istanbul mıntakası nihayet meramına nail oldu: bu senenin en faal spor hareketini teşkil eden olimpiyat lik maçlarının önüne geçti ve galatasaray, fenerbahçe, beşiktaş gibi türk futbolunun en büyük teşekküllerini kahır ve tedmire muvaffak oldu!..
fillhakika anadolu ajansı dün olimpiyat lik heyetinin şu tebliğini neşretti:
istanbul 31 (a.a.) — olimpiyat lik heyetinden tebliğ edilmiştir:
istanbul mıntakasının likimize iştirak etmiş olan pera, kurtuluş ve italyan takımlarını gayrimüttefik at ve ilân etmesi üzerine likimizin faaliyeti şimdilik tehir edilmiştir.
olimpiyat mecmuası tarafından bu müsabakalara tahsis edilmiş olan kupayı behemehal bir kulübe verebilmek için başka bir formül tesbit edilmek üzeredir. alâkadarların malûmu olmak üzere tebliğ olunur.
bu tebliğden anlaşılacağı veçhile olimpiyat lik maçları, yeni bir formül bulununcıya kadar tehir edilmiş oluyor. istanbul mıntakası on gün kadar evvel italyan takımı ile oyun oynanmasını meneden bir tebliğ neşretmişti. bu kararın olimpiyat likine müessir olamadığını görünce evvelce haklarında (müsaadeli) kararı verdiği iki kulüple daha - ki bu kulüpler de olimpiyat likine dahildir- müttefik kulüpleri temasa geçmekten menetmek kararını aldı.
eğer olimpiyat lik heyeti üç kulüple de kalmış olmasına rağmen maçlara devam kararını verseydi mıntaka, neredeyse fenerbahçe ve galatasaray'ı da, hatta hatıra gönüle bakmaksızın beşiktaş'ı bile, gayri federe ilân edecekti!..
istanbul mıntakasının bir gün evvelki tebliği ibretle okunmağa lâyıktır. filhakika dünkü nüshamızın spor sütununda intişar eden bu tebliğ aynen şudur:
kurtuluş ve beyoğluspor (pera) kulüplerinin hüviyetleri itibarile nizamnamenin 175 inci maddesinin dairei şümulüne dahil addedilmeleri muvafık olmadığından kendilerine verilen «müsaadeli» unvanının refedildiği ve vaziyetlerinin gayrimütefik olarak kabul edildiği müttefik kulüplerimizin malûmu olmak üzere tebliğ olunur.»
bu tebliğ üzerine türkiye idman cemiyetleri ittifakının, her bir maddesi doksan dokuz türlü tefsir edilebilen, her derde deva olmak maksadile tenzim edildiği için hiç bir derde deva olamıyan meşhur sekiz renkli nizamnamesini açsanız portakal renkli 77 inci sahifesinde 175 inci maddeyi bulursunuz. biz açtık ve hakikaten o maddeyi bulduk. madde şudur:
«türkiyede altı aydan fazla ikamet etmiş bulunan ecnebilerin kanunen teşkil ettikleri kulüpler veya türk kulüplerine dahil ecnebiler - mıntaka ve türkiye'yi temsil etmemek ve bunların birinciliklerini alamamak şartile - ittifakla, nizamnamenin tayin ettiği eşkâl dahilinde, peydayi münasebet edebilirler. ancak ecanip hiç bir vazife basına getirilemez ve intihabata iştirak edemezler.»
pera ve kurtuluş kulüpleri türkiye’de altı aydan çok fazla bir zamandanberi ikamet eden (ecnebilerin değil) zannımızca türk tabiiyetini haiz ekalliyetlerin (her halde) kanunen teşkil ettikleri kulüplerdir. mıntaka ve türkiye’yi temsil etmemek, bunların birinciliklerini almamak, hiç bir vazife başına getirilemez ve intihabata iştirak etmemek suretile de şimdiye kadar nizamnamenin yalnız ecnebiler için emrettiği noktaları tamamen yerine getirmişlerdir. şu halde ittifakla peydayi münasebetleri evleviyetle haklardır.
madde şöyle bitiyor:
«ittifakla peydayi münasebet eden ecnebi takımlarına «müttefik» denmeyip «müsaadeli» unvanı verilir ve bunların dahil ve hariçteki sehayatlerine müsaade itasile kendilerine «amatör» vesikasının verilmesi ittifakın hukuk ve vezaifi cümlesindendir.
ittifakla peydayi münasebet eden ecaniple ecnebi takımlarına «müsaadeli» unvanı verilmesi ittifakın vezaifi cümlesinden olduğuna göre yukarıda zikrettiğimiz esbabı mucibe dolayısile pera ve kurtuluşa değil müsaadeli, hatta müttefik muamelesi yapmak icap eder.
mıntakanın tebliğinde:
«pera ve kurtuluş kulüplerinin hüvivetleri itibarile nizamnamenin 175 inci maddesinin dairei şümulüne dahil addedilmeleri muvafık olmadığından» deniliyor. filhakika bunlar o maddenin dairei şümulüne girmemelidirler. fakat her hangi bir sebeple değil, ancak ecnebi olmayıp türkiye tabiiyetini haiz ekalliyet kulüpleri oldukları için..
sonra tebliğde mühim bir nokta daha var:
«... muvafık olmadığından kendilerine verilen «müsaadeli» unvanının refedildiği» deniliyor.
bunlara müsaadeli unvanının evvelce kendileri tarafından verildiğini mıntaka tebliğinde açıkça itiraf ediyor. muvafık değil idise bu müsaadeyi niçin verdiler. muvafık ise niçin refediyorlar. belki mıntaka heyeti der ki «bu müsaadeyi bizden evvelki heyet vermiştir» öyle olduğunu kabul edelim. fakat bu heyet işbaşına geleli tam sekiz ay oluyor. bunun muvafık olmadığını sekiz ay sonra mı anladı?
sonra evvelce müsaadeli addedilmiş olan bu kulüplerin şimdi 175 inci maddenin dairei şümulüne dahil addedilmeleri neden muvafık değildir? sebebi niçin izah edilmiyor?. spor işlerimiz böyle keyfe mayeşa tefsir edilen nizamnameler ve karakuşî hükümler veren heyetlerle mi düzelecektir?