef galibiyet
a milli takımımız dün 18 kişilik kadrosuyla almanya'da kampa girdi. hollanda 11 ekim'de oynanacak dünya kupası eleme grubu son maçı için kamp yapacak olan takımımızda tek hedef galibiyet olacak. teknik direktör mustafa denizli, ‘‘bursa'da yendiğimiz hollanda'yı bu kez de devireceğimize inanıyorum. bu maçı kazanıp, belçika-galler karşılaşmasının sonucunu bekleyeceğiz.’’ dedi.
aechen’la maç
beşiktaş maçında sakatlanan istanbulspor'un yıldız futbolcusu sergen, aday kadrodan çıkarıldı. bu akşam saat 19.00'da üçüncü lig ekibi alemannia aachen ile aachen tivoli stadı'nda hazırlık maçı oynayacak olan milliler, perşembe gününe kadar hazırlıklarını burada sürdürüp daha sonra hollanda'ya geçecekler. bu arada aachen'le yapılacak özel maçta, ırkçılığa karşı gösteriler yapılacak.
milli takımlar teknik direktörü, ‘‘oyun süresince bazı prensiplere sadık kalacağız. öncelikle sahada rakibe hiç boş alan bırakmayacağız. futbolcularım kafalarındaki sorunları silerse, hollanda karşısında yeni bir coşkuyu tekrar yaşarız’’ dedi.
çok hassaslar
millileri hollanda maçının heyecanı sardı. mustafa denizli, türk futbolcusunun çok hassas ve duygulu olduğunu vurgulayarak, ‘‘özellikle f.bahçe ve g.saraylı futbolcuların morallerini düzeltmek için seferber olduk. kafalarından sorunları silerlerse hollanda maçında sevinç ve çoşkuyu yeniden yaşarız’’ derken, bir yandan da maç taktiğini ezberletiyor.
prensipler
denizli, hollanda maçının her dakikasında ve sahanın her bölgesinde dikkati elden bırakmayacaklarını, rakibin deneyimli bir ekip olduğunu ve her hatadan rahatlıkla yararlanabilecek bir teknikle donatıldığını belirterek, ‘‘oyun süresince bazı prensiplere sadık kalacağız ve bunlardan asla vazgeçmeyeceğiz. başarıyı ancak böyle yakalarız’’ dedi.
yardımlaşma
denizli daha sonra şöyle konuştu: ‘‘öncelikle sahanın hiçbir bölgesinde rakibe boş alan bırakmayacağız. bunun için de çok koşmamız ve yardımlaşmamız gerek. bu maçta futbolcularımdan büyük özveriler bekliyorum. söylediğim gibi topun oynandığı bölgede çok adam bulundurup, hollanda'yı rahatsız edeceğiz. sonra da vuracağız.’’
disiplin önce gelir
disiplinin, oyun planının bir başka prensibi olduğunu da belirten denizli şöyle devam etti: ‘‘doksan dakika süresince, daha önce tasarladıklarımızı aynen uygulayacağız. disiplinden bir an olsun uzaklaşmamız, telafisi zor durumlara düşmemize neden olabilir. rakibimize basit fırsatlar vermemeye özen göstereceğiz.’’
90 dakika göz hapsi
denizli, hollanda takımının oyun içinde çok rahat bazı varyasyonlar yapabildiğini de hatırlatarak, ‘‘buna çok dikkat edeceğiz. hollanda, oyunun her anında kolayca taktik değişikliği yapabilecek kalitede bir takım. burada da bana büyük görevler düşüyor. ben kenardan, futbocularım da sahada bu takımı hep göz hapsinde tutacağız’’ diye konuştu.
