rus’lar sporcularımızı harıkulâde bir ihtişam içinde misafir ettiler
leningrat 23 (darülfünun takımına refakat eden muharririmizden) — avrupa oteli leningrad’ın en lüks ve muazzam bir otelidir. şöyle bir nisbet üzerine tarif icap ederse tokatlıyan’ın lâakal dört beş misli denebilir. antresinde müteaddit bürolar, seyyahin daireleri, yerli mamulât ve masnuatı satan daireler, muhteşem tavanlar, somaki mermer muhteşem merdivenler, kadın erkek kovafür salonları birdenbire göze çarpan kısımlardır. yemek salonları en üst katı tamamen işgal etmektedir. yazlık ve kışlık yemek ve çay salonları, morfin salonları, dans salonları, uzun ve büyük traslar otelin taraçasını dairen madar kaplamaktadır.
oradan leningrad'ı kuşbakışı temaşa etmek kabildir. kahvaltıları ve yemekleri her defa ayrı bir salonda yiyoruz. yiyecekler çok mükemmel. en ufak bir sabah kahvaltısında çay, kahve, süt, tereyağı, peynir, yumurta, havyarlar, şekerli ve şekersiz ekmekler, maden suları.. bol bol.. yemeklere başta havyar olmak üzere ordövr ile başlanıyor, taze hayvar, diş diş. kafilenin şen evlâtlarından hüsnü bazan bu havyar tanelerinin küçük olmasından şikâyet ediyor. balıklar, etler, tereyağları, karpuza varıncıya kadar muhtelif meyva kompostoları, dondurmalar..
yazlık, kışlık salonlar rengârenk çiçeklerle müzeyyen.. vazolarda karanfiller ve ismini bilmediğim çok şık yapraklar...
rebii ağır yemeklerden yiyemiyor, alelekser ona yumurtalı et suyu ile omlet yaptırtıyoruz.. mehmet reşat’la ziya maden suyundan bir şey anlamıyorlar.. kayışdağı suyunu burada nasıl bulalım? kuyu suyuna bile razı oluyorlar.
yemek ve kahvaltılarımız çok şen sohbetlerle geçiyor.. yeni mihmandarımız matmazel nelli stayner bu samimî meclise hayret ve takdirini izhar ediyor. bizi daha evvel tanımış olan matmazel nelli başkalarına hakkımızda izahat ve malûmat veriyor.
hüsnü’nün odasında sadi, saim, leblebi var. biri hüsnü’nün misafirlerini karşılamağa memur kâhya: saim. bir diğeri soğukluk ikramına memur lâlifer: sadi. üçüncüsü de arap üzengi: leblebi. hüsnü’nün muhteşem bir dairei mahsusası var. yatak salonu ayrı, kabul salonu ayrı. istirahat salonu ayrı, hele banyo dairesi otelin en mükemmel dairelerinden biri. bütün teferrüat ve levazımı tekmil konforile mevcut.
diğer arkadaşların odaları da hüsnü’nün dairesinden pek aşağı kalmazsa da onun kadar değil.
zeki ile bizim odamız en basit ve en mütevazi, perapalas’ın hnsusî bir dairesi kadar.
bana bir otomobil tahsis ettiler. 931 modeli kapalı bir fiat. dört kişilik lüks bir araba. gece yemekten sonra mihmandarlarımızla beraber zeki ile radyoya gittik. anadolu ajansı müdürü umumisi muvaffak b. moskova’da olduğu gibi buradan da maçın neticesini radyo ile ankara ve istanbul’a bildirebilmemiz için tertibat almıştı. bizi de telgrafla haberdar etti.
tas ajansının mümessili gelmişti, görüştük. maçtan sonra gece bura saatile saat onda görüşmemiz takarrür etti ve bu suretle ilân olundu.
gidip gelirken gördüğümüze nazaran şehrin gece hayatı moskova kadar değil. sokaklarda o kadar kalabalık yok.
bu sabık paytahtın münhezim haşmetine delâlet eden azim ve cesim mebaniyi tarihî asar gibi seyrediyoruz.
