mehmet yüce'nin türk futbol tarihi - birinci cilt: osmanlı melekleri adlı kitabından;
1905 senesinde kurulan galatasaray ilk egzersizlerini yaptıktan sonra kadıköy faure rum mektebi futbol takımıyla ilk maçını yapar. bu maçın tarihi 1936-1949 tarihlerinde çıkan devrin en iyi spor dergilerinden olan kırmızı beyaz'da yayımlanan tefrikasında bizzat ali sami bey tarafından 13 kasım 1321 (26 kasım 1905) olarak verilmiştir. yani kulüp kurulduktan aşağı yukarı kırk gün sonra ilk maçını yapmıştır.
bununla birlikte 1913 yılı haziran ayında yayımlanan idman mecmuasının henüz sekiz yıllık galatasaray kulübü’nün tanıtıldığı ikinci sayısında ali sami bey yapılan maçlar bahsinde şöyle der:
“galatasaray tesisi olan 1321 (1905)’de hiçbir ciddi maç oynamamıştır.”
sonrasında da faure mektebi maçını 1322-23 sezonu içinde ilk maç olarak gösterir. yani faure mektebi maçının kesin tarihini bilmemiz mümkün gözükmüyor. ayrıca bu maçın ilk maç olmadığı da aşikâr... kulübün kurucusu ciddi maç oynamamıştır derken, egzersiz mahiyetinde müsabakalar oynandığını ifade ediyor. bu çok erken dönem maçlarıyla ilgili bilgimiz maalesef yok. bununla birlikte galatasaray’ın ilk maçı kabul edilen faure mektebi maçıyla ilgili detaylan aşağıya yazıyorum:
galatasaray 2-0 faure mektebi tarih: 26 kasım 1905, cuma saha: yoğurtçubaşı çayırı, moda, istanbul
galata sarayı: asım tevfik - milo bakic, pol pakic - ali sami, celâl ibrahim, bekir sıtkı - âbidin daver, tahsin nahit, boris nikoloff, nuri, emin bülend.
ilk maçın faure mektebi ile oynanmasının nedenini ise âbidin daver bey anlatıyor:
"...kulüp moda ile bir maç ayarlamıştı. mamafih maçın oynanacağı saatte çayırda ispat-ı vücud göstermediler. biz de o sıra orada egzersiz yapmakta olan faure mektebi’ne maç yapmayı teklif ettik. kabul ettiler...”
galatasaray bir mektep takımı... ilk maçını da bir mektep takımı ile yapıyor. hattâ galatasaray’a ilk top da başka bir mektepten geliyor. onu da ruşen eşref den okuyalım:
“ben sene bin dokuz yüz de galatasaray’a girdiğimde orada top vardı.
benden önce girenlerin yazılarında, meselâ asım tevfik’in anılarında 1899’da da top varmış. kimbilir belki daha önceleri de vardı. ali sami yen’in galatasaray’a topu bedri ‘eski müdür muavini ve jimnastik aslarından’ frerler mekte- i bi’nden getirdi diye yazmış olmasına bakılırsa...”
ilk maçtan iki hafta sonra daha sonra izine bir türlü rastlayamadığımız sobacılar kulübü ile oynayan galatasaraylı gençler bu maçı da 3-0 kazanırlar. faure’nin galatasaray dışında sadece bir, sobacılar’ın ise galatasaray’la oynadığı maç dışında başka takımlar ile maçlarına rastlanmadı. bu iki takımın da istanbul futbolu için çok önemli takımlar olmadığı açık. ancak yeni kurulan kulüplerin ilk maçlarında alınan galibiyetler kulübün hâlâ tedirgin ve mütereddit oyuncu ve idarecilerine özgüven vermesi açısından önemli.
mehmet yüce'nin türk futbol tarihi - birinci cilt: osmanlı melekleri adlı kitabından;
faure mektebi futbol kulübü (istanbul) [1900-1905]
bu kulübün özelliği galatasaray ile ilk müsabakayı yapmış olmasından kaynaklanıyor. kuruluş tarihi bilinmemekle birlikte 1900-1905 seneleri arasında olduğunu zannediyorum. faure rum papaz mektebimin futbol kulübüdür. pek muhtemel bu okulun rum talebeleri müsabaka sırasında henüz kendine bir isim vermemiş olan galatasaray’a ‘galata sarayı efendileri’ diyerek kulübün ismini de koymuşlardır.
