karşıyaka’nın konuşan fotoğrafları’nda bu ay, şahsi koleksiyonumuzda bulunan, türk spor tarihimizin ve istanbul’un en eski spor kulüplerinden, ittihad ve terakki tarafından “progrés” adıyla 1909 tarihinde kurulmuş olan altınordu ve yine 1908 yılında kurulan vefa idman yurdu muhteliti (karması)’nın haziran 1926 tarihinde izmir’e yapmış oldukları seyahat ve bu seyahatta karşılaşmış olduğu kaf sin kaf maçından önce “bayrak merasimi” sırasında çekilmiş fotoğraf ve bu fotoğrafın bizlere anlattığı detayları ilk kez aktaracağız.
haziran 1926’da istanbul’un ve ülkemizin en eski iki kulüplerinden olan vefa ve altınordu idman yurdu kulüpleri izmir’e seyahat düzenlemişti. altınordu kulübümüzün organizasyonu ile, 1908-09 yıllarında kurulan vefa idman yurdu ve altınordu idman yurdu toplamda 5 maç yapmak için şehrimize gelmişlerdi. vefa ve altınordu takımlarından başka bir oyuncu da süleymaniye takımından takviye yapılmıştı.
yapılacak maçların ilki olan altay – vefa/altınordu maçından önce, ikinci takım oyuncularından oluşan, biri altınordu kulübünün kuruluş tarihi olan 12 mart diğeri ise karşıyakamızın şampiyon olduğu final maçının tarihi olan 9 nisan isimli iki takım çıkarıldı ve bir kupa maçı yaptılar. 9 nisan takımı beyaz formaları ile, 12 mart takımı ise kırmızı – lacivert formalı sahaya çıkmışlardı. neticede 9 nisan takımı 4-0 kazanarak, kupayı kazanmıştı.
misafir kulüplerimizden altınordu idman yurdu kulübünün tarihine baktığımızda kaynaklarda; “altınordu idman yurdu, 1909 yılında aydınoğlu raşit bey ve arkadaşları tarafından progres ınternational adı altında kurulmuştur. renkleri kırmızı - laciverttir. türk futbolunun ve sporunun kuruluşu ve gelişme aşamasında çok önemli kulüplerden biri olmuştur. 1914 yılında kulüp kongresinde alınan karar gereği adını altınordu idman yurdu olarak değiştirmiştir.
vefa/altınordu muhtelit takımının izmir’de yaptığı maçlarda, ismet paşa, ordu müfettişi fahreddin paşa, vali kazım paşa, prag sefiri vasıf bey, halk fırkası müfettişi sadrettin bey efendi de seyirciler arasında bulunuyorlardı.
maçlar sonunda vefa kulübünün kıymetli oyuncularından saim bey ile yapılan röportajda saim bey; “ izmir’de bize karşı yapılan merasim, vefa’nın hiç unutamayacağı bir hatıradır. gerek oyun esnasında, gerekse hariçde vefa hakkında beslenen samimiyete teşekkür etmeliyiz. yedik, içtik, eğlendik ve güldük. bilhassa izmir muhitinin çok kıymetli sporcuları ile tanıştık. bahtiyarız.” diyerek izmir misafirperverliğini anlatıyordu.
izmir altınordu kulübümüzün kıymetli tarihçilerinden kenan akseki bey efendi ise bu organizasyon ile ilgili çok önemli bir evrak görüntüsünü bize iletmiştir. kendisine izmir spor tarihi açısından teşekkürlerimi sunuyorum.
21 haziran 1926 tarihli kulüp hatıra defterinin ilgili sayfasında altınordu kafile başkanı’nın yazmış olduğu satırları olduğu gibi aktarıyorum;
“21 haziran 926 istanbul kafile başkanı altınordu hatıra defterine şu sözleri yazmıştır; altınordu kulübünün geçirdiği muazzam inkılabın semeresi olarak vücuda getirdiği teşkilatın daima payidar olmasını temenni eder heyet-i idare azasını faaliyetlerinden dolayı tebrik ederim.”
bu bilgilerden sonra izmir’imizin ilk kulüplerinden altınordu forması giyen “baron” lakaplı ve soyadı kanunu çıktıktan sonra bu soyadını kullanan feyzi bey’in organizasyonu ile izmir’e geldiğini aktarmak isteriz.
futbol oynarken bir “baron” gibi eda ve çalımları bulunduğu için halkın “baron” lakabını vermiş olduğunu çeşitli kaynaklardan öğrendiğimiz baron feyzi, futbol hayatına ilk olarak fenerbahçe’de başlamış, daha sonra altınordu idman yurdu’na transfer olmuş ve ilk olarak 1925 yılında izmir’de altınordu kulübümüze ve ilerleyen yıllarda altay kulübümüze hizmet etmiş, tarihi futbolcuları arasına girerek adını ölümsüzleştirmiştir.
vefa/altınordu muhteliti’nin izmir’de yapacağı en mühim müsabakalardan biri şampiyon karşıyakalılar idi.
bu maç, yine bir çok seyirci muvacehesinde(karşısında) 25 haziran günü yapıldı.
hakem mister fowler.
vefa/altınordu muhteliti bu gün en kutlu şekli ile çıktı: hamdi, demir, mustafa, şekib, hayri, ragıb, turgut, kemal, emin, sami, ali, ekrem.
karşıyaka takımı da : malik, necati, ismail, ali, vahi, sezai, hamdi, nevzad, halil, fikret, müeyyid
oyun bidayette(başlangıçta) pek durgun ve cansız oynanırken muhtelitten ali’nin attığı birinci ve güzel bir gol ile hararetlendi. mamafih tarafeyn(taraflar) pek asabi ve kırıcı oynuyor. 0-1
karşıyaka müdafisi(defansı) ilk on dakika zarfında aksarken yavaş yavaş açıldı. ve karşıyaka’dan nevzad’da takımı lehine güzel bir gol attı. 1-1
bu golü hemen bir dakika takip ederek merkez muhacim(forvet) halil iyi bir plase ile ikinci golü de yaptı. 2-1
oyun azami hararetle devam ediyor. karşıyaka açık muhacimleri pek kabiliyetsiz bir oyun oynadıklarından bilhassa karşıyaka’nın tehlikeli hücumları akîm(sonuçsuz) kalıyor. muhtelit açıklarını da muhâsım(rakip) muavinler(orta saha oyuncuları) muvaffakiyetle(başarılı şekilde) marke ettiklerinden ortadan hücum yapmak mecburiyetinde kalıyor ve tarafeyn(tarafların) müdafisinin muvaffakiyetli mesaisi gol yapılmasına mani oluyor.
birinci haftayim(devre) karşıyaka lehine 2-1 nihayet buldu.
ikinci haftayim başlayınca soldan bir hücum yapan karşıyaka muhacimlerinden fikret üçüncü(3-1), pek az sonra nevzad’da hasım(rakip) müdafile(defansla) beraber topu uzaktan sürerek kale önüne kadar akıp dördüncü golü yaptı. 4-1
muhtelit ikinci devrenin nısfından(yarısından) sonra iki penaltı kazanarak iki gol yaptı. 4-3
oyun nihayetlerine doğru frikikten de bir gol yaparak oyun 4-4 nihayet buldu.
karşıyaka takımında kaleci malik muvaffakiyetli bir oyun oynadı. ileri çıkışları pek fazla ve hatalı olmakla beraber bir iki golün kurtarılmasına hizmet etti. frikikten atılan golü kornere atabilirdi.
takımın bel kemiği olan vahi çok güzel oynadı. üç orta muhacim halil, nevzad ve fikret çok iyi idi. bilhassa nevzad hücumlarda başlıca amil(etki eden) oldu.
izmir spor tarihinin ve bilhassa karşıyaka tarihinin gizli kalmış anılarını siz değerli spor severlere aktarmaya çalışıyoruz. koleksiyonumuzda çok önemli anılar, evraklar, fotoğraflar ve belgeler bulunuyor ve bunları dönemin kaynakları ile detaylandırıp zamanla sizlere aktarıyoruz. biz tüm gerçekliğiyle, kaynaklarıyla ve emeğimizle karşıyaka tarihini aydınlatmaya devam edeceğiz. böylesine köklü olan spor tarihimizin farkındalığı ile kaf sin kaf’ımızın yeniden hak ettiği yerde bulunması dileklerimizle…
