kolombiyalı defans oyuncusu andres escobar'ın kendi kalesine gol attığı, kolombiyanın kupadan elendiği ve en acısı bu golden 10 gün sonra kolombiya'da bir gece kulübü çıkışı bu gol yüzünden kurşunlanarak öldürüldüğü maç.
maçtan sonra "yapacak birşey yok hayat devam ediyor" demişti ama onun için sadece 10 gün devam etti:(
rivayete göre kurşuna dizen kişi her ateş ettiğinde 'gol' diye bağırıyordu. escobar'ın üzerinede şöyle bir not bırakmış kurşunlayan kişi 'vatanına hoşgeldin escobar'.
8 yaşında bir çocuk olarak ve üstüne üstlük türkiyede gece üçlerde oynanan bu maçların bir çoğunu canlı takip etmiştim. bir çok kez tv açık bir şekilde uyuyakalmıştım.hatta bir tanesinde sabah işe gitmek için erken kalkan annem beni koltuktan baş aşağı yatar şekilde bulmuş.....bu maçla ilgili olarak kolombiyalı defans oyuncusu escobarın kendi kalesine gol attığı için kolombiyalı fanatikler tarafından öldürüldüğünü hatırlıyorum...
ilk basımı 2004 yılında olan halit kıvanç'ın "futbol! bir aşk..." kitabından;
ilk turun bitiminde 15. dünya kupası'nı izleyen medya, çeşitli anketler yapmış, ama içlerinde en çok ilgi çeken, "ilk turun en kötü onbiri" seçimi olmuştu. bu "en kötü onbir"de yer alan "biri"nin, dört yıl önce almanya'ya şampiyonluğu kazandıran golü atan brehme olması ise, daha da ilginçti.
bu arada kolombiya'dan gelen bir haber, bir anda gündemin başına oturacak ve herkesi üzecekti. 1. turda elenip memleketine dönen kolombiya milli takımı oyuncularından escobar, yanında bir kadınla restorandan çıkarken, birkaç kişiyle tartışmaya girmişti. abd maçında ilk golü büyük hatayla kendi kalesine attığı için eleştirilen escobar, hatayı isteyerek yapmadığını, rakibinin sert girişi nedeniyle topa ters vurduğunu söyleyip kendini savunmaya çalışırken, etrafını çeviren fanatiklerden biri tabancasını çekmiş, peş peşe ateş ederek zavallı sporcuyu oracıkta öldürmüştü.
ilk basımı 1996 olan simon kuper'in "futbol asla sadece futbol değildir" kitabından;
tv sayesinde dünya kupası, ulusları sıralamanın en iyi yolu halini aldı. artık birçok insan, 200 kadar ulus için hayatın sürekli bir mevki kavgası şeklinde geçtiğini gayet iyi biliyor. insanlar körfez savaşı'nı, maastricht görüşmelerini (john majör bunun ingiltere için 'oyun, set ve maç' anlamına geldiğini söylemişti) veya uluslararası ticareti (japonya amerika'yı tekrar tekrar yeniyor) hep bu gözle görüyor. ama dünya kupası en ideal sahneydi. ülkelerin kişi başına düşen ulusal gelirini, görsel açıdan bu kadar çekici bir şekilde karşılaştırmak çok zor. dünya kupası'nda abd hiç kimseye üstünlük sağlayamıyor ve bu turnuvada küçük ülkelerin de şansı oluyor. kolombiyalı bir eyalet valisi, "dünya kupasında sadece iki maç kaybettik, ulusal onurumuzu değil", demişti ama bunu söylerken andres escobar'm tabutu (yani gerçek), hemen yanında duruyordu. dünya kupasında ulusal onurunuzu da kaybedebiliyorsunuz. bir ülkenin futbol takımı, ulusun ta kendisidir. meksika kalecisi jorge campos bunu kanıtlamak istercesine, "meksika hep hücum eder, çünkü meksikalı budur", demişti.
tv alıcıları sayesinde demokrasi tüm dünyaya yayılıyor. giderek daha fazla sayıda politikacı, seçmenlerin göstereceği tepkiyi düşünerek, butun ilgilerini futbol üzerinde yoğunlaştırıyor. başkan clinton televizyonun en çok izlendiği saatlerde ekrana çıkmış ve canlı yayında amerika takımıyla telefon görüşmesi yapmıştı. nijerya'nın askeri yöneticisi general abacha, dünya kupası boyunca hemen her gün kendi takımına hitap etmişti. nijerya stoperi chidi nwanu'ya, generalin, elde ettikleri şerefi çalmak isteyen bir politikacı olduğunu söyledim. nwanu bana katılmadı. dünya kupası'nın nijerya için çok önemli olduğunu ve bunu kabul etmenin de, bir devlet başkanının görevi olduğunu söyledi.