* * *
bu sabah uyandığımız vakit yağmur yağıyordu. canımız sıkıldı. bugün buraya gelecek olan maslâhatgüzar agâh beyefendiyi istikbal için istasyona giderken şoför arkadaş öğleden sonra havanın açılacağını söyliyordu. filhakika bir saat sonra yağmur kesildi ve bulutlar yükselerek parçalandı. şimdi hava istanbul’da sünbülü dediğimiz şekildedir. tam öğle vakti leningrat şuralar reisi ayvanof yoldaşı ziyaret ettim. bu zat ayni zamanda moskova’daki merkezî icra komitesi azasındandır ve reisicumhur kalenin’in leningart’ta mümessili veya muavini gibidir. çok samimî ve kibar bir zattır. şuranın içtimagâhı olan simolin sarayı muazzam bir binadır. çarlar’a ait mebanidendir. kerenski zamanında ahali ve amelenin hücumuna maruz kalmıştır. fenlândiya’dan geldiği zaman lenin burada ikamet etmiş ve ilk inkılâpta altı ay buradan icrayı hükûmet edilmiştir.
otomobilimi hususî bir kapıya geçirdiler, orada memurini mahsusa delâletile ayvanof’un nezdine isal edildim. odasında şura azasından bazı zevat ile spor teşkilâtı rüesa ve erkânı hazır bulunuyorlardı. kara han tarafından refakatimize memur edilmiş olan palakof yoldaş tercümanlık ediyordu. çok güzel ve lûgatli bir mektep türkçesi konuşan bu zat tevfik rüştü beyle kara han arasında da vasıtai mükâleme olmuştur.
ayvanof yoldaşın şahsında leningrat şuralarını selâmladım ve bugünkü maç için istirahat etmek mecburiyetinden dolayı gelemiyen arkadaşlarım namına da leningrat’ta gördüğümüz hüsnü kabulden ve dostluktan dolayı teşekkür ettim.
yarım saat kadar devam eden mülâkatın resmî ziyaret kısmı bittikten sonra spor sahasında hususî surette uzun uzun hasbıhallerde bulundu. bizim arkadaşların moskova’da bıraktıkları hüsnü tesiri muntazaman haber almış olan kendisinin ve leningrat halkının bu maçı sabırsızlıkla beklemekte olduklarını ve teknik itibarile temiz ve güzel bir oyun seyretmeğe müştak bulunduklarını mükerreren söyledi. teşekkür ettim. ticaret muahedesi için türkiye’ye gelmiş olan bu zatla istanbul ve leningrad’ın menazıri tabiiyesinin güzelliklerinden bahsettik. bu kadar az bir ziyareti kâfi görmediklerini beyan ve daha uzun zaman kalmak üzere gelmemizi temenni ve rica etti. lenin’in ihtilâl zamanında burada yattığı ve çalıştığı odayı görmek arzu edip etmiyeceğimi sordu. tabiî kemali memnuniyetle kabul ettim. beni kapıya kadar teşyi etti ve memurini mahsusası olan matmazellere emir verdi. orasını gezdim, o günkü halile muhafaza edilmiş ve o günlere ait resimler ve ihtilâl yaftaları, bazı gazete nüshaları bir müzegibi tertip ve tanzim edilmiş.
otele döndüğüm zaman moskova’dan telgraf ve telefonla bizi aradıklarını haber aldım. hem moskova muhtelit takımı, hem de dinamo kulübü bizim tekrar moskova’ya uğrıyarak bir maç daha yapmamızı istiyorlar. bir taraftan vaktimizin azlığı, diğer taraftan arkadaşların yorgunluğu bizi düşündürüyordu. ihtiyatımız az. zeki ile uzun uzadıya müzakere ediyoruz.
gösterilen bu çok samimi ve talebi reddetmek güç oluyor. 2 eylûlde odesa’dan löyd vapuru varmış, onunla gitmemizi, bu suretle iki gün daha fazla kalmamızı rica ediyorlar. bugünkü maçtan sonra kat’î bir karar vermek üzere talik ettik. saat beş buçuk çocuklar hazırlandı. salonda toplandık. otobüsle statyoma hareket ettik.
maçın tafsilâtını bu akşam radyo ile söyliyeceğim için tekrar bir mektupla izahat vermekliğim fazla olur.
muhterem kariler, benim bu mektubumdan çok evvel maçtan haberdar ve tafsilâtına muttali olacaklardır.