3’er milyar prim
a milli takım futbolcuları hollanda'yı yenerse 3'er milyarlık prime hak kazanacaklar. milli takımlar sorumlusu şeref has ve haluk ulusoy farklı galibiyet halinde bu primin artacağını ifade ederek, futbolculara moral dopingi yaptıklarını açıkladılar. hollanda'ya dün gelen milliler, otelde dinlenmeye çekilirken, teknik direktör denizli akşam idmanını iptal etti.
biz hollanda önünde zafer ararken, kulağımız belçika-galler maçında olacak
fransa 98'e katılma mücadelesi veren ay-yıldızlı ekibimiz, bursa'da 1-0 yendiği hollanda ile bu kez amsterdam'ın arena stadı'nda saat 21.00'de karşı karşıya geliyor. millilerimiz sahadan galip ayrılıp, belçika'nın puan kaybetmesini bekleyecek...
galibiyet yetmiyor
a milli futbol takımımız, bu gece tarihindeki en önemli sınavlardan birine daha çıkıyor. ay-yıldızlı ekibimiz fransa 98 vizesini daha önce alan hollanda ile rakip sahada karşı karşıya geliyor. millilerimizin dünya kupası finalleri şansını sürdürebilmesi için hollanda'yı yenmesi, belçika'nın da galler'e puan kaptırması gerekiyor.
hakemler isveçli
ay-yıldızlı ekibimiz, bursa'da hakan şükür'ün golüyle 1-0 galip geldiği maçın rövanşında hollanda ile amsterdam'ın arena stadı'nda kozlarını bir kez daha paylaşacak. isveçli leif sundell, ıngemar larsson ve stefan wittberg hakem üçlüsünün yöneteceği maç türkiye saati ile 21.00'de başlayacak ve tgrt'den naklen yayınlanacak.
hollanda
van der sar- reiziger, stam, frank de boer- numan (overmans), winter, bergkamp, seedorf, cocu- kluivert, ronald de boer.
türkiye
rüştü- fatih, selim (rahim), alpay- ilker, mehmet (oğuz), tayfur, vural, abdullah- hami, hakan şükür.
millilerin 326. sınavı
a milli futbol takımımız, 326. sınavını bu gece hollanda karşısında veriyor. ay-yıldızlı ekibimiz bugüne kadar yaptığı 325 resmi ve özel karşılaşmadan 102'sini kazanırken, 70 maç berabere bitti, 153 kez de sahadan yenik ayrıldı. milli takımımız rakip fileleri 392 kez havalandırırken, kalesinde de 560 gol gördü.
türkiye, hollanda ile bugüne kadar 5 kez karşı karşıya geldi. bu maçlardan 2'sini kazanırken, 1 maç berabere bitti. 2 maç da hollanda'nın galibiyeti ile noktalandı. millilerimiz, hollanda'yı 4 mayıs 1958'de amsterdam'da metin oktay'ın golleriyle 2-1 ve 2 nisan 1997'de bursa'da hakan şükür'ün golüyle 1-0 mağlup etti.
belçika-galler
a milli takımımızın fransa 98 şansını yakından ilgilendiren 7 grup'taki diğer önemli maçta ise belçika, galler ile karşı karşıya gelecek. halen grupta ikinci sırada bulunan belçika'nın iddiası olmayan galler ile brüksel'deki mücadelesi saat 21.00'de başlayacak.
penaltıyı hami atacak
milli takımlar teknik direktörü mustafa denizli, dün hami ile yaklaşık 1 saat süren bir toplantı yaptı. denizli, hollanda maçında kazanılacak frikik ve penaltıların hami tarafından kullanılacağını belirtti. hami ise formda olduğunu ve hollanda'ya mutlaka gol atacağını söyledi.
ay yıldızlılar, dünya kupası grup elemelerinde belçika'ya kaptırdığı puanların kurbanı oldu. milliler ilk maçta bursa'da yendiği hollanda karşısında deplasmanda da hatasız oynadı. hakem, bir penaltımızı vermedi.
hollanda: van der sar (**)- reiziger (**) (dk.79 van hooijdonk *), stam (***), frank de boer (***), numan (***), cocu (**), winter (***), bergkamp (**), kluivert (***), seedorf (**) (dk.69 van gastel **), van bronckhorst (**) (dk.53 overmars **)
yedekler: bogarde- goey
türkiye: rüştü (***)- fatih (****), selim (****), alpay (***)- ilker (***) (dk.78 celil **), tayfun (***), oğuz (***) (dk.84 mehmet), tayfur (***), abdullah (***)-arif (***) (dk.88 hami), hakan şükür (***)
yedekler: volkan- vural, hakan ünsal, turan sarı kart: alpay
puan işe yaramadı dünya kupası elemelerinde 7. grup'ta mücadele eden a milli takımımız, amsterdam'daki maça kontrollü başladı. özellikle defanstaki fatih ve selim'in hatasız oyunları ay yıldızlılara moral verdi. grup lideri hollanda, beklemediği bu oyun karşısında etkisiz kaldı. ancak aldığımız bir puan bize sadece prestij kazandırdı.