tarih: 22 haziran 1994 çarsamba, los angeles / rose bowl hakemler: 93869 hakemler: fabio baldas (italya), domenico ramicone (italya), mohamed rharib el jilali (fas)
abd: tony meola (kaptan), alexi lalas, fernando caetano clavijo cedres, marcelo balboa, tom dooley, paul caligiuri, tab ramos, micheal sorber, john harkes, ernie stewart (67 cobi jones), eric wynalda (62 roy wegerle) teknik direktör: bora milutinoviç (sırbistan)
kolombiya: oscar cordoba, luis herrera, luis perea, andres escobar, wilson perez, freddy rincon, leonel alvarez, hernan gaviria carvajal, carlos valderrama (kaptan), william anthony ‘tony’ de avila charris (adolfo valencia), tino asprilla (ivan rene valenciano perez) teknik direktör: francisco maturana (kolombiya)
goller: andres escobar (kolombiya) 35 kendi kalesine, earnie stewart (abd) 52, adolfo valencia (kolombiya) 90
anders escobar, kolombiya'nın abd'ye 2-1 mağlup olduğu maçta kendi kalesine gol atıyor ve kolombiya maçı kaybediyordu. fakat, turnuva sonunca kolombiya'ya dönen escobar, uğradığı bir silahlı saldırı sonucu hayatını kaybediyordu. çünkü, kolombiya mafyası maç için büyük bir servet yatırarak bahis oynamış ve escobar'ın kendi kalesine attığı golü kabullenememişti.
#18 escobar'ın kendi kalesine son golü kolombiya vs abd, 1994
finallerdeki vasat maçlardan birinde yapılan defansif hata en trajik sonla noktalandı. grup elemelerinde arjantin'i 5-0 yenerek büyük yankı uyandıran carlos valderrama ve arkadaşlarının oluşturduğu kolombiya, bu flaş galibiyet yüzünden turnuvanın favorileri arasında gösterilmeye başlamıştı. ama ev sahibi ekibe 2-1 yenildikleri için gruptan çıkmayı başaramadılar. soldan yapılan ortayı kesmeye çalışırken topu kendi ağlarına yollayan escobar'ın alınyazısına talihsizlik damgasını vurmuştu bir kere. maçtan 10 gün sonra escobar, medellin'de bir bar çıkışında öldürüldü. katil, muhtemelen kolombiya'nın denmeyeceğine dair oynadığı bahiste parasını kaybeden biriydi; escobar'a sıktığı 12 merminin hepsinde "gol!" diye bağırmıştı.
- eski takım arkadaşın andres escobar bir bar çıkışında mafya tarafından öldürülmüştü...
oscar cordoba: andres çok centilmen, çok akıllı ve çok profesyonel bir adamdı. öldürüldüğünü duyduğumuzda moralimiz korkunç şekilde bozuldu. ama insanlar onun ölümü hakkında yanlış şeyler biliyorlar. insanlar ülkemde neler olup bittiğini anlamamakta ısrar ediyor. herkes onun dünya kupası maçında kendi kalesine gol attığı için öldürüldüğünü sanıyor ama işin aslı öyle değil. birtakım açmazların içine düşmüştü. bunun sonucunda öldürüldü.
yardımcı hakemler: domenico ramicone (ita), el jilali mohamed rharib (mar)
usa: tony meola (gk)(c), thomas dooley, john harkes, earnie stewart (dk. 66 cobi jones), tab ramos, eric wynalda (dk. 61 roy wegerle), michael sorber, marcelo balboa, paul caligiuri, fernando clavijo, alexi lalas
yedekler: michael lapper, mike burns, cle kooiman, hugo perez, juergen sommer, frank klopas, joe max moore, brad friedel, claudio reyna
teknik direktör: bora milutinovic (srb)
colombia: oscar cordoba (gk), andres escobar, luis herrera, herman gaviria, anthony de avila (dk. 46 ivan valenciano), carlos valderrama (c), leonel alvarez, luis carlos perea, freddy rincon, wilson perez, faustino asprilla (dk. 46 adolfo valencia)
yedekler: alexis mendoza, gabriel gomez, harold lozano, faryd mondragon, nestor ortiz, victor aristizabal, mauricio serna, oscar cortes, jose pazo
teknik direktör: francisco maturana (col)
goller: 1-0 andres escobar (col) 35' own goal 1-1 earnie stewart (usa) 52' 1-2 adolfo valencia (col) 90'
sarı kartlar: anthony de avila (col) 24', alexi lalas (usa) 48'