mehmet yüce'nin türk futbol tarihi - birinci cilt: osmanlı melekleri adlı kitabından;
galatasaray tarihindeki ilk resmi yenilgisini 9 aralık 1906 pazar günü balta limanı sahasında oynanan lig maçında balta limanı takımından almıştır. bu maç 1913 yılındaki idman mecmuasında ali sami bey tarafından 1906 yılında oynanan maçlar bahsinde belirtilmiş, o yılın fikstüründe bulunan balta limanı lig maçıyla tarafımızdan eşleştirilmiştir.
balta limanı ile 1913 yılına kadar başka bir maç oynanmadığına göre 5-0 kaybedilen maçın lig maçı olması pek muhtemeldir.
daha sonra yaptığım araştırmada bu müsabakanın lig için yapıldığını kanıtladım. le monitor oriantel 10 aralık 1906 nüshasında bu müsabakanın lig için oynandığını belirtmiş. sırası gelmişken bu konuda bir açıklama yapmak isterim. eğer bir kulüp önce lige katılıp, sonra da bir sebepten ligi terk ediyorsa bu takımla yapılan lig maçları oynanmamış sayılıyor ve hususi maç olarak kabul ediliyor. bu ilk galatasaray-fenerbahçe müssabakası için de böyle.
bu sezonla ilgili daha önce de bahsettiğimiz “association football” adlı makalede şöyle denmiş:
“...1906-7 sezonunda lige iki yeni takım, baltalimanı ve bir başka a.f. kulübü (another a. f. clubs) katıldı ve böylece önceki sezon dört takım varken çekişen kulüp sayısı altıya çıktı...”
constantinople-smyma (istanbul-izmir) müsabakası için yazılan makale ise daha tafsilatlı bir biçimde bahsediyor bu sezondan:
“...mevcut sezonda lige yeni takımların katıldığı görüldü, şöyle ki: g... s... a.f.c. (galatasaray’ın adını şifreli yazmaya çalışmış) ve balta limanı a.f.c. lig kulüplerinin sayısı şimdi altıyı bulmuş olup kumkapı ve makriköy a.f.c.’nin de gelecek sezon katılmaya iknâ edileceğini ümit ediyoruz. ayrıca pera, tarabya ve haydarpaşa’da yeni kulüplerin kurulma aşamasında olduğunu tahmin ediyoruz. yukarıda bahsettiklerimizden görüleceği üzere futbolun geleceği -istanbul çapında- fiilen sağlama alınmış bulunmaktadır. genç nesil futboldan başka bir şey düşünmemekte, özellikle kadıköy’de birçok sokak ve meydan rakip takımlar arasında çetin geçen maçların savaş meydanı hâline gelmektedir. oyuna karşı coşku harareti iyice yükseltmekte olup, hava ister yağmurlu ister güzel olsun, kadıköy futbol sahasında dört beş bin seyircinin bulunması hiç de fevkalâde bir manzara değildir. anladığımıza göre istanbul temsili takımı aralık sonu veya ocak başına doğru izmir’i ziyaret edip halkapınar sahasında izmir ligi’ni oluşturan üç kulüple karşılaştıktan sonra izmir muhtelitiyle oynayacaktır. inanıyoruz ki istanbul futbol ligi tarafından alınan karar hem izmir hem istanbul’da futbolun ilerlemesine muazzam fayda sağlayacaktır...’’
makaleden kumkapı ve makriköy (bakırköy)’de ‘pek muhtemel’ ermeni kulüplerinin hâlihazırda kurulmuş olduğunu, ayrıca pera (beyoğlu), haydarpaşa ve tarabya’da da kurulmak üzere olduğunu anlıyoruz. gençlerin futbola olan ilgisi ve müsabakaları kalabalalık bir kitlenin izlemesi makaleyi yazan zatın oldukça ilgisini çekmiş anlaşılan. 20. asırın başında memleketimizde futbolun hâlâ daha popüler olmadığı ve birçok unsur tarafından pek de sevilmediği aşikâr. ancak yazıdan yavaş yavaş bir ilerleme sağlandığını görüyoruz.
bu sezonun en enteresan hususi müsabakalardan biri de, istanbul limanı’nı ziyaret eden bir ingiliz buharlısı ‘vectis british steamer turistleri’ ile kadıköy arasında yapıldı. müsabakayı kadıköy 10-0 kazandı. turistlerin yerel bir takımla müsabaka yapması hayli ilginç addedilebilir.
diğer hususi müsabakalarda ise galatasaray h.m.s. imogene’i 2-0 mağlup ediyor. beşiktaş futbol takımı ile tatavla arasında da (daha önce hiç rastlanmayan bir takım olması hasebiyle) hayli ilgimi çeken bir müsabaka yapılıyor. lafı geçen beşiktaş futbol takımı, muhtemelen aynı semtte azınlıklar tarafından kurulmuş bir kulüp. bilinen beşiktaş ile bir ilgisi olmadığı âşikâr.
bu sezon istanbul’da, istanbul futbol ligi dışında, bir de makriköy ligi düzenlendiğini gazeteler yazıyor. gazetelerden bu lige makriköy, boyacıköy ve kumkapı kulüplerinin iştirak ettiğini ve müsabakalar yaptığını öğreniyorum.