mehmet yüce'nin türk futbol tarihi - birinci cilt: osmanlı melekleri adlı kitabından;
bu sezonun ve futbol tarihimizin en mühim olaylarından birine dönelim. bu mühim olay, bir kulübümüzün ilk defa olarak yurt dışına çıkması ve orada müsabakalar yapmasıdır:
galatasaray kulübü, nisan ayında memleketi ziyaret etmiş macarlara bir “iâde-i ziyaret” yapma fikrindedir. bu yolculuğun hazırlığına eylül ayında başlamıştır. galatasaray reisi ali sami bey macaristan seyahatini anlatıyor:
“...fakat macarların hüsn-ü kabul fevkalâdeleri bu müzahimi (sıkıntıyı) kamilen ödedi. gece olduğu halde kolojvar şehri ahalisinin bir kısm-ı mühimi türk misafirlerini karşılamaya çıkmış ve bir mü-samere de darülfünun muallimlerinden şâyân-ı hürmet bir zat türk gençlerine hitaben “siz buraya vaktiylen cenk sayesinde gâliban gelmiştiniz. emin olunuz ki; bugünki ge-lişiniz daha şanlı, memleketinizin anısı için daha mühim bir galibiyettir. unutmayınız oyunda yenilseniz bile meleketinize avdet ettiğiniz zaman galip geldik deyiniz. çünkü geçen sefer macarların topraklarını kazanmış idiniz bu sefer muhabbetlerini kazandınız” demiştir.
filvâki galatasaray macaristan’a idmansız ve natamam gittiğinden mağlup oldu. fakat bu mağlubiyet kendisine aczini gösterdi. lüzum-u terakkiyi anlattı ve bilhassa ecnebi seyahatinde bizde maatteessüf henüz layık olduğu ehemmiyetle tatbik edilmeyen terbiye-i bedeniyyenin ef-râd-ı millet arasında ne koyu bir irtibat, ne derin bir mesaiyat, ne büyük bir istîdâd tekâmül uyandırdığını his ettirdi. oyuncular anladılar ki; futbola idman ve çabukluk kadar ahlâk da, terbiye-i milliye de lâzımdır ve kulüplerin de; arzu ile beraber, memleketlerinde sporun hemen unutulmuş olmasından dolayı derin bir teessür uyandı...”
macaristan’da ilk üç maçında oldukça başarısız sonuçlar alan galatasaray, bir araba gol yemenin yanında fenni oyunu ve idman yapmanın mecburiyetini öğrenmişti. bükreş’te ise âdeta bu tecrübenin tatbikatı yapıldı.
(...)
galatasaray’ın macaristan ve romanya seyahati müsabakaları:
24 eylül 1911 pazar - kolojvar - kolojvar 5-1 galatasaray 26 eylül 1911 salı - kolojvar - kolojvar 4-1 galatasaray 28 eylül 1911 perş - peşte - ferencvaros 7-1 galatasaray 01 ekim 1911 pazar - bükreş - bükreş muh. 1-11 galatasaray