tribün dergi sayı 3'de yer alan ali murat atay'ın "bir gezginin futbol notları" başlıklı yazısından;
‘94’te peru’dan bolivya’nın başkenti la paz’a gitmiştim, çünkü ‘94 dünya kupası’nın açılış maçı bolivya-almanya idi ve havayı koklamak istemiştim. bolivya gibi yoksullar yoksulu bir ülke için dünya kupası’nda oynamanın ne anlama geldiğini anlatmak zor. neyse, bir taksiye bindim, şoför tabii hemen futboldan söz açtı, “nerelisin?” “türk.” “peki, siz yok musunuz kupada?” “yokuz, çünkü grubumuzda ingiltere, hollanda falan var.” burda adam harika bir laf etti ‘kıta’ durumlarını hesaba katarak “neyse, üzülme canım, kupada suudi arabistan var”!..
tarih: 17 haziran 1994 cuma, chicago / soldier field hakemler: 63.117 hakemler: arturo pablo brizio carter (meksika), eugene brazzale (avusturya), gordon peter dunster (avusturya)
almanya: bodo illgner, lothar herbert matthäus (kaptan), jürgen kohler, thomas berthold, stefan effenberg, matthias sammer, andreas brehme, thomas jürgen hässler (84 thomas strunz), andreas walter möller, karlheinz riedle (60 mario basler), jürgen klinsmann teknik direktör: berti vogts (almanya)
bolivya: carlos leonel trucco medina, miguel angel rimba alvis, gustavo domingo quinteros desabato, marco antonio sandy sansusty, carlos fernando borja bolivar (kaptan), julio cesar baldivieso rico (66 jaime moreno morales), jose milton melgar soruco, vladimir soria camacho, luis hector cristaldo ruiz diaz, erwin sanchez fekling, luis william ramallo fernandez (79 marco antonio etcheverry vargas) teknik direktör: xabier azkargorta (bolivya)
ilk basımı 1997 olan eduardo galeano'nun "gölgede ve güneşte futbol" kitabından;
bolivya karması için 94 dünya kupası elemelerini kazanmak, ay'a gitmek kadar zordu. coğrafi açıdan denizle bağlantısı olmayan ve tarih tarafından hep hor görülen bu ülke, dünya kupalarına daima bir misafir gibi katılmış ve tek bir gol atamadan bütün maçlardan yenik ayrılmıştı.
teknik direktör xabier azkagorta'nın çabaları semeresini vermekte gecikmedi; artık yalnızca bulutların üzerinde bir yükseklikte bulunan la paz stadı'nda başarılar elde etmekle kalınmıyor, aynı zamanda deniz seviyesinde oynanan maçlarda da iyi sonuçlar almıyordu. bolivya futbolu zaferin yalnızca yüksekliğe bağlı olmadığını kanıtlamış, maçtan önce takımı kaybetmeye mahkûm eden o aşağılık kompleksinden kurtulmuştu. elemelerde bolivya epeyce göz doldurdu. orta sahada melgar ve baldivieso, ileri hatta sâhchez ve özellikle "şeytan" takma adlı etcheverry, ince eleyip sık dokuyan bir seyirci tarafından beğenilip alkışlandı. ne var ki kurada şansı yaver gitmeyen bolivya, dünya kupası'ndaki ilk maçında güçlü almanya ile oynadı. rambo'ya karşı parmak çocuğun mücadelesi gibi bir şeydi bu karşılaşma. fakat hiç kimsenin beklemediği bir şey oldu: bolivya, rakibinden ürkerek kendi alanına kapanacağı yerde, atak oynadı. maç elbette eşit bir çekişmeyle sürüp gitmedi; bu, güçlüyle zayıfın mücadelesiydi. yine de almanya şaşırmış bir halde sahada koşup dururken, bolivya güzel futbol oynamanın zevkini çıkarıyordu. bu durumun, maçın son dakikalarına kadar devam edeceği sanılıyordu ki, bolivya'nın aslarından marco antonio etcheverry'nin, matthaus'a lüzumsuz yere tekme atarak oyun dışı kalması üzerine her şey bir anda değişti. o andan itibaren bolivya'nın morali tamamen yıkıldı; kendisini daima yenik düşüren kaderine karşı geldiğine pişman oldu ve belki de yüzyıllardır süren gizli bir lanetin pençesinden kendisini kurtaramayan bu latin amerikalı ekip sahadan silinip gitti.
amerikalılarla alakalı sevdiğiniz bir şey söyleyin dediğiniz zaman akla ilk gelen şey mutlaka iyi şov yaptıklarıdır. her şey ters gidince de bazen eğlendirici olabilirler. abd 1994'ün açılış seremonisi -michael jackson'a benzemeden önceki haliyle- diana ross'u yıldızlaştırdı. yapacağı şey basitti: geriye sayım yapacak, önündeki topa vuracak ve yarım metreden vuracağı topun çerçeveye girmesiyle kendinden alevlenecek havai fişeklerin fitilini yakacaktı.
bayan ross, ikinci görevini başarıyla tamamlayabilmek için topun yanına sendeleyerek gitti ve akıl almaz bir biçimde tüm fizik kurallarını altüst ederek topu dışarı yolladı. ama devam etmeliydi... abd 94, başarılı olamayan simetrik bir vuruşla açılmış, yine berbat kıvırcık saç şekline sahip olan başka birisi tarafindan ve yine simetrik hata sonucu kaçırılan penaltı atışı ile sona ermişti.
yardımcı hakemler: eugene brazzale (aus), gordon dunster (aus)
germany: bodo illgner (gk), andreas brehme, juergen kohler, andreas moeller, thomas haessler (dk. 83 thomas strunz), karlheinz riedle (dk. 60 mario basler), lothar matthaeus (c), thomas berthold, matthias sammer, juergen klinsmann, stefan effenberg
yedekler: thomas helmer, guido buchwald, stefan kuntz, andreas koepke, rudi voeller, maurizio gaudino, martin wagner, ulf kirsten, oliver kahn
teknik direktör: berti vogts (ger)
bolivia: carlos trucco (gk), marco antonio sandy, miguel angel rimba, gustavo quinteros, carlos borja (c), milton melgar, vladimir soria, luis cristaldo, luis ramallo (dk. 79 marco etcheverry), erwin sanchez, julio baldivieso (dk. 66 jaime moreno)
yedekler: juan manuel pena, mario pinedo, alvaro pena, dario rojas, modesto soruco, mauricio ramos, oscar sanchez, marcelo torrico, ramiro castillo
teknik direktör: xabier azcargorta (esp)
gol: 1-0 juergen klinsmann (ger) 61'
sarı kartlar: juergen kohler (ger) 6', vladimir soria (bol) 37', julio baldivieso (bol) 39', andreas moeller (ger) 54', carlos borja (bol) 66', gustavo quinteros (bol) 89'
1994 dünya futbol şampiyonasının organizasyonunu üzerine alan abd, daha şimdiden “hooliganlar”a karşı tedbirler almaya başladı. hooliganları durdurmanın yollarını öğrenmek amacıyla 26 kişilik bir uzmanlar grubu italya’ya gelerek italyan polisiyle görüşmelere başladı.
washington valisi, maradona’nın kim olduğunu bile bilmiyor.
futbolu bilmeyen bir ülkede statlar nasıl dolar?
maç günleri içki yasağını abd’de koydurmak mümkün değildir. bu konuda zorlanacağımızı sanıyorum. böyle bir isteği resmi yetkililere kabul ettirmek kolay olmayacak...
roma (cumhuriyet) - 1994’te dünya kupasını düzenlenmeye hazırlanan abd'liler "amerikanvari" bir kupa hazırlamak için italyanlardan bilgi alıyorlar. italya'ya gelen abd futbol federasyonu başkanı werner frucker, abd '94 dünya kupası maçlarının organizatörü scott letellisr, floransa'da basın toplantısı düzenleyerek gazetecilere bilgi verdi. 1988'de brezilya ve fas'ın arasından sıyrılıp 1994 dünya kupası'nın organizasyonunu üstlenmeyi başaran abd'nin futbol federasyonu başkanı endişesini çeşitli başlıklarla anlattı.
sorunlar: öncelikle, futbolu abd'de sevdirmemiz gerekiyor. işimiz çok, ama çok zor. örneğin washington valisi, maradona'nın kim olduğunu bile bilmiyor. statları nasıl dolduracağımızı da düşünüyoruz. abd milli takımı, güney amerika ve avrupa ülkelerinde turnuvaya çıkarak maç yapacak. hiçbir masraftan kaçınmadan abd'ye en iyi ekipleri davet edeceğiz.
şehirler: maçlar 8 ya da 12 kentte oynanacak. 27 şehir daha şimdiden adaylığını koydu. şehirler seçerken takımların 3-4 bin kilometre gitmesini önleyeceğiz. saat farklılıklarına da dikkat edeceğiz. 14 aralığa kadar aday olmak isteyen şehirler resmen başvuruda buluşacak
statlar: elimizdeki en büyük stat los angelos'taki 104 bin kişilik "rose bowl." en büyük sorun, oyun alanlarının zemini. abd futbol federasyonu bu organizasyonu alırken fifa'ya tüm statların zemilerinin çimlendirileceğini söylemişti. sentetik zemin üzerinde özel teknikerle çim yetiştireceğiz. dünya kupasından sonra yeniden sentetiğe döneceğiz.
güvenlik: italyan polisi ile uzun uzun görüştük. palermo, cagliari ve napoli'deki güvenlik önlemleri hakkında bilgi aldık. maç günleri alkol satışını engelleme konusunda zorlanacağımızı sanıyorum. böyle bir isteği resmi yetkililere kabul ettirmek kolav olmayacak.