alkışlar fatih ve selim için
defansın hollanda'ya geçit vermediği maçta, kalecimiz rüştü de futbol yaşamının en rahat maçlarından birini oynadı. orta alanda görev yapan ilker, abdullah, oğuz, tayfun ve tayfur da mücadeleci futbollarıyla alkışlandı. denizli'nin bu maçta oynatmayı planladığı rahim ise ayak bileğindeki sakatlık geçmediği için yedeğe çekildi. yerine selim'e görev verildi.
milli takım, dünya kupası eleme grubundaki son maçında fransa 98 hayallerine hollanda'da hüzünle veda etti. grup lideri hollanda'yı bursa'daki ilk maçta deviren, dün akşamki rövanşta da neredeyse hiç hatasız oynayarak rakibinden 0-0'lık skorla bir puan alan ay yıldızlı ekip, daha önceki iki karşılaşmada belçika'ya kaptırdığı puanların kurbanı olarak dünya kupası finallerine katılma hakkını kaybetti.
18. dakikada oğuz'un pasıyla hareketlenen tayfun sol kanattan kontratak başlattı. stam'ı geçti. topu alpay'a bıraktı. bu futbolcunun sert şutu kale yerine auta gitti.
32. dakikada winter'in pasıyla ceza alanında topu kontrol eden cocu'nun sert kafa vuruşu üstten auta çıktı.
36. dakikada oğuz, sağ kanatta ilker'i kaçırdı. bu futbolcunun ceza sahasına yaptığı ortayı hakan ve arif seyredince rakip defans topu uzaklaştırdı. ilk yarı golsüz sona erdi.
50. dakikada sağ kanattan arif, oğuz'dan aldığı pasla ceza alanına kadar girdi. hakan'a pas vereceği anda reiziger tarafından belinden çekilerek düşürüldü. milli takım oyuncularının penaltı itirazına hakem devam işareti verdi.
51. dakikada bergkamp, seedorf'un pasıyla ceza alanı üstünde topu kontrol etti. defansı karşısına alarak sol kanada girdi. sert şutunda top rüştü'de kaldı.
52. dakikada oğuz sağ kanattan hakan'a nefis bir pas çıkardı. bu oyuncu rakibini ters köşeye götürdü fakat top kontrolünü kaybedince kaleci tehlikeyi uzaklaştırdı.
58. dakikada arif'in sağdan pasında topu takip eden tayfur'un yaklaşık 35 metreden vurduğu sert şutta top kalecide kaldı.
63. dakikada sol kanattan numan köşe gönderine kadar indi. kale ağzına yaptığı ortada top defans ve rüştü'yü geçti, kluivert meşin yuvarlağa yetişemedi.
68. dakikada overmans sol kanattan ceza alanına indi. pasında topu takip eden kluivert'in sert şutunda rüştü başarılıydı.
ilerleyen dakikalarda milli takım, hollanda kalesinde beklediği golü bulamayınca maç başladığı gibi golsüz sona erdi.
hollanda'ya gelirken, ‘‘ya tutarsa’’ hesapları içindeydik. ben oldum olası başkalarının ayağına bakıp, ‘‘ben birşey yaparım’’ diyen takımdan yana olmadım. zaten kara haber çabuk ulaşır derler, belçika'dan da gol haberleri gelince gazozun gazı kaçtı.
ama dün akşamki takımın oyuncularını canı gönülden kutluyorum, tabii hocalarını da. çok iyi düşünülmüş, ince hesapları yapılmış bir gece yarattılar.
ne göbeği, ne kenarları açmadan bir topa üç kişi gidip, canı yürekten oynayarak, gurbetçileri utandırmadılar. hepsine helal olsun. kimseyi birbirinden ayırmak istemiyorum ama selim'le fatih'i ayrı bir yere koyuyorum.
aferin bu iki çocuğa. dünya çapındaki adamlarla oynadılar, hata oranları sıfıra yakındı. alpay'a birşeyler söylemek istiyorum.
yapma be alpay
bak alpay, bir maçta da kart görme, inan senin gözünün önünde bir dişimi kıracağım. yapma be kardeş, sarı kart ceza kartı, kredi kartı değil. maçın hakemi bu işin üstadı. hiç pozisyon hatası yapmadan, hem de öyle fazla koşmadan topun hep yanında oldu. yalnız arif'e çalmadığı bir düdük var ki, yüzde bin penaltı. pozisyonun da çok yakınındaydı, niye çalmadı bilinmez.
neticede bir turnuva oynadık. bizim esas rakibimiz belçika'ydı. iki maçtan birini kazanmış olsak, fransa hazırlığını biz yapardık. ama olmadı. tecrübe denen şey, sezon yol aldıkça kazanılır.
bundan ders alalım. adamlar bir stat yapmışlar, ben bu yaşıma geldim böyle birşey görmedim. sanki stat değil diskotek. muhteşem bir futbol akşamı yaşadık.
hollanda milli takımı'nın gücünü biliyoruz. biz değil dünya biliyor. sahaya çıkan 11'in dışında 5 tane yedeği var. 4 tanesi milan'da, arsenal'da, nottinham forrest'te ve chelsea takımlarında oynuyorlar. ama biz bu takıma karşı gerçekten çok iyi mücadele ettik. haddimizi bilerek oynadık. türk futbolcusu belli bir görev anlayışı içinde oynarsa, genelde başarılı oluyor. işte size dün akşamki maç örnek olsun. ve tabii türkiye'deki tüm antrenörlere.... fatih ve alpay, hollanda milli takımı'nın iki ileri oyuncusu kluivert ve bergkamp'a yakından markaj yapınca, defansta ilk kez oynayan selim, defans derinliği meydana getirdi ve o alanı çok iyi muhafaza ettik. orta sahada oğuz gecenin yıldızıydı. tayfun ve tayfur da öyle... zaten orta sahamız, defansımız ve kanatlarda oynayan ilker ve abdullah, istenilen düzeyde oynamamış olsaydı, dün akşamki maçtan beraberlikle ayrılmamız mümkün olmazdı. size bir soracağım. türk milli takımı kalecisinin, siz türkiye'deki maçlar da dahil bu kadar rahat oynadığını, yüzde yüz pozisyonlarla karşı karşıya kalmadığını ve büyük kurtarışlar yapmadığına rastladınız mı? ben sizin yerinize cevap vereyim. hayır... defansımız o kadar akıllı oynadı ki, rüştü sadece ve sadece bir iki yanlış çıkışının dışında yan topları toplayınca hollanda takımı'nın gol atma şansı da bitti. tabi... ancak unutmayalım arif'e yapılan bir de kesin penaltı pozisyonu var. holllandalı futbolcu, arif'i ceza sahasının içinde yaka paça aşağı indirdi. neyse eğer dünya kupası finallerine katılamıyorsak, burada suçu kendimizde arayalım. türkiye'de belçika gibi bir takımı elinden kaçırırsan, farklı yenilirsen bu kadere de katlanmak zorunda kalırsın. dün akşamki maçın sahasını, tribünlerini ve içini görmenizi isterim. bir stadyum şaheseri.. ama doğrusunu söyleyeyim, bu rüya gibi arena stadı'nda sizler de duymuş olmalısınız, alkışlanan değil, hollanda'nın büyük ölçüde ıslıklandığı ve bizlerin de karınca kararınca başımızın sahadan dik ayrıldığı bir maç oldu. yazımın başlığına dönüyorum. vallahi yazık. biz dünya kupası'na iştirak etmeliydik.
belçika karşısında kaybedilen puanların fransa 98 vizesini almalarını engellediğini söyleyen milli takımlar teknik direktörü mustafa denizli, ‘‘mücadelemiz bitmedi. bu kadroyla daha büyük başarılara imza atacağız’’ dedi.
grupta çok başarılı olduk
milli takımlar teknik direktörü mustafa denizli, dünyanın en güçlü takımlarından biri olarak gösterilen hollanda önünde başarılı bir mücadele verdiklerini belirterek, ‘‘dünya kupası finalleri'ne katılamamamız, bizi asla yolumuzdan döndürmeyecek’’ dedi.
hollanda’ya kafa tuttuk
hollanda'nın galibiyet alamadığı ve gol atamadığı tek takımın türkiye olduğunu vurgulayan denizli şöyle devam etti: ‘‘böyle bir olayı yaşayan dünyadaki ender teknik adamlardan biriyim. liderden 4 puan alıp, gol yemeden mücadeleyi bitirdik. bu güzel bir olay.’’
gerçek oyuncuları buldum
özellikle orta alan ve defansta büyük değişiklikler yaptığını belirten denizli, ‘‘en büyük sorunumuz defanstı. türkiye liglerini etüd edip, yardımcılarımla taradım. öylesine güç karar verdim ki, sonunda gerçek oyuncuları bulduğuma inandım’’ diye konuştu.
belçika maçları kazaydı
denizli şöyle devam etti: ‘belçika maçlarında yaptığımız kaza bizi fransa-98 yolundan alıkoydu. hollanda maçının, türk futbolunun geleceğine ilişkin bir umut verdiği de görüldü. türkiye’ye avrupa şampiyonası eleme grubu'nda avantaj sağlayabilir.''
hedef avrupa şampiyonası
yeni hedeflerinin avrupa futbol şampiyonası olduğunu belirten denizli konuşmasını şöyle tamamladı: ‘‘avrupa futbol şampiyonası finalleri'ne katılmak istiyoruz. bunu da yürekten oynayan, savaşan oyuncularla başaracağız.’’
hollanda milli takımı teknik direktörü, ay-yıldızlı ekibimize övgü yağdırarak, ‘‘türkiye karşısında oyunu çözemedik’’ dedi.
hollanda teknik direktörü guus hiddink, milli takımımıza övgüler yağdırdı. türkiye'nin sürpriz bir biçimde iyi futbol oynadığını söyleyen hiddink, ‘‘sahaya galibiyet için çıkmıştık, ancak olmadı’’ dedi.
beraberliği sürpriz olarak niteleyen hiddink, ‘‘türkiye iyi organize oldu ve savunmasıyla başarılıydı. bu oyuna karşı zaman zaman çaresiz kaldık ve oyunu çözemedik. yeterli hücumlar yapamadık’’ dedi.
grup liderliğini garantiledikleri için sahaya rahat çıktıklarını ifade eden hiddink, ‘‘böyle bir maç grubun kaderini değiştirebilirdi. fransa’ya gitmemize sevindim. hatalarımızı finallere dek düzelteceğiz’’ dedi.
şampanyalar patladı
dünya kupası finalleri'ne katılma hakkını daha önce kazanmasına rağmen, milli takımımızla oynadıkları maçta 1 puanı zor çıkaran hollanda'da maçtan sonra büyük coşku yaşandı. hollanda milli takımı futbolcuları soyunma odasında şampanya patlatarak fransa 98 vizesini almanın sevincini doyasıya yaşadılar. hollanda televizyonunun spikeri, ‘‘bu hemen, ama hemen unutulması gereken bir maç’’ yorumunu yaptı.
hollanda: edwin van der sar, michael reizeger (dk. 78 winston bogarde), jaaf stam, frank de boor, artur numan, phillip cocu, aron winter, dennis bergkamp, patrick kluivert, clarence seedorf (dk. 69 marc overmars), giovanni van bronckhorst (dk. 53 pierre van hooydok)
yedekler: jean paul van gastel, ed de goey
teknik direktör: ?
türkiye: rüştü reçber (fenerbahçe), ilker yağcıoğlu (fenerbahçe) (dk. 78 hami mandıralı (trabzonspor)), fatih akyel (galatasaray), selim özer (bursaspor), fehmi alpay özalan (beşiktaş), abdullah ercan (trabzonspor), tayfun korkut (fenerbahçe), tayfur havutcu (beşiktaş), hakan şükür (galatasaray), ahmet oğuz çetin (istanbulspor a.ş) (dk. 84 mehmet özdilek (beşiktaş)), arif erdem (galatasaray) (dk. 88 celil sağır (samsunspor))
netherlands: edwin van der sar, michael reiziger(dk. 79 pierre van hooijdonk), arthur numan, jaap stam, frank de boer, phillip cocu, clarence seedorf(dk. 70 winston bogarde), giovanni van bronckhorst, aron winter, patrick kluivert, dennis bergkamp
yedekler: winston bogarde, marc overmars, pierre van hooijdonk